Satranç Terimleri
Armageddon

Armageddon

İki oyuncu bir turnuvanın finalinde karşılaştığında ve güçleri oyunların sürekli berabere bitmesine neden olacak kadar yakın olduğunda ne olur? İçlerinden birisi yorgunluğa yenik düşene kadar oynarlar mı? Neyse ki, daha kolay bir yol var — armageddon (altın puan) eşitlik bozması.

Armageddon ile ilgili bilmeniz gereken şey şudur:



Satrançta Armageddon Nedir?

Armageddon [Çevirenin Notu: Türkiye Satranç Federasyonu, resmî yarışmalarda Altın Puan ismini kullanmaktadır] satrancında klasik satrança önemli iki kural hariç aynı kurallar geçerlidir: 1) Siyah berabere handikaplıdır, yani eğer oyun berabere biterse Siyah kazanmış sayılır ve 2)Siyah, Beyazdan daha az süreyle oyuna başlar. Armageddon oyunları genelde maçın önceki aşamalarında eşitlik bozulamayıp çok sayıda berabere olduğunda başvurulan bir yöntemdir. 

Armageddon
GM Jorden van Foreest, 2021 Tata Steel Satranç Turnuvasını GM Anish Giri'yi Armageddon'da yenerek kazandı. Fotoğraf: Jurriaan Hoefsmit/Tata Steel Chess.

Armageddon oyunları çoğu zaman galibi belirlemenin son yöntemidir. Genelde Armageddon oyunları örneğin bir dizi yıldırım oyunu gibi başka eşitlik bozma yöntemlerinden sonra gelir.

Armageddon Türleri

Satrançta birkaç tip Armageddon türü vardır. Oyuncuların önceden belirlenmiş zaman kontrolleri olur: Yıldırım zaman kontrolünde Beyaz çoğu zaman 5 dakika süre alırken, Siyah 4 dakika alır. Hızlı satrançta, Beyaz 10 dakika, Siyah da 8 dakika ile başlar. Ne var ki, var olan kuralların varyasyonları bulunur ve oyuncular farklı sürelerle başlayabilirler.

Armageddon sürelerini belirlemede farklı teklif yöntemleri vardır, bu yöntemde oyuncular Siyahla oynayacakları süreyi önerirler, aynı zamanda armageddonlar da oyuncular hem süre hem de renk teklifi yapabilir; ancak ikincisi  Satranç960 yarışmalarında daha yaygındır. Armageddon teklifleri yaparken oyuncular çoğu zaman özel yöntemlerle istedikleri renkle oynadıkları zaman ne kadar süreden vazgeçeceklerini iletirler. En fazla süreden vazgeçen tarafın teklifi kazanır.

Armageddon Oyunları Neden Önemlidir?

Armageddon oyunları önemlidir; çünkü çok sayıda berabere oyunu olan bir maçın galibini çabuk belirlemenin bir yöntemidir. En üst düzey satrançta beraberlikler sık görüldüğü için armageddon yardımı oyunlar berabere bitse bile bir maçın galibini belirler.

Armageddon
GM Shakhriyar Mamedyarov 2019 FIDE Riga Grand Prix'yi GM Maxime Vachier-Lagrave'a karşı bir Armageddon oyunuyla kazandı. Fotoğraf: Niki Riga/WorldChess.

Sonuç

Armageddon ne demek, nasıl düzenlenir ve neden önemlidir artık biliyorsunuz. Etkinlikler sayfasına gidin ve devam eden turnuvalara bakın—belki de canlı bir armgageddon oyununu siz de takip etme fırsatı yakalarsınız!