GM Wei Yi

Çinli GM Wei Yi, seçkin bir oyuncu ve tarihin en büyük satranç dehalarından biridir. 15 yaşındayken GM Magnus Carlsen'in 2700 reytinge ulaşan en genç oyuncu rekorunu kırdı ve Wei bu rekoru hala elinde tutuyor. İki yıl önce, Yi tarihteki dördüncü en genç GM olmuştu (şimdi ise tarihin sekizinci en genç GM'i). Ocak 2015'ten bir genç olarak adaylığının sonuna kadar (2019 sonu), Wei, FIDE'nin en iyi 100 genç listesinde birinci veya ikinci sırada yer aldı.

Şubat 2017'den beri dünyanın en iyi 30 oyuncusu arasında yer alıyor. Ocak 2024'te Tata Steel Turnuvası'nı kazandıktan sonra ilk kez ilk ona girdi.

• Oyun Stili
• Erken Satranç Kariyeri (2007 - 2012)
• 13 Yaşında Büyükusta Olması (2013 - 2014)
• Olağanüstü Bir Yıl ve Üç Ardışık Ulusal Şampiyonluk (2015 - 2017)
• Son Dönemdeki Performansı (2018 - 2020)
• Şimdi ve Gelecek

Oyun Stili

Wei'nin agresif ve taktiksel pozisyonlara karşı bir yeteneği var. Aşağıdaki oyun onun ne kadar tehlikeli olabileceğini gösteriyor. İspanyol Açılışı Berlin Savunması'nda Wei, nispeten berabere ve risksiz olduğu bilinen bir açılışta tehlikeli bir saldırı geliştirir. Yetenekli GM David Navara'yı alt etmek için bir atı feda eder.

Başka bir oyun Wei'nin muhteşem hücum yeteneğini sergiliyor. Genç WGM Anne Haast'ın pozisyonunu çılgın ve heyecanlı bir oyunda parçalıyor.

Wei oyunun her alanında tehlikelidir. En iyi oyunlarından bazıları inisiyatif aldığında ortaya çıkar. Gerçek bir şaheser için yazının devamında yer alan 2015'teki "ölümsüz" oyununa bir göz atın.

Erken Satranç Kariyeri (2007 - 2012)

Wei'nin ilk FIDE etkinliği, henüz sekiz yaşındayken 2007 yılında Çin Satranç Şampiyonası B Grubu'nda yer almasıyla gerçekleşti. 5/11 puanla bitirdi ve etkinlikte GM Zhou Jianchao ile etkileyici bir beraberlik elde etti ve FM Fan Chen'i yendi.

İki yıl sonra, dokuzuncu yaş gününden önce Wei, World School Chess Championship'in 11 yaş altı bölümünde oynadı. 8.5/9'luk skorla turnuvayı domine etti ve ünvanı net iki puanla aldı.

Ertesi yıl, 2010'da, koleksiyonuna iki prestijli gençlik unvanı daha ekledi. Wei, Asya Gençlik Satranç Şampiyonası ve Dünya Gençlik Satranç Şampiyonası'nda 12 yaş altı etkinliklerini kazandı (o zaman FM olan Jan-Krzysztof Duda üçüncü oldu). Dünya 12 yaş altı şampiyonasını kazanmak, 11 yaşındaki dahiye bir FM unvanı kazandırdı.

Wei, satranç kariyerinin en erken bölümünü 2012'de IM unvanını kazanarak tamamladı. O yıl Dünya Gençler Şampiyonası'nda, 20 yaş ve altı kişilere açık olan yarışmada 13 yaşında 11. sırayı alarak 8,5/11 puan aldı. GM Richard Rapport'a karşı bir zafer kazandı ve turnuvanın galibi Türk GM Alexander Ipatov ile berabere kaldı. Turnuva Wei'ye ilk GM normunu sağladı ve iki ay sonra Ekim 2012'de ikinci normunu da kazanmış oldu.

İşte Wei'nin bu turnuvada Rapport'a karşı kazandığı zafer. Wei, Nimzo-Hint savunmasında 5...c6 ile alışılmadık bir varyant oynuyor ve konum bir süre için kabaca eşit. 23. hamlede Wei, e4'te güçlü bir merkezi ata sahip ve filleri tahtayı kontrol ediyor. d4'teki oynatılamayan at üzerinde baskı kurmaya devam ediyor ve ardından 29. hamlede bir taş değişimi gerçekleşiyor. Taktiksel bir çatışmanın ardından Wei materyal kazanıyor ve oyunu arka sıra saldırısıyla bitiriyor.

13 Yaşında Büyükusta Olması (2013 - 2014)

Wei'nin son GM normu, Reykjavik Open'da 7.5/10 puan aldığı Şubat 2013'te geldi. Turnuvayı altıncı sırada tamamladı ve GM Maxime Vachier-Lagrave'e karşı önemli bir galibiyet elde etti.

Sonuç olarak Wei, 13 yıl, sekiz ay ve 23 günlükken büyükusta oldu. O dönemde dünyanın en genç büyük ustası ve tüm zamanların en genç dördüncü büyükustasıydı (şu anda tarihin en genç satranç büyükustaları listesinde sekizinci sırada).

2013 Wei için daha bitmemişti. Ağustos ayında Wei, FIDE Dünya Kupası'nda üçüncü turda GM Shakhriyar Mamedyarov'a yenilmeden önce, ilk iki turda GM Ian Nepomniachtchi ve Alexei Shirov'u yenerek iz bıraktı. Kasım ayında Wei, daha önce GM Wesley So'nun elinde olan ve şimdi GM John Burke'ün sahip olduğu 2600 reytinge ulaşan en genç oyuncu ünvanını aldı.

İşte Wei'nin taktik sihirbazı Shirov'a karşı zaferi. Normal bir Sicilya Najdorf açılışından sonra, Wei'nin 12. hamlede bir taş feda etmesi ve ardından 14. hamlede bir sözde vezir feda etmesiyle eğlence erken başlıyor! Toz duman yatıştıktan sonra, Wei'nin ata karşılık üç tane bağlı piyonunun olduğu bir oyun sonu gerçekleşir. 32. hamlede, Wei ona dördüncü piyonU kazandıran Axe6 güzel taktik fedasını bulur. 38. hamlede, Wei bir piyon daha kazanır ve tam puanı almak için güçlü bir teknik gösterir!

Wei, 2013 ve 2014'te Çin Satranç Şampiyonası'nda oynadı ve her seferinde ilk dört sırada yer aldı. 2013 etkinliğinde 5.5/11 puan aldı ve bu dördüncü sırayı aldı. Sonraki yıl 6.5/11 puanla üçüncü oldu.

Wei, 2014 yazında iki etkileyici performans sergiledi. Haziran ayındaki Magistral de Leon hızlı turnuvasında, finalde GM Francisco Vallejo Pons'u yenerek turnuvayı kazandı. Ağustos ayında gerçekleşen 41. Satranç Olimpiyatı'nda Wei, Çin takımının bir Olimpiyatta ilk altın madalyasını kazanmasına yardımcı olmak için 4/5 puan aldı. Wei için bir diğer önemli sonuç, genç Çinli GM'nin Dünya Gençler Şampiyonası'nda gümüş madalya kazandığı Ekim ayında gerçekleşti.

Olağanüstü Bir Yıl ve Üç Ardışık Ulusal Şampiyonluk (2015 - 2017)

Wei, 2015 yılında elit turnuva zaferleri, uluslararası altın madalyalar, ulusal şampiyonluk ve tüm zamanların satranç rekorlarını kapsayan muhteşem bir satranç yılı geçirdi.

Yıl, 15 yaşındaki dahinin Ocak ayında 2015 Tata Steel etkinliğinin challengers grubunu kazanmasıyla başladı. 10.5/13 puan ve 2800+ reyting performansıyla yenilgisiz geçti ve GM David Navara'nın yarım puan önünde yer aldı. Şubat ayında Wei, Cebelitarık Masters turnuvasında iyi bir performans gösterdi, üçüncülüğü paylaştı ve en önemlisi reytingini 2700 sınırının üzerine çıkardı. Bunu başaran en genç kişi oldu ve Carlsen'in kırdığı rekoru kırdı. Wei bugün hala rekoru elinde tutuyor.

Sonra, Nisan ayında Wei, Çin takımının Dünya Takımlar Şampiyonası'nda altın madalya kazanmasına yardımcı oldu. Dördüncü masada 7/9 puanla yenilgisiz ilerledi ve bu ona bireysel bir altın madalya da kazandırdı. Sonraki ay, Çin Satranç Şampiyonası'nı ilk kez kazanmak için GM Ding Liren, Wang Hao ve Yu Yangyi'yi geçti. Wei, tarihin en genç Çin şampiyonu oldu ve performansı, onu dünyanın en iyi 30 oyuncusundan biri yapacak şekilde reytingini artırdı.

Haziran ayında, artık 16 yaşında olan harika çocuk, finalde Vachier-Lagrave'i yenerek üst üste ikinci Magistral de Leon hızlı turnuvasını kazandı. (2015'in bonus başarısı olarak, Temmuz ayında Wei, Kübalı GM Lazaro Bruzon'u yenerek 21. yüzyılın ölümsüz oyunu olarak adlandırılan oyunu ortaya koydu.) Üç ay sonra, Eylül ayındaki 2015 Satranç Dünya Kupası'nda Wei, çeyrek finalde GM Peter Svidler'e tiebreak'lerde kaybetmeden önce GM Saleh Salem, Yuri Yovk, Alexander Areshchecko ve Ding'i mağlup etti. Son olarak Aralık ayında Wei, China Chess King Match'i kazanarak yılı tamamladı. Çin'in en iyi oyuncularının yer aldığı etkinliğe katılmak için GM Zhao Jun, Yu ve Bu Xiangzhi'yi yendi.

Wei Yi, 2015 World Chess Cup'da. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Wei'nin 2015 yılındaki muhteşem performansı yetmezmiş gibi, başarılarına iki ulusal şampiyonluk daha ekledi. 2016 Çin Satranç Şampiyonası'nı (7,5/11 puan) ve 2017 Çin Satranç Şampiyonası'nı (8,5/11 puan) namağlup bitirdi ve bu ona üst üste üç ulusal şampiyonluk kazandırdı.

Bu dönemdeki bir diğer önemli olay ise Wei'nin 2017'de Danzhou Süper GM Turnuvası'nı kazanmasıydı. 6,5/9 skor ve 2883 turnuva performansıyla yenilgisiz bir performans gösterdi ve ikinci sıradaki GM Le Quang Liem ve Ding'in tam bir puan önünde bitirdi. Etkinlik, 18 yaşındaki Çinli dahiyi dünyada 14. sıraya taşıdı.

Son Dönemdeki Performansı (2018 - 2020)

Wei son zamanlarda sessizliğini koruyor, en azından kendi standartlarına göre.

2018'de 6.5/9 puanla Asya Kıta Şampiyonası'nı kazandı. Wei, GM Amin Tabatabaei ve Liem'i tiebreak'te yendi. Bu galibiyet Wei'yi FIDE Dünya Kupası 2019'a katılmaya hak kazandırdı ve o etkinlikte Kudüs'te düzenlenen dördüncü etapta iyi bir performans sergiledi. Wei, ilk iki turda GM'ler Anish Giri ve Sergey Karjakin'e karşı iki sürpriz yaptı ve ardından yarı finalde Navara'yı yendi ve finalde Nepomniachtchi'ye yenildi.

Wei, finalde GM Jeffery Xiong'u geride bırakarak 2019 Junior Speed ​​Chess Championship'i kazandı. İki güçlü genç arasındaki mücadeleyi bitirmek için bir armageddon tiebreak oyunu gerekti.

Şimdi ve Gelecek

Wei'nin satranç dahileri ve gençleri arasında üst sıralarda yerini sağlamlaştırdığı konusunda şüphe yok. Asıl soru, böylesine etkileyici bir erken satranç kariyerinden sonra oluşan beklentileri karşılayıp karşılayamayacağı.

Wei Yi, Polihroniade Memorial turnuvasında. Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.

Wei'nin kariyerindeki en iyi sonuç, 2024'ün başlarında prestijli Tata Steel Satranç Turnuvası'nı kazandığında ve canlı reyting listesinde dokuzuncu sıraya kadar yükseldiğinde geldi. Döner sistem'de 8,5/13 (+6 -2 =5) puan aldı, ardından Giri, GM Gukesh Dommajaru ve GM Nodirbek Abdusattorov'a karşı playofflarda kazandı.