Savaş Zamanında Ukraynalı Satranç Oyuncuları
24 Şubat 2022 Perşembe günü 19 yaşındaki GM Kirill Shevchenko ve ailesi çok da uzakta olmayan çok sayıda patlama sesiyle uyandı. Evraklarını alıp bodruma indiler ve bütün gün orada kalıp haberleri takip etmeye çalıştılar. Sonraki gün bir füzenin parçaları evlerinin 500 metre uzağına düştü, Kirill'in 11 yaşındaki kardeşinin gittiği okulun tam karşısına. Aile tekrar sığınağa girdi ve Kiev'i terk etmeye karar verdiler. Schevchenko, "Bu gerçekten çok zor bir karardı," diyor.
O Perşembe sabahı, [yazının yazıldığı tarihten] iki hafta önce tüm Ukraynalıların hayatı değişti. Rusların tam teşekküllü işgali başlamış, aynı anda birkaç şehir bombalanmaya başlamıştı. Savaş devam ederken Ukraynalı ve Rus yetkililer arasındaki çeşitli müzakereler hiçbir etki yaratacak sonuç vermezken, Chess.com bazı Ukraynalı satranççılarla görüşerek bu korkunç gelişmelerin hayatlarını ve ailelerini nasıl etkilediklerini öğrendi.
Ukrayna'a doğrudan destek vermek isteyenler aşağıda kriz dönemlerinde etkili sonuçlar yaratan ve bağış yapmayı kolaylaştıran şu kuruluşlarla iletişime geçebilirler:
Kiev
"Sehayatimiz normalde dört saat sürerdi; ama bu kez 10 saat sürdü," diyor ailesi Ukrayna'nın Kiev'den yaklaşık 260 km uzaklıktaki orta batı bölümündeki Vinnytsa'ya taşınan Schevchenko. Yollarda trafik vardı ve insanlar Ukrayna'nın daha güvenli Batı bölgelerin ve hatta yurt dışına gidiyorlardı.
Shevchenko Ailesi şu anda Kirill'in babasının ebeveynlerinin evinde kalıyor. "Kiev'i terk ettiğimizde pek çok avcı uçağını Kiev'in üstünde gördük ve bir tanesini bir hedefi vururken gördüm." diyor ve ekliyor, "Vinnytsia'da da uçaklar gördüm; ama onlar bizimkiler gibi görünüyorlardı."
Shevchenko, komşu ülkelerden epey miktarda hem silah hem de insani yardımın yanı sıra gönüllülerinde de geldiğini görüyor; ancak ülkesinin cumhurbaşkanı gibi genç Ukraynalı büyükusta da NATO ülkelerinin neden uçuşa yasak bölge belirlemediğini anlamıyor.
"Havayı kapatmamız lazım. Mariupol'de bir çocuk hastanesini bombaladılar. Sadece askerî üsleri bombaladıklarını söylüyorlar; ama bu bir yalan. Bu artık bir soykırım."
Shevchenko, Batı'nın nükleer bir savaştan çekindiğini anlıyor; ancak bu argümana inanmıyor: "Bence bu Putin için imkânsız; çünkü Rusya da o zaman bir ülke olmaktan çıkar."
Ekim 2021'de Schevchenko yeteneğini Riga'da oynanan Lindores Abbey yıldırım turnuvasını kazanarak gösterdi. Online olarak satranç dünyasından ilk yardım isteyen ve bunu başaran isim. Aynı zamanda Chess.com'un da yardımlarıya GM Hikaru Nakamura 12 saat süren bir bağış toplama etkinliği düzenledi ve 130,000$'dan fazla bağış topladı.
131,304$!!!
