Satranç Terimleri
Piyon Türleri

Piyon Türleri

Satrançta birçok farklı piyon türü vardır ve bunları tanımlamak kafa karıştırıcı olabilir! Farklı türlere bir göz atalım ve hangilerinin arzu edilir olduğunu ve hangilerinden kaçınmaya çalışabileceğinizi öğrenelim.

İşte piyonların farklı türleri hakkında bilmeniz gerekenler:


Piyon Türleri Nelerdir?

Bir piyon türü, belirli bir piyon için sadece bir tanımdır; çoğu zaman sadece bir sıfattır. Bir piyon türü, bir piyonu karakterize eder, hepsi bu. Aşağıdaki çok yaygın satranç pozisyonunda, tüm piyonların sağlıklı ve normal olduğunu görebiliriz. Bu piyonlar için özel bir özellik yoktur.

healthy pawns
Oyunun bu kadar erken bir aşamasında tüm piyonlar sağlıklı ve normal.

Bazı piyon türleri olumsuz (duble, geri kalmış, izole veya zayıf) olarak nitelendirilebilirken, diğer piyon tipleri olumlu bir anlam taşır (geçer piyon) - ama her zaman bu kadar basit değildir!

Güçlü ve Zayıf Piyonlar

Bir piyonu tanımlamak için en sık kullanılan terimlerden ikisi güçlü ve zayıftır. Güçlü piyon, iyi desteklenen ve genellikle önemli kareleri kontrol eden piyondur. Aşağıdaki diyagramda, Beyaz'ın e5'teki piyonu güçlü piyon olarak kabul edilir.

strong pawn
Beyaz'ın e5'teki piyonu güçlü bir piyondur!

Zayıf piyonlar genellikle savunulması daha zor ve saldırılması daha kolaydır. Aşağıdaki diyagramda, Beyaz'ın c4'teki piyonu zayıf olarak değerlendirilir:

weak pawn
Beyaz'ın c4'teki piyonu hem duble hem de zayıf.

Duble Piyonlar

Duble piyonlar aynı hat üzerindeki iki piyondur (bir taraf için). Aşağıdaki konumda, Beyaz az önce Fxc6 oynamıştır ve Siyah dxc6 ile cevap vermiştir—bu hamleler Siyah'ın c-piyonlarının duble olmasıyla sonuçlanır.

doubled pawns
Siyah'ın duble c piyonu var.

Aynı prensip, bir taraf için birden fazla piyon aynı hat üzerindeyse geçerlidir. Aşağıdaki konumda, Siyah az önce exf5 oynamıştır ve şimdi üçlü (ve izole) f-piyonları vardır. Bu üçlü ve izole f-piyonları oyunun geri kalanında bir yük olacaktır!

tripled pawns
Siyah'ın üçlü ve izole f-piyonları uzun vadeli bir sorun olacak! Problem!

Duble piyonlar kolayca saldırıya uğrayabiliyorsa bir zayıflıktır. Aşağıdaki konumda, Siyah'ın c6'daki piyonu iyidir, ancak c5'teki piyon beyaz taşlar için bir hedeftir ve zayıf piyon olarak kabul edilir.

weak doubled pawn
Siyah'ın c5'teki piyonu zayıf bir piyon ve hedef!

Aynı zamanda, duble piyonlar her zaman bir zayıflık değildir ve bazı faydaları vardır. Aşağıdaki konumda, Siyah'ın duble c-piyonları vardır, ancak Siyah'ın taş aktivitesi duble piyonların olumsuz özelliklerinden daha ağır basar.

doubled pawns and piece activity
Taş aktivitesi, duble piyonların dezavantajını telafi edebilir!

İzole Piyonlar

İzole piyon veya isolani terimi, başka bir piyon tarafından desteklenemeyen bir piyonu ifade eder. Yanındaki piyonlar artık mevcut değildir! İzole piyonlar bir piyon zincirinin parçası olamaz. İzole piyonlar komşu bir piyon tarafından desteklenemediği için, izole piyonların hedef olma olasılığı yüksektir.

