GM Richard Rapport
Biyografi
Richard Rapport, Mayıs 2022 itibariyle dünya sıralamasında ilk 10'da yer alan, Macar büyükusta olup FIDE Grand Prix 2022'nin ikincisi olarak 2022 FIDE Adaylar Satranç Turnuvasına katılmaya hak kazandı.
Bir zamanların dahi çocuğu hassas konumsal stilini açılışlara özgün ve yaratıcı yaklaşımıyla birleştiriyor.
Stili
Rapport'un arkadaşı olup ona yaş grupları şampiyonalarında çoğu zaman meydan okuyan rakibi GM Daniil Dubov, Rapport'un erken yıllarına dair şunu hatırlıyor: "Rapport rock-and-roll bir oyuncuydu. Düzensiz açılışlar seçiyor gibi görünüyor ve oyuna her piyonu sürerek başlayabiliyordu. Çılgınca ama çok yetenekli bir oyunu vardı."
2017'den sonra Rapport'un stili daha sağlamlaştı. "Gösterişli bir taktisyenden incelikli bir konumsal satranççıya dönüştü," diyor Dubov onun için. Bugün bile Rapport, yaratıcı açılış fikirleriyle dünyanın en iyi oyuncularını hazırlıksız yakalayabiliyor, tıpkı aşağıda göreceğiniz gibi GM Fabiano Caruana'ya karşı olduğu gibi.
Rapport'un dehasının ortaya çıktığı anları görmek mi istiyorsunuz? O zaman "Richard Rapport'un En İnanılmaz 5 Hamlesi" videomuzu izleyin.
Erken Satranç Kariyeri
Rapport dört yaşındayken satranç oynamayı öğrendi. İlk başarısı dokuz yaşındayken 10 Yaş Altı Avrupa Şampiyonasını kazanmasıyla geldi. Rapport quickly progressed under the coaching of GM Robert Ruck'ün antrenörlüğünde hızla yükselişini sürdürdü ve 2008 yılında FM, 2009 yılında IM ve Şubat 2010'DA 13 yaş 11 ay gibi genç yaşta büyükusta oldu ve kendi vatandaşı olan tarihteki diğer dahi çocuklar GM Judit Polgar ve GM Peter Leko'dan daha çabuk bu unvanı almayı başardı.
2012'de Rapport Dünya Gençler Şampiyonasında GM Alexander Ipatov ile birinciliği paylaştı ancak eşitlik bozma ile ikinci oldu.
2013'ün başlarında, Rapport, Tata Çelik B Grubunda GM Arkadij Naiditsch ile birinciliği paylaşarak ertesi yılki ana turnuvaya davet edilme hakkı elde etti; ancak bu elit turnuvaya ilk katılımı pek de başarılı olmadı. Rapport, her ne kadar GM'ler Boris Gelfand ve Pentala Harikrishna'yı yenmiş olsa da 11 turda yalnızca 3,5 puan alabildi.
Mayıs 2014'te Rapport'un reytingi 2700 eşiğini aştı ve böylece elit oyuncu grubuna dahil oldu; ancak en güçlü turnuvalara çok da fazla davet almadı. Agresif stili kendisinden düşük reytingli oyuncuları rahatça yenmesini sağlıyordu. Diğer yandan Rapport en üst düzey oyuncularla karşılaştığında bu gösterişli oyunu pek sık iyi sonuç vermiyordu; ama bazen iyi nişan alınmış darbeler vurabiliyordu. Örneğin aşağıda GM Levon Aronian'karşı oynadığı oyunu görebilirsiniz. Oyunun sonlarında inanılmaz Kh1!! hamlesini tekrar göreceğiz.
Genç bir Büyükusta
2016'nın sonunda Rapport GM Wei Yi, dünyanın en kuvvetli iki genç satranççısı arasında oynanan maçta devirdi. Rapport'un orijinal açılış tercihleri ve inanılmaz oyunsonu yetkinliği Chess.Com'un Baş Satranç Sorumlusu IM Daniel Rensch'in gözünden kaçmadı.
Rapport'un 2017 Tata Çelik Ustalar'daki performansı yine başarısızdı (4,5/13) ancak bu kez bir umut ışığı vardı: Dünya Şampiyonu Magnus Carlsen'i yenmişti.
Rapport 2017'de ilk kez bir Hızlı Satranç Şampiyonası Maçı'na katıldı ve GM Alexander Grischuk'a 9.5-17.5 kaybetti. Rapport daha sonra Batum'da çok başarılı bir FIDE Dünya Kupası oynadı ve GM'ler Wei, Li Chao ile Evgeny Najer'i yendikten sonra ancak çeyrek finalde GM Ding Liren'e elendi.
