Satranç Terimleri
Satranç Olimpiyatı

Satranç Olimpiyatı

Satranç Olimpik bir spor mudur? Hayır; ama bir Satranç Olimpiyatımız var! Bu tarihi ve meşhur satranç turnuvası ile ilgili her şeyi öğrenelim.

Satranç Olimpiyatı ile ilgili bilmeniz gereken şunlar:


Satranç Olimpiyatı Nedir?

Satranç Olimpiyatı en üst düzey oyuncuların ulusları için mücadele ettikleri dünya çapında bir satranç turnuvasıdır. Dünyanın en iyi oyuncuları ülkelerini küresel ölçekte temsil ederler. FIDE, Uluslararası Satranç Federasyonu, turnvaya ev sahipliği yapan ülkeyi seçer ve turnuvayı düzenler.

FIDE, Uluslararası Olimpiyat Komitesi nezdinde satrancın düzenleyici kurumudur; ama bu turnuvanın Olimpiyatlarla hiçbir resmî bağı yoktur. Özünde ise Satranç Olimpiyatını kazanan ülke, en güçlü satranç ülkesi olarak kabul edilir ve FIDE'in Takımlar Şampiyonu olur.

chess olympiad
Satranç Olimpiyatı küresel ölçekte meşhur bir satranç etkinliğidir. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Satranç Olimpiyatı Neden Önemlidir?

Satranç Olimpiyatı en güçlü ulusal takımın taçlanmasını sağlar ve çok popüler küresel bir etkinliktir. İlk gayrıresmî Satranç Olimpiyatı 1924'te Paris'te yapılmıştır. 1924 Olimpiyatına satrancı sokma denemesi olduysa da oyuncuların amatör olduğunu kanıtlamak zor oldu ve oyuncular profesyonel kabul edildi.

FIDE, gayrıresmî Olimpiyatın kapanış gününde kuruldu ve 1927'den beri her  Olimpiyatı resmî olarak düzenledi. Dönem dönem Olimpiyat yılda bir düzenlendi, daha sonra II.Dünya Savaşı öncesi düzensiz aralıklarla  gerçekleştirildi. 1950 Dubrovnik Olimpiyatından bu yana (bu Olimpiyatta meşhur Dubrovnik satranç takımı da ilk kez üretilmişti), Olimpiyat her iki yılda bir yapılmaktadır.

chess olympiad
Meşhur Dubrovnik satranç takımı tarihi 1950 Satranç Olimpiyatı için üretildi.
Fotoğraf: Colin Stapczynski/Chess.com.

Satranç Olimpiyatı Tarihi

Sovyetler Birliği (SSCB) 18 altın madayayla en fazla altın madalyası olan ülkedir. 1952'den 1980'e kadar Sovyetler Birliği ikisi hariç tüm Olimpiyatlarda birinci olmuştur (1976'daki Olimpiyata siyasi nedenlerle katılmamış, 1978'de ise ikinci olmuşlardır). 2020 itibariyle ABD ve Rusya'nın altışar madalyası var ve ABD de 20 ile en fazla toplam madalyaya sahip ülkedir.

Chess Olympiad
Sovyetler Birliği ve /Rusya Olimpiyatı son yıllara kadar domine etmişlerdir.
Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Çin ilk Olimpiyatını 2014'te kazandı. ABD, 2016'da kazandıktan sonra Çin şampiyonluğu 2018'de yeniden geri aldı.  1927'deki Olimpiyatta ilk kez şampiyona verilen ve o zamandan beri her Olimpiyatı kazanan takıma verilen Hamilton-Russel Şampiyonluk Kupasını ellerinde tutmayı sürdürmeye çalışacaklar. Kadınlarda altın madalya alan takıma verilen kupanın adı da Vera Menchik Kupası olup ilk kadınlar dünya satranç şampiyonunun anısına onun ismi verilmiştir.