Aşağıdaki konumda Siyah'ın d5'teki piyonu izole durumdadır.

isolated pawn isolani
Siyahın d5'te izole bir piyonu var.

İzole piyonlar her zaman kötü değildir ve bazen bir güç olabilir—özellikle de geçer piyonlarsa. Aşağıdaki konumda, Beyaz'ın d5'teki piyonu izoledir ancak aynı zamanda geçerdir. c6 ve e6'yı kontrol eder ve Siyah'ın konumunda bir sorundur.

isolated pawn
Beyaz'ın d5'teki piyonu izole ama güçlü!

Geri Kalmış Piyonlar

Geri kalmış piyonlar, evet tahmin ettiğiniz gibi, geridedir! Geri kalmış piyonun yanındaki piyonlar ilerlemiştir (ya da yoktur), bu yüzden geri kalmış piyonun diğer piyonlardan gelen bir desteği yoktur.

Geri kalmış piyonlu pozisyonların potansiyel olarak olumsuz bir özelliği, geri kalmış piyonun hemen önündeki karenin rakip tarafından bir karakol olarak kullanılabilmesidir. Aşağıdaki diyagramda, Siyah'ın d6 piyonu geridir ve d5 karesi beyaz taşlar için mükemmel bir karakoldur.

backward pawn
Siyah'ın d6'daki piyonu geri kalmış bir piyondur.

Geri kalmış piyonlar sıklıkla saldırı hedefi haline gelebilir, bu yüzden geri kalmış piyonu kabul eden taraf onu etkili bir şekilde (taşlarla) savunabilmeli ve yapısal zayıflığı dengelemek için başka bir yerde başka bir telafi türüne (aktif taşlara sahip olmak veya saldırı yapmak gibi) sahip olmalıdır.

Geçer Piyonlar

Geçer piyonlar, rakibin tüm piyonlarının ötesine geçen piyonlardır. Aşağıdaki diyagramda, Beyaz'ın d5'teki piyonu korunan bir geçer piyonun örneğidir.

protected passed pawn
Beyaz'ın d5'teki piyonu geçer piyondur.

Son oyunda, geçer bir piyon, terfi ettirebilecek bir tehdit olduğu için son derece değerlidir. Aşağıdaki konumda, Beyaz'ın a5'teki geçer piyonu çok tehlikelidir ve Siyah, vezire terfi etmesini engellemek için atını vermek zorunda kalacaktır.

passed pawn in endgame
Oyun sonunda geçer piyonlar çok tehlikelidir!

Test

Bakalım piyonların bazı türlerini tanımlayabilecek misiniz? Aşağıdaki konumda, Beyaz'ın d3 piyonu ne tür bir piyondur?

backward pawn
Beyaz'ın d3'teki piyonunu nasıl tanımlarsınız?

Bildiniz! Beyaz'ın d3 piyonu geri kalmış bir piyondur! Bir tane daha deneyelim: Aşağıdaki konumda, Beyaz'ın d4 piyonunu nasıl tanımlarsınız?

isolated pawn
Beyaz'ın d4'teki piyonuna ne ad verirsiniz?

Evet! Beyaz'ın d4 piyonu izole bir piyon. Harika iş!

Sonuç

Artık piyon türlerinin ne anlama geldiğini, farklı piyon türlerini nasıl belirleyeceğinizi ve hatta hangi piyon türlerinden kaçınmanız gerektiğini biliyorsunuz! Piyonlar hakkındaki yeni bilginizin tadını çıkarın!


Video Dersleri İzleyin

Bir makale okumak yeni materyal öğrenmenin harika bir yoludur. Bazı insanlar için bir video dersi izlemek daha da iyidir! Piyon türleri hakkındaki bilginizi artırmak için aşağıdaki kısa video dersini izleyin!

Daha Fazla Satranç Terimi Keşfedin