— Kirill Shevchenko (@Chesser_22) March 2, 2022
I am very proud of our BIG friends from USA. Low bow and huge gratitude to @GMHikaru ,he made this stream possible. Many thanks to @chesscom @DanielRensch for huge donats! Thanks to @IM_Rosen @ben_finegold @Anna_Chess @photochess @akaNemsko for being part of it!✌🇺🇦 pic.twitter.com/HGvCSCqKKT
"ABD'deki BÜYÜK dostlarımızla gurur duyuyorum. @chess.com @DanielRensch'e bu büyük yardımlar için çok teşekkür ederim. @IM_Rosen @ben_finegold @Anna_Chess @photochess @akaNemsko'ya da bunun bir parçası oldukları için teşekkür ederim."
Shevchenko'nun anne tarafından büyükannesi ve büyükbabası da halen Kiev'deler. Önceki gün dedesiyle konuşan Schevchenko ona yakınlara düşen bir bombadan bahsetti. "Eğer yakınlara bir füze düşerse kulaklarınız zangırdıyor. Eğer öyle değilse o zaman hava savunması roketi vurmuş demektir, öyle olduğunda sadece büyük bir patlama duyuyorsunuz."
Kiev'den bir başka isim de 45 yaşındaki Kiev Satranç Federasyonu İdari Direktörü Oleksandr Matlak. Ülkesindeki pek çok insan gibi o da eşine ve iki oğluna (biri 6 biri 11 yaşında) yani en yakınlarına veda etmek zorunda kaldı ve ailesi ülkenin batısına geçti.
Bazı istisnalar dışında 18-60 yaş arası bütün erkeklerin ülkeyi terk etmesi yasaklandı; ama Matlak zaten böyle bir şey yapmayacağını söylüyor:
"Kiev'de kalacağım. Şehri kim koruyacak? Benim yedeklerde beklemem gerektiği söylendi. Eğer gerekirse, çağrılırsam, katılacağım."
Matlak evde tek başına. Güvende olup olmadığını sorduğumuzda bize bunun kullanılması yanlış bir sözcük olduğunu söyledi. "Aşırı tehlikeli var, çok tehlikeli var bir de tehlikeli var. Şehrin çeşitli yerlerinde patlama ve silah sesleri duyduk. Birkaç gündür her şey daha normal; ama yarının ne getireceği bilinmez."
Yerel satranç federasyonundaki görevlerinin haricinda Matlak Chess.Com'daki Ukrayna topluluğu için de aktif çalışıyor ve son Cumartesi günü 2 Mart günü yaşanan şiddet eylemlerinin sonunda hayatını kaybeden Alexey Druzhinets anısına oynanan yıldırım turnuvasını da organize etti.
Matlak, günün büyük kısmında ülkesinin bölgesel savunmasını organize etmekle ve ihtiyacı olanlara yemek ve kıyafet sağlayan gönüllülerle çalışıyor. İki kardeş Igor ve Alexander Kovalenko gibi daha çok satranççıların kendisiyle çalıştığını belirtiyor.
"Alexander bisikletiyle yemek ve giysi götürüyor," diyor Matlak.
GM Igor Kovalenko (FIDE 2674) is actively volunteering in Kyiv and helping his brothers who took up arms. If you want to support him - feel free to open my FB post and find some bank requisites https://t.co/iaFqshLY4j pic.twitter.com/Tqsh7JMlbM
— Pavel Eljanov (@Eljanov) March 2, 2022
"GM Igor Kovalenko (FIDE 2674) Kiev'de aktif olarak gönüllü şekilde çalışıyor ve silahlı kardeşlerine yardım ediyor. Eğer ona destek olmak istiyorsanız benim Facebook gönderime bkaıp bazı banka bilgileri bulabilirsiniz: https://t.co/iaFqshLY4j pic.twitter.com/Tqsh7JMlbM"
Pavel Eljanov (@Eljanov) 2 Mart 2022
Harkov
İki kez Olimpiyat altın madalyası kazanan 38 yaşındaki GM Pavel Eljanov, Ukrayna'nın kuzey doğusunda yer alan ve ağır bombardıman altında kalan Ukrayna'nın en büyük ikinci kentinde yaşıyor. Şehrin her tarafında binalar vuruluyor ve bazen yıkılıyor da.
