Stockfish

Tüm zamanların en güçlü satranç motorları çoğu satranç oyuncusu tarafından iyi bilinir. Mevcut motorun hangisinin en güçlü olduğunu merak ediyorsanız, daha fazla aramayın—Stockfish satranç motorlarının kralıdır.

Bu güçlü motor hakkında daha fazla bilgi edinelim. Stockfish hakkında bilmeniz gerekenler şunlardır:

• Stockfish Nedir?
• Stockfish'in Başarıları
• Stockfish'in Oyunları
• Chess.com'da Stockfish ile Nasıl Analiz Yapılır?
• Sonuç

Stockfish Nedir?

Stockfish, uzun zamandır halka açık en güçlü satranç motorudur. Şu anda tüm bir topluluk tarafından geliştirilen ücretsiz bir açık kaynaklı motordur. Stockfish, 2004'te Tord Romstad tarafından yaratılan ve 2008'de Marco Costalba tarafından daha da geliştirilen bir satranç motoruna dayanıyor. Joona Kiiski ve Gary Linscott da geliştiriciler olarak kabul edilir.

Stockfish yalnızca en güçlü mevcut satranç motoru değil, aynı zamanda son derece erişilebilirdir. Windows, Mac OS X, Linux, iOS ve Android dahil olmak üzere birçok platformda kolayca kullanılabilir.

Stockfish'in başarıları diğer tüm satranç motorlarından daha etkileyicidir. Şimdiye kadar 10'dan fazla Top Chess Engine Şampiyonası kazandı. Stockfish ayrıca 2018'den beri Chess.com'un Bilgisayar Satranç Şampiyonası'na hakim oldu ve gerçekleştirilen ilk altı etkinliği ve daha fazlasını kazandı.

Stockfish, 2017'den önce dünyanın en güçlü satranç motoru olarak kendini sağlam bir şekilde kanıtlamıştı, bu yüzden satranç dünyası, AlphaZero adlı bir nöral ağ bilgisayar programına karşı tek taraflı bir maçı kaybettiğinde temellerinden sarsıldı. AlphaZero'ya karşı bu kayıp, diğer nöral ağ projelerinin (en önemlisi Leela Chess Zero, Leelenstein ve Alliestein) geliştirilmesine yol açtı.

Stockfish satranç motoru listesindeki yerini korumuş olsa da, nöral ağ motorları Stockfish'in gücüne giderek yaklaşıyordu. Eylül 2020'de Stockfish 12 yayınlandı ve Stockfish'in Stockfish+NNUE projesini (NNUE, Verimli Güncellenebilir Nöral Ağ anlamına gelir) bünyesine kattığını duyuruldu. Bu hareket ne anlama geliyor? Artık geleneksel kaba kuvvet olan Stockfish'in ham gücü, bir nöral ağ motorunun değerlendirme yetenekleriyle geliştirildi - akıl almaz bir kombinasyon!

Haziran 2023 itibarıyla Stockfish, bilgisayar satranç derecelendirme listesine (CCRL) göre yaklaşık 3530'luk bir reytingle en yüksek dereceli motordur. Temmuz 2020'de İsveç Satranç Bilgisayar Derneği (SSDF) derecelendirme listesinde Stockfish 9 3. sırada, Stockfish 10 2. sırada ve Stockfish 11 3558'lik bir reytingle 1. sırada yer almaktadır. Üç farklı versiyonla ilk üç sırayı almak oldukça etkileyici.

Tüm zamanların en güçlü satranç motorlarını konu alan bu harika videoya göre (SSDF derecelendirme listelerine göre), tüm zamanların en güçlü motoru Stockfish'tir. Bu görüş satranç camiasında yaygın olarak paylaşılmaktadır.

Stockfish'in Başarıları

Yazıda bahsedildiği gibi, Stockfish etkinliğe katılmaya başladığı günden bu yana TCEC'ye hakim oldu. 14 TCEC şampiyonluğu kazandı ve ayrıca yedi ikincilik elde etti; 2013'ten beri katıldığı her sezonda birinci veya ikinci oldu. 2018-2023 yılları arasında Komodo, Leela Chess Zero, Shredder, Houdini ve diğer üst düzey motorların önünde 14 TCEC Ana lig sezonundan 12'sini kazandı.

Stockfish ayrıca TCEC Fischer Random turnuvasın da domine etmiştir ve şu ana kadar altı turnuvadan beşini kazanmıştır (Haziran 2023 itibarıyla). Stockfish ayrıca 11 TCEC kupasından yedisini kazanmış ve podyumdan hiç inmemiştir; kalan dört kupadan Stockfish üç ikincilik ve bir üçüncülük elde etmiştir.

Chess.com'un Bilgisayar Satranç Şampiyonası da Stockfish için herkesi yendiği bir galibiyet alanı oldu. 2023'e kadar 30 etkinliğin 24'ünü kazandı ve diğer dördünde ikinci oldu. Stockfish, çoğu yarışmada nöral ağ motorlarını yenmeye devam ediyor.

Stockfish'in Oyunları

İlk oyun örneği 2018 Stockfish-AlphaZero maçından. Stockfish hızlı ve kolay bir şekilde kazanıyor—dünyanın gördüğü en güçlü satranç varlığını sadece 22 hamlede yenmekten daha fazlasını isteyebilir misiniz? Stockfish açılışta erken bir piyon feda ediyor ve 13.Kd3'ten sonra büyük bir avantaj elde ediyor. 18.Kh4'ten sonra Stockfish'in tüm taşları aktif ve gelişmişken, AlphaZero'nun tüm taşları arka sırada (vezir hariç):

19.Fc4! ve 20.Ac4! ile yapılan fedalar oldukça güçlü ve oyunu hızlı bir şekilde bitirir.

Bu ikinci oyun örneğinde, Stockfish'in yıllardır satranç motoru dünyasının tepesinde duran bir diğer ünlü satranç motorunu, Rybka'yı devirdiğini görüyoruz. Stockfish,  açılıştan güzel bir avantaj elde ediyor ve bunu oyun boyunca koruyor. Havai fişekler Stockfish'in 28.Fxh6+! hamlesi ile başlıyor.

Stockfish, 31. hamlede yaptığı feda ile baskıyı sürdürüyor ve Rybka'nın 32...Şh7 hamlesinden sonra oyunun geri kalanına hakim oluyor:

Chess.com'dan NM Sam Copeland'ın hazırladığı bu harika videoda Stockfish+NNUE, Stoofvlees adlı nöral ağ motorunu parçalarına ayırıyor:

Chess.com'da Stockfish ile Nasıl Analiz Yapılır?

Stockfish, Chess.com'daki analiz motorudur. Sitede kullanımı birkaç şekilde çok kolaydır. Bunlardan biri Chess.com/analysis'e gidip PGN veya FEN'inizi yüklemektir:

Chess.com'daki oyunlarınızı Stockfish ile analiz etmenin bir diğer kolay yolu da Oyna sayfamızda bir oyunu tamamladıktan sonra "Oyun İncelemesi"ne tıklamaktır.

Bu videoda Chess.com'dan IM Danny Rensch, Chess.com'da bulunan Stockfish analiz özelliklerinden bazılarını açıklıyor:

Sonuç

Artık Stockfish'in ne olduğunu, neden önemli olduğunu, Chess.com'da Stockfish ile nasıl analiz yapacağınızı ve daha fazlasını biliyorsunuz. Stockfish ve diğer en iyi motorların herhangi bir günde herhangi bir zamanda mücadelesini izlemek için Chess.com/CCC adresine gidin!