GM Viswanathan Anand
Biyografi
Viswanathan bir soyadıdır ve oyuncuya Anand adıyla hitap edilmelidir.
15. satranç şampiyonu ve tartışmasız gelmiş geçmiş en büyük Hintli satranç oyuncusu Viswanathan Anand, 11 Aralık 1969'da Hindistan'ın en güneydoğusunda Tamil Nadu'daki Mayiladuthurai'de doğdu. Kariyerinin başlarında hızlı oynamasıyla tanınan Anand, 1995'te klasik satranç sampiyonluğu için mücadele etti, 2000-2002 yılları arasında FIDE şampiyonu oldu ve 2007'de şampiyonluğu tekrar kazandı. Bu ünvanı 2013 yılına kadar altı yıl boyunca elinde tuttu ve aynı zamanda birçok üst düzey oyuncunun emekli olduğu bir dönemde, şampiyonluk sonrası verimli bir kariyere sahip oldu.
Kariyerinin Başlangıcı ve 1980 Dönemi
Anand, oyunu annesinden öğrendikten sonra altı yaşında satranç oynamaya başladı. 15 yaşına geldiğinde, 1984 Asya Gençler Şampiyonası 20 yaş altı kategorisini kazandıktan sonra zaten Uluslararası Usta olmuştu. Bu başarısını, 1986'dan 1988'e kadar her yıl Hindistan Satranç Şampiyonasını ve 1987'de Dünya Gençler Şampiyonasını kazanarak devam ettirdi. O zamanlar son dört şampiyondan üçü (1955'te Boris Spassky, 1969'da Anatoly Karpov ve 1980'de Garry Kasparov) aynı turnuvayı kazanmıştı; bu belki de Anand'ın gelecekteki başarılarının habercisiydi.
1988'de Anand GM ünvanını kazandı. 1989'da Hollanda'nın Wijk aan Zee kentinde düzenlenen Hoogovens turnuvasında eş puanla birinci oldu (Predag Nikolic, Zoltan Ribli ve Gyula Sax ile). Bu onun turnuvada üst üste beş kez birinci olma serisinin başlangıcıydı.
1990'lar
1990 yılına gelindiğinde Anand, 1993 şampiyonluk maçına puan toplamak için Bölgelerarası turnuvaya katılacak kadar güçlüydü. İsviçre tarzı turnuvada 13 üzerinden 8½ puan alan Anand, ilk 11'de yer alarak 1991 Adaylar Turnuvası'nda önceki Adayların Turnuvası'nın dört yarı finalistiyle birlikte yer aldı. Anand, açılış turunda Alexei Dreev'i 4½-1½ yendi, ancak bundan sonra eski şampiyon Karpov ile berabere kaldı.
Anand, maçı üçer puanla eşitliğe taşıyan altıncı oyunda (altta) aldığı galibiyet de dahil olmak üzere sağlam bir mücadele sergiledi. Ancak yedinci oyundaki beraberliğin ardından Karpov sekizinci oyunu kazanarak Anand'ı eledi.
Bu, sonuçta ünvanın Garry Kasparov ve Karpov arasında ikiye ayrılmasıyla sonuçlanacak döngüyü başlattı. Anand 1993'ten 1995'e kadar her iki şampiyonada da oynadı. FIDE şampiyonluk döngüsünde, Adaylar turnuvasının ikinci turunda nihai rakibi Gata Kamsky'ye yenildi. Ancak maçlarda Oleg Romanishin, Michael Adams ve Kamsky'yi yenerek Kasparov'la oynama hakkını kazanacak olan isim Anand oldu.
Anand, 1991'de Karpov'la olduğu gibi Kasparov'a karşı da yiğitçe bir mücadele verdi; bu kez ilk sekiz oyunda berabere kaldı ve ardından dokuzuncuyu kazandı (altta). Ancak 10.oyunda Anand, Kasparov'un efsanevi açılış hazırlığıyla karşılaşıp oyunu kaybetti ve maç berabere kaldı. Fakat daha sonra baraj kapakları açıldı ve Kasparov 11., 13. ve 14. oyunları da kazandı ve son dört oyunda berabere kalarak maçı 10½-7½ kazandı.
FIDE, 1998'de Bölgelerarası ve Adaylar turnuvalarını kaldırarak yerine büyük bir eleme turnuvası getirdi. Ancak aslında bu turnuva bir Adaylar turnuvasıydı, çünkü son şampiyon Karpov otomatik olarak finalde yer alıyordu. Anand ilk turda bay geçti ve ardından Predrag Nikolic, Alexander Khalifman, Zoltán Almasi, Alexei Shirov, Boris Gelfand ve Adams'ı yendi.