"Harkov'da her gün bombalama oluyor ve henüz sona gelmedik," diyor Eljanov. "Nüfusun yarısı [toplam 1,5 milyon] çok kötü vurulan şehir zaten terk etmiş durumda."
Eljanov, Harkov'u işgal başladıktan bir gün sonra 25 Şubat'ta terk etti. 24'ünde BAE'ye uçarak antrenörlük işleri yapacaktı ve bu büyük bir değişiklik oldu; ama artık hiçbir uçak kalkmıyor. "24'ünde sabah saat 5 sularında bombalamaların başladığını duyduk. Bunun tam bir işgal olduğu bizim için açıktı."
GM Yuri Timoshenko took a weapon and went to defend our capital. Meantime my native Kharkiv and exactly my dormitory district (Alekseevka) was bombed by Grad missiles this afternoon with dozens of civilian casualties. We'll never forgive and forget! pic.twitter.com/cAFYyK8PbO
— Pavel Eljanov (@Eljanov) February 28, 2022
"GM Yuri Timoschenko bir silah alıp başkentimizi savunmaya gitti. Diğer taraftan benim memleketim Harkov ve kesin yer söylemek gerekirse evimin bulunduğu mahalle (Alekseevka) Grad füzeleriyle vuruldu ve çok sayıda sivil kayıp var. Bunu asla unutmayacağız ve affetmeyeceğiz: pic.twitter.com/cAFYyK8PbO
Pavel Eljanov 28 Şubat 2022"
Eljanov annesinin yanına taşınmaya karar verdi. Eski eşi ve kızı Harkov'da gelişmeleri beklemeye karar verdiler; ancak birkaç gün sonra onlar da ülkenin batısına taşındılar; çünkü bulundukları yer çok riskli hale geldi.
"Neyse ki evimin bulunduğu bina hâlâ duruyor," dedi Eljanov. "Annemin evinin bulunduğu dokuz katlı bina hasar gördü; ama tamamen yıkılmadı. Görece güvende. Bazı camlar kırıldı."
İlk hafta geceleri sadece iki saat uyuyabilen ve zar zor yemek yiyebilen Eljanov şimdi "gücünü topladığını" ve insanlara bağlantıları ve parasıyla yardımcı olduğunu söylüyor.
IM Odnorozhenko Evgenyi from Kharkiv took up arms and defending our hero city from russian war criminals. You can follow news from his combat squad here: https://t.co/W3GyQTkBr7. You can find also some details there how to support them via money transfer. #Ukraine️ #Kharkiv 🇺🇦 pic.twitter.com/g3cz0qai6w
— Pavel Eljanov (@Eljanov) March 7, 2022
"Harkov'lu IM Odnorozhenko Evgenyi eline silahını aldı ve kahraman şehrimizi Rus savaş suçlularından koruyor. Savaş müfrezesiyle ilgili haberleri şuradan takip edebilirsiniz: https://t.co/W3GyQTkBr7. Ayrıca onlara nasıl para transferi yapabileceğinizle ilgili ayrıntılar da göreceksiniz. #Ukraine #Kharkiv"
Pavel Eljanov, 7 Mart 2022
41 yaşındaki GM Alexander Moiseenko şu an Ukrayna'nın merkez bölgelerinde yer alan Poltava'da ancak kız kardeşiyle birlikte nihayet daha güvenli bir bölgeye geçti. Bulunduğu yeri terk etmek istemeyen 81 yaşındaki babasını tahliye etmeye çalışıyordu.
"Terk etmek kolay değildi; ama savaş gittikçe yaklaşıyor. Önce bir kilometre uzakta bir bina yıkıldı. Sonra 700 metre uzaktaki bir market. Üç kilometre uzakta her şey yıkılmış durumda."
Rus işgalinin ilk 10 gününde Moiseenko ve babası çoğunlukla evlerinde kaldılar; çünkü en yakın metro üç kilometre uzaktaydı. "Her gece pek çok patlama duyduk. En başta ne olduğunu anlamıyorsunuz ve yalnızca korkuyorsunuz."
