Satranç taşları
Satranç öğrenirken, taşlardan öne başlanabilecek daha önemli bir kavram yoktur. Bu yazıda, taşları öğreneceğiz—daha özel olarak oyun başladığında taşların nerede bulunduğunu, nasıl oynadıklarını ve taşların değerlerini öğreneceğiz.
Haydi başlayalım!
Satranç Taşları Nelerdir?
Satranç taşları bir satranç oyununda tahtada hareket ettirdiğiniz şeyledir. Altı tür satranç taşı vardır. Her iki taraf da oyuna 16'şar taşla başlar: sekiz piyon, iki fil, iki at, iki kale, bir vezir ve şah ile. Haydi onlarla tanışalım!
Piyon
Oyun başladığında her iki taraf da oyuna sekiz piyonla başlar. Beyazın piyonları ikinci sırada, Siyahın piyonları ise yedinci sırada bulunur.
Piyon en değersiz taş olup bir puan değerinde kabul edilir. Eğer piyon ilk defa oynuyorsa, bir veya iki kare ileri oynayabilir. Eğer piyon zaten önceden oynatılmışsa, tek hamlede ancak bir kare ileri oynanabilir. Sağa ve sol çaprazındaki karelerde bulunan taşları alabilir. Aşağıdaki konumda, piyon e2-karesinden e4-karesine oynayarak sonrasında d5- ve f5-karelerine hücum etmektedir.
Fil
Oyuna her iki taraf da bir tanesi açık-renkler diğeri ise koyu-renkleri kontrol eden iki fille oyuna başlarlar. Oyun başladığında Beyazın filleri c1- ve f1-karelerinde, Siyahın filleri ise c8- ve f8-'de bulunur.
Fil (tıpkı at gibi) hafif taş kabul edilir ve üç puan değerindedir. Fil çaprazda, yolu üzerinde başka bir taş olmadığı sürece istediği kadar oynayabilir. Filin oynayabildiği kareleri hatırlamanın bir kolay yolu bu karelerin bir arada işaretlendiği zaman "X" şeklini almalarıdır. Kontrol ettiği kareye gidip burada bulunan taşı alarak rakip taları da alabilir.
At
Her iki taraf da oyuna birer atla başlar - Şah kanadı ve vezir kanadında atlarla. Oyun başladığında Beyazın atları b1 ve g1'de Siyah atlar ise b8'de ve g8'edde bulunurlar.
At (tıpkı fil gibi) hafif taş olarak kabul edilir ve üç puan değerindedir. At satrançta yolu üzerindeki diğer taşların üzerinden atlayabilen tek taştır! At bir kare sağa veya sola yatayda oynayıp iki kare aşağı veya yukarı oynayabilir VEYA iki kare sola veya iki kare oynayıp sonra bir kare yukarı veya aşağıya oynayabilir - bir başka deyişle at "L şeklinde" gider. At ancak ulaştığı karedeki rakip taşları alabilir, üzerinden atladığı taşları yeme şansı yoktur!
Kale
Her iki taraf da iki kale ile oyuna başlar, vezir kanadında bir ve şah kanadında bir kaleleri bulunur. Beyazın kaleleri oyuna a1 ve h1'de başlar, diğer taraftan Siyahın kaleleri a8- ve h8- karelerinde bulunur.
Kale (tıpkı vezir gibi) ağır taş olarak kabul edilir ve beş puan değerindedir. Sağa ve sola yatayda istediği kadar ve aşağı ve yukarı dikeyde istediği kadar oynayabilir (başka taşlar yolunu kapatmıyorsa). Kalenin nasıl oynayacağını hatırlamanın iyi bir yolu kalenin hareket edebildiği karelerin beraber görüntüsünün "+" (artı) işaretine benzemesidir.
Vezir
Vezir satrançtaki en kuvvetli taştır! Oyun başladığında her iki taraf da oyuna bir vezirle başlar. Beyaz vezir d1'de , Siyah vezir ise d8 karesinde oyuna başlar.
Vezir (tıpkı kale gibi) ağır taş kabul edilir ve dokuz puan değerindedir. Yatay ve dikey her iki yöne istediği kadar gidebilir. Ayrıca bulunduğu çaprazlarda da (fil gibi) istediği kadar oynayabilir. Vezirin hareketi kale ve filin birleşimi gibidir!
Şah
Şah en önemli satranç taşıdır. Unutmayın, oyunun amacı şahı mat etmektir! Oyunun başında her iki tarafın da tek şahı vardır. Beyaz şah, oyuna e1'de, Siyah şah ise d8'de başlar.
Şah çok güçlü bir taş değil; çünkü her yöne yalnızca tek bir kare oynayabilir (veya taş alabilir). Lütfen şahın alınamadığına dikkat edin. Şaha saldırı olursa "şah çekilmiş" veya "kiş verilmiş" olur.
Sonuç
Artık satranç taşlarının olduğunun, oyunun başında hangi karelerde bulunması gerektiğini, taşların nasıl hareket ettiklerini ve nasıl değer biçildiğini artık biliyorsunuz! Satranç taşlarına dair bu yeni bilginizi pratiğe dökmek için Oyna bölümünden faydalanın.