Yıl Etkinlik Altın Gümüş Bronz
1924 Resmî Olmayan Satranç Olimpiyatı Çekoslovakya Macaristan İsviçre
1927  1. Satranç Olimpiyatı Macaristan Danimarka İngiltere
1928 2. Satranç Olimpiyatı Macaristan ABD Polonya
1930 3. Satranç Olimpiyatı Polonya Macaristan Almanya
1931 4. Satranç Olimpiyatı ABD Polonya Çekoslovakya
1933 5. Satranç Olimpiyatı ABD Çekoslovakya İsveç
1935 6. Satranç Olimpiyatı ABD İsveç Polonya
1937 7. Satranç Olimpiyatı ABD Macaristan Polonya
1939 8. Satranç Olimpiyatı Almanya Polonya Estonya
1950 9. Satranç Olimpiyatı Yugoslavya Arjantin Batı Almanya
1952 10. Satranç Olimpiyatı SSCB Arjantin Yugoslavya
1954 11. Satranç Olimpiyatı SSCB Arjantin Yugoslavya
1956 12. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya Macaristan
1958 13. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya Arjantin
1960 14. Satranç Olimpiyatı SSCB ABD Yugoslavya
1962 15. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya Arjantin
1964 16. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya Batı Almanya
1966 17. Satranç Olimpiyatı SSCB ABD Macaristan
1968 18. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya Bulgaristan
1970 19. Satranç Olimpiyatı SSCB Macaristan Yugoslavya
1972 20. Satranç Olimpiyatı SSCB Macaristan Yugoslavya
1974 21. Satranç Olimpiyatı SSCB Yugoslavya ABD
1976* 22. Satranç Olimpiyatı* ABD Hollanda İngiltere
1978 23. Satranç Olimpiyatı Macaristan SSCB Yugoslavya
1980 24. Satranç Olimpiyatı SSCB Macaristan Yugoslavya
1982 25th Chess Olympiad SSCB Çekoslovakya ABD
1984 26. Satranç Olimpiyatı SSCB İngiltere ABD
1986 27. Satranç Olimpiyatı SSCB İngiltere ABD
1988 28. Satranç Olimpiyatı SSCB İngiltere Hollanda
1990 29. Satranç Olimpiyatı SSCB ABD İngiltere
1992 30. Satranç Olimpiyatı Rusya Özbekistan Ermenistan
1994 31. Satranç Olimpiyatı Rusya Bosna Hersek Rusya "B" Takımı
1996 32. Satranç Olimpiyatı Rusya Ukrayna ABD
1998 33. Satranç Olimpiyatı Rusya ABD Ukrayna
2000 34. Satranç Olimpiyatı Rusya Almanya Ukrayna
2002 35. Satranç Olimpiyatı Rusya Macaristan Ermenistan
2004 36. Satranç Olimpiyatı Ukrayna Rusya Ermenistan
2006 37. Satranç Olimpiyatı Ermenistan Çin ABD
2008 38. Satranç Olimpiyatı Ermenistan İsrail ABD
2010 39. Satranç Olimpiyatı Ukrayna Rusya İsrail
2012 40. Satranç Olimpiyatı Ermenistan Rusya Ukrayna
2014 41. Satranç Olimpiyatı Çin Macaristan Hindistan
2016 42. Satranç Olimpiyatı ABD Ukrayna Rusya
2018 43. Satranç Olimpiyatı Çin ABD Rusya
2022 44. Satranç Olimpiyatı Henüz oynanmadı

*1976'da 22.Satranç Olimpiyatı siyasi nedenlerle pek çok ülke tarafından protesto edildi.

2020 ve 2021'de FIDE Online Olimpiyatı masa başı Olimpiyat yerine yapıldı.

Sonuç

Artık Satranç Olimpiyatının ne olduğunu, ne zaman başladığını ve neden önemli olduğunu, hatta daha fazlasını biliyorsunuz. Chess.com'un En İyi Oyuncular sayfasını ziyaret edip Olimpiyat katılımcılarının oyunlarına bakabilirsiniz.