Ne var ki, Rapport'un en başarılı ve geleceğini şekillendiren gelişmesi özel hayatında oldu: Kendisi gibi bir satranççı olan WGM Jovana Vojinovic ile evlendi.
Rapport, 2018 Cebelitarık Ustalar Turnuvasında 10 turda 7,5 puan alarak GM'ler Aronian, Maxime Vachier-Lagrave, Hikaru Nakamura, Nikita Vitiugov, Michael Adams ve Le Quang Liem ile birinciliği paylaşıp play-off yarı finalinde Aronian'a kaybetti.
Rapport, Abu Dhabi Ustalar 2018 turnuvasında GM'ler Dubov, Anton Korobov ve Saleh Salem'in bir puan gerisinde bitirdi. GM Amin Tabatabaei'ye karşı bu turnuvada oynadığı oyun Beyazın İtalyan oyunundaki stratejisinin en üst düzeyde çıtasını belirliyor. Rapport'tan bu her dem yeşil açılışı öğrenme fırsatını kaçırmayın.
Rapport 2019'da Champions Showdown'daki hızlı satranç ve yıldırım maçında GM Sam Shankland'ı 31.5-16.5 yendi. Aynı yıl Danzhou Süper Büyükusta Turnıvasında 4,5/7 puanla GM Yu Yangyi and Wei'nin yarım puan önünde birinciliği elde etti ve Dortmund Sparkassen Turnuvasında ikinciliği GM'ler Ian Nepomniachtchi, Radoslaw Wojtaszek ve Teimour Radjabov ile paylaştı.
Bu başarısının ardından Rapport, 2020'ye dünya sıralamasında 14. olarak girdi; ancak COVID-19 pandemisi kariyerini bir yıldan uzun süren bir sekteye uğrattı. Geri dönüp bakınca, bu ara ona iyi geldi; çünkü her yıl 100'dan fazla klasik oyunu dur durak bilmeden oynayan Rapport'un reyting eğrisi de bir aşağı bir yukarı hareket ediyordu. Ne var ki 2021'de masa başı turnuvalar tekrar başladığından beri reytingi tek bir yöne doğru hareket ediyor: yukarı.
Adaylar Turnuvası
Rapport, 2021 Grand Chess Tour'a davet edildi. Burada Aronian ile Paris Rapid & Blitz'de dördüncülüğü paylaştı, Saint Louis Rapid & Blitz'de üçüncü oldu ve Sinquefield Kupası'nda turnuva tablosunun ortasında sekizinci sırayı aldı.
Rapport Norveç Satranç 2012 turnuvasının ortasında liderdi; ancak turnuvayı Carlsen ve GM Alireza Firouzja'ya kaybettikten sonra üçüncü sırada tamamladı.
2021'de Rapport ilk Hızlı Satranç Şampiyonası maçını GM Alexey Sarana'ya 16.5-14.5 gibi bir skorla kazansa da çeyrek finalde GM Nihal Sarin'e 9-18 kaybetti.
2021'in sonunda Rapport,Bakü'deki Gashimov Anı Turnuvasında Caruana ile (24/36 puanla) birinciliği paylaştı ve rakibine karşı oynadığı eşitlik bozma maçını Armageddon oyununda kaybederek ikinci ilan edildi.
Ocak 2022'de 84. Tata Çelik Ustalar'da Rapport "Tata büyüsünü" bozarak 8/13 puanla ikinciliği GM Shakhriyar Mamedyarov paylaştı ve satranç dünyasını bir ...Rh1!! hamlesiyle daha bir kez daha şokta bıraktı.
Rapport FIDE Grand Prix 2022 Serisine reytingiyle katılma hakkı elde etti. Berlin'deki ilk ayağının yarı finalinde Nakamura'yı durduramadı; ancak ikinci ayak olan Belgrad turnuvasını kazandı. Rapport finalin son oyununda GM Dmitry Andreikin'e karşı çok az süresi varken biraz riskli bir hamle yaparak adeta kumar oynadı ancak rakibinin ortalamanın altındaki birkaç hamlesiyle ödüllendirildi. Bu videoda izleyebilirsiniz:
Bu başarı Rapport'un 2022 FIDE Adaylar Satranç Turnuvasında yer almasını sağladı. Şu an kariyerinin en yüksek ELO reytingi olan 2776'ya ulaşmış durumda ve FIDE reyting listesinde (Mayıs 2022 itibariyle) beşinci sırada yer alıyor; ancak istatistiki tahminler Rapport'un 6,5/14 gibi bir skor yapacağına yönelik projeksiyonlar içeriyor ve turnuvayı şansını yüzde beş olarak hesaplıyor. Bakalım Rapport soğukkanlı istatistik modellerini şaşırtabilecek mi?