2013 Avrupa Satranç Şampiyonasını kazanan Moiseenko, bulunduğu mahalledeki pek çok bina ve evin yıkıldığını, çok sayıda insanın hayatını kaybettiğini söylüyor. Yakınlardaki bir elektrik santraline saldırıldığını ve Moiseenko'nun bulunduğu bölgeyi elektrik, ışık ve internetsiz bıraktığını söylüyor.
"Üçüncü gün dışarı çıktım; çünkü yiyecek bir şeyler almam gerekiyordu. Büyük bir dükkanın açık olduğunu ve yaklaşık 700 kişilik bir kuyruk olduğunu gördüm. Başka bir dükkan buldum ama orada da bir saldırı vardı. Nihayet ufak bir dükkanda bir şeyler buldum."
Moiseenko ülkenin ayakta kalmasını sağlayan pek çok ağır işçiyi övüyor. Süpermarketlerde, trenlerde, polisin arasında pek çok "pelerinsiz kahraman" var diyor. İnsanlar batıdan yemek, sağlık malzemesi ve kıyafet getiriyor. Bombaları etkisiz hale getirmede gönüllü oluyorlar."
Shevchenko gibi Moiseenko da Ukrayna'nın üzerinde uçuşa kapalı bir bölge oluşturulmasının önemli olduğunu söylüyor. "NATO tavuk gbi. Sadece bizi feda ediyorlar. Şehirlerde kim kaldı? En kahraman insanlar, yoksullar ve yaşlılar bunlar da her an ölebilirler. İnsanlar yardım ediyor; ama hükümetler ancak boş konuşuyorlar."
Odessa
42 yaşındaki GM Natalia Zhukova, iki kez Avrupa Kadınlar Şampiyonu ve Olimpiyat madalyası sahibi son yıllarda yerel siyasetle uğraştığı için satranç oynamaya çok vakit ayıramıyor. Odessa Şehir Konseyi üyesi olarak sabahtan akşama kadar çalışıyor ve akşam 8'den sonra sokağa çıkma yasağı ilan edildiğinde vatandaşlarına yapabileceği her şekilde yardım ediyor. Söyleşi yapmak için fazla meşguldu; ama bazı sorularımızı yazılı olarak yanıtladı.
"Savaşın ilk günü tam bir şoktu; çünkü medeni dünyada böyle bir şey olma ihtimali bana imkansızmış gibi geliyordu," dedi. "İkinci gün yardımcı olmaya başladım."
Zhukova, arkadaşlarıyla birlikte bölgesel kan bağışına odaklandı. Doktorları işlerine götürüp getirmeye başladılar; çünkü toplu taşıma ve taksiyi savaşın ilk günlerinde kullanmak zordu. Ayrıca askerlere ihtiyacı olan her şeyi sağladılar.
Daha sonra bir şehir gönüllü merkezi oluşturuldu ve burada Ukrayna ordusunun ve yerel güçlerin bütün ihtiyaçları karşılanmaya çalışılıyor. Zhukova da şu an burada çalışıyor.
"Her gün, 7/24 gönüllüler, iş adamları ve şehrin önde gelenleriyle temas halindeyim. İnsanlara nasıl yardım edileceği üzerine düşünüyorum ve bu konuda karar veriyorum, ilaç, giysi, nevresim ve diğer ihtiyaçları buluyorum. Savaş başladıktan iki hafta sonra bu metni yazıyorum ve bir milyon nüfuslu şehrimiz, belediye başkanımızın ekibi sayesinde bir saat gibi çalışıyor.
Zhukova'nın ailesi ve kardeşi şu an Kakhkova'da kalıyorlar. Rus askerlerce savaşın ikinci günü işgal edilen ve 250 km uzaklıkta bir yerleşim yeri.
"Odessa'dayım ve son günüme kadar burada kalacağım. Şehir savunabileceğimize eminim. Bunu başarmak için neler yapıldığını içeriden görüyorum."