Finalde Karpov'la karşı karşıya geldi ve ilk maçı kaybetti. Anand, ikinci oyunda kazanarak maçı eşitledi ancak dördüncü oyunda tekrar geriye düştü. Maçı eşitlik bozma oyunlarına uzatmak için altıncı oyunu kazanması gereken Anand, nadir Trompowsky Saldırısı'nı (1.d4 Af6 2.Fg5) tercih etti ve oyunu 42 hamlede kazandı. Ancak her iki eşitlik bozma oyununu da kaybetti ve Karpov FIDE şampiyonluğunu korudu.
Anand, 1990'larda şampiyonluk için oynamadığı zamanlarda süper turnuvaların çoğuna katılıyordu. Bu açıdan bakıldığında son on yılın en iyi dönemi, Linares'i birinci bitirdiği ve Wijk aan Zee'de birinci olduğu 1998 yılıydı.
Her ne kadar 90'lar sona ererken henüz dünya şampiyonluğu iddiasını kazanmamış olsa da, Anand'ın eninde sonunda bunu başarma şansının çok yüksek olduğu açıktı.
2000'ler
Gerçekten de Anand sonraki on yıllık döneme 2000 yılında FIDE şampiyonluğunu kazanarak başladı. Kasparov, Karpov ve yeni klasik satranç şampiyonu Vladimir Kramnik turnuvada yer almadı, bu da Anand'ı turnuvada en yüksek reytinge sahip oyuncu haline getirdi. İlk turda bay geçtikten sonra Viktor Bologan, Smbat Lputian ve Bartłomiej Macieja'yı 1½-½ yenerek çeyrek finale yükseldi. Khalifman'ı 3½-2½, ardından Adams'ı 2½-1½ yenerek final turunda Shirov'la karşılaştı. Anand ve Shirov ilk maçta berabere kaldı, ancak Anand arka arkaya üç galibiyet alarak şampiyonluğu kolayca elde etti.
Anand 2002'de tekrar FIDE şampiyonluğu için mücadele etti ancak yarı finalde Vassily Ivanchuk'a yenildi. 2004 yılına gelindiğinde dünyanın en iyi 10 oyuncusundan yalnızca üçü turnuvaya katılmaya istekliydi ve Anand, Rustan Kasimdzhanov'un en son gerçekleşen turnuvayı kazanması nedeniyle katılmayanlardan biriydi.
Ancak 2005 yılında FIDE, 1998'de başlatılan eleme turnuvasını ortadan kaldırdı ve bunun yerine sekiz oyunculu çifte döner sistem turnuvayı (şu anki Adaylar turnuva formatına benzer) getirdi. Anand, 14 maçın beşini kazanırken, Veselin Topalov ile iki kez berabere kaldı. Ancak Topalov tek bir maç kaybetmezken, Anand dışındaki tüm oyunculara karşı bir maç kazandı. Bu arada Anand, Alexander Morozevich ve Kasimdzhanov'a karşı maçlarını kaybetti. Sonuç olarak Anand, Peter Svidler'la ikinci olurken, Topalov turnuvayı 1½ puan farkla rahat kazandı.
Sonraki yıl olan 2006, satrançta tarihi bir yıldı çünkü Kramnik'in Topalov'u yenmesiyle 13 yıldır ikiye ayrılmış olan şampiyonluk ünvanı yeniden birleştirildi. Anand bir önceki yıl kaybettiği için Topalov'un düşüşünü izlemek zorunda kaldı ama onun zamanı yakında gelecekti.
Nisan 2007'de Anand, FIDE'nin resmi derecelendirme listesinde (2000'de başladı) ilk kez 2786 puanla rakipleri Topalov ve Kramnik'in 14 puan üzerinde 1 numara oldu. Aynı yılın ilerleyen zamanlarında Anand, başka bir çifte döner sistem turnuvada tam puanla dünya şampiyonluğunu kazandı.
Turnuvanın ilk yarısında Anand, ikinci turda Levon Aronian'ı, beşinci turda Svidler'ı ve yedinci turda Alexander Grischuk'u mağlup ederek üç maçı da mağlup olmadan kazandı. Anand, sekizinci ila onuncu maçlarında berabere kaldıktan sonra Morozevich'i yenerek 11. turdaki tek zaferi kazandı. Bu ona sadece üç tur kala 1½ puanlık bir üstünlük sağladı ve üç beraberlik Kramnik ve Gelfand'a karşı bir puanlık üstünlükle Anand'a galibiyeti getirdi.
Kramnik henüz dünya şampiyonluğu için bire bir maç kaybetmediğinden, Anand ertesi yıl şampiyonluğu korumak için onunla karşı karşıya geldi. İki beraberliğin ardından Anand sonraki dört maçın üçünü kazandı ve 6½-4½ galibiyete ulaştı. Anand artık hem turnuva hem de maç formatında tartışmasız dünya şampiyonluğunu kazanmıştı; bu, on yıllık serüvenin başında kazandığı FIDE şampiyonluğunu sağlamlaştırmaktan çok daha fazlasıydı.
2010'lar
Anand, dünya şampiyonluk döngüsünün daha düzenli bir rutine oturmasıyla 2010 ve 2012 yıllarında unvanını iki kez daha başarıyla savundu. 2010 yılında Topalov'u 6½-5½ yendi. Anand'ın 2012'deki rakibi, biraz üzgün olsa da Gelfand'dı ve Anand hızlı eşitlik bozmalarla kazanmadan önce 12 maç boyunca 6-6'lık skorla mücadele ettiler.
Bununla birlikte, 2010'ların başlarında, reyting listesinde 1 numara olmasına rağmen 2012 döngüsüne katılmamış olan Magnus Carlsen ön plana çıktı. Ancak 2013 yılında Adaylar turnuvasında oynadı ve Kramnik karşısında eşitlik bozmalarla kazandı.
Anand ilk başta unvanını iyi korudu ve maçın ilk dört maçında berabere kaldı. Ancak beşinci ve altıncı oyunu kaybetti ve mucizevi bir geri dönüş olmadı. İki beraberliğin ardından Carlsen dokuzuncu oyunu kazandı, 10. oyun berabere bitti ve Anand şampiyonluğu kaybetti.
Sonraki ay Anand 44 yaşına girdi ama satranç kariyeri henüz bitmemişti. Kasım 2013'teki şampiyonluk maçından sadece dört ay sonra bir sonraki Adaylar turnuvası başladı. Her oyuncu iki ya da üç oyun kazandı ama Anand tek bir oyun bile kaybetmeyerek herkesin önüne geçti. Sonunda 3 galibiyet 0 mağlubiyet'le galip geldi.
Bununla birlikte, 2014 şampiyonluk maçı, 2013 maçına göre daha yakın geçse de Carlsen çok güçlü bir şampiyon olduğunu kanıtladı. Norveçli oyuncu, Anand üçüncü oyunu kazanıp (altta) maçı eşitlemeden önce, ikinci oyunu kazandı. Bu onun Carlsen'e karşı bir dünya şampiyonluk maçında (bugüne kadar) kazandığı tek galibiyet olacaktı. Carlsen altıncı ve ardından on birinci oyunu alarak şampiyonluğunu perçinledi.
Anand, 2014'teki performansı sayesinde 2016'da bir kez daha turnuva için aday oldu ancak bu sefer sadece berabere kalarak ikinci oldu ve 2018'de Adaylar listesine giremedi.
Anand bu on yılda belki de kariyerinin en iyi oyununu oynadı ve 2013'te Wijk aan Zee'de Levon Aronian'a karşı Siyah olarak 23 hamlede kazandı. Beyaz'ın d4'te piyonu varken Siyah ne sıklıkla c5 ve e5'e taş oynuyor? Muhteşem bir son hamleyle perçinlenen bu maçta bu gerçekleşti.
Satranç Mirası
Anand'ın kariyerinin en dikkate değer yönü uzun ömürlülüğü olsa gerek. Bu oldukça nadir olsa da Anand 50'li yaşlarında hala ciddi bir oyuncu olarak aktif görünüyor. Ve o yaşta bile reyting listesinde düzenli olarak ilk 10'da yer almayı sürdürüyor ve Ekim 2019'da dokuzuncu sıraya yerleşiyor. 1993'te ve 2016'da dünya şampiyonluğuna adaydı; bu, satranç tarihinde çok az kişinin varlığını sürdürebildiği 23 yıllık bir aralıktı.
Anand'ın başarısı aynı zamanda doğduğu yer olan Hindistan'da satrancın popülaritesinin yeniden alevlenmesine de hizmet etti. O, ülke tarihindeki ilk büyükustaydı ama kesinlikle sonuncusu değildi ve onu Krishnan Sasikiran, Pendyala Harikrishna ve Humpy Koneru gibi yetenekler takip etti.
Masadaki oyunu açısından Anand, oyunun en hızlı oyuncularından biri olarak adını erkenden duyurdu. 2003 ve 2017'de iki kez Dünya Hızlı Satranç Şampiyonasını kazandığı için bu, kariyeri boyunca da devam etti.
Herkes hızlı oynayabilir ancak onlarca yıl boyunca en yüksek seviyelerde hızlı ve doğru bir şekilde oynamak özel bir yetenek gerektirir. Anand hiç şüphesiz satranç tarihinin en büyük oyuncularından biri.