Zhukova Ukrayna'nı destekleyen herkese teşekküre diyor. "Sadece vatanımız için savaşmıyoruz. Aynı zamanda özgürlüğümüz için de savaşıyoruz. Korkmuyoruz; çünkü doğrular bizimle birlikte. Küresel değerler olan hayat ve özgürlükten yanayız. Ukrayna dışındaki birisi ekonomik değişiklikler veya bir turnuva oynayıp oynayamayacağını düşünüyor ama bizler yaşam savaşı veriyoruz!"
Zhukova gibi 51 yaşındaki GM Mikhail Golubev de son dönemde satrançla daha az uğraşıyor ve Odessa'a da özel sektörde çalışıyor. 2000'lerin başlarında birkaç satranç kitabı yazan Golubev, Eurameydan hareketinin bir parçası olarak 2013 civarında siyaseten de aktifti. 2019'da ufak bir inme geçirdiği için yürümekte zorlanıyor ve çoğunlukla online satranç antrenörlüğü yapıyor.
"Putin'le ilgili endişelenmeye çoğu insandan daha önce başladım," diyor Golubev. "2001'de NTV kanalını ele geçirmesi benim için erken bir işaretti."
Dolayısıyla iki hafta önce yaşananlar kendisi için tamamen de sürpriz olmadı. "Tamamen şoka uğradığımı söyleyemem. En azından kısmen hazırdım. Putin'in bu kadar çılgın olmayacağını umuyordum; ama her şey insanların, onu sevmeyenlerin bile beklediğinden daha kötü şekilde gelişti."
Rusya'nın iki hafta önce başlayan işgalinden bu yana Golubev Go Kalyna gönüllü merkezini bölgesel savunma için destekliyor.
"Hükümet ve yerel yönetimlerden destek alıyoruz; ama pek çok şey gönüllülere bağlı. Ben de bağlantılarımı kullanarak biraz fon sağlamaya çalışıyorum. Sadece silahlanma için değil, bir ordunun savunma için ihtiyacı olan her şey için. Benim için en verimli olacağını düşündüğüm şeyi yapıyorum."
"Odessa henüz doğrudan saldırıların hedefi olmadı; ama hava saldırı sirenleri çaldı." Golubev durumu tarif etmek için satranç terminolojisi kullanıyor: "Çeşitli varyantlar mümkün. Konum karmaşık ve düşmanın aklındakini tam olarak bilmediğiniz için çeşitli şeyleri hesaplamak zorundasınız; ama tüm varyantları da göremezsiniz."
Friends, I am co-operating with the team of the GO Kalyna volunteer center (Bazarna 25, Odessa) to help the Territorial Defense and the Armed Forces of Ukraine in Odessa/Odesa. If you're willing to help, please send me a PM. pic.twitter.com/CClgyKR3JE
— Mikhail Golubev (@mikhail_golubev) March 8, 2022
"Arkadaşlar GO Kalyna Gönüllü Merkeziyle çalışıyorum (Bazarna 25, Odessa) ki Odesa'daki yerel silahlı güçler ve burada bulunan Ukrayna Silahlı Kuvvetleri birimlerine yardımcı olayım. Eğer yardım etmek istiyorsanız lütfen bana özel mesaj atın: pic.twitter.com/CClgyKR3JE"
Mikhail Golubev - 8 Mart 2022
Lviv
Ukrayna'daki en büyük satranç topluluklarından birisi ülkenin batısındaki en büyük şehir olan Lviv'de, Polonya sınırından yaklaşık 70 kilometre uzakta. Ne kadar süreceği belli olmasa da şu an için bulunması görece güvenli bir yer.
"Hava saldırısı sireni ilk kez dün çalmadı." dedi Lvivli GM Andrei Volokitin. Üç yaşındaki kızı ve eşi ise Polonya'ya kaçmış durumda. Bu da Volokitin'in evinde boş oda olduğu anlamına geliyor o da bu odaları ülkenin doğu kısmına giden vatandaşlarına yardım etmek için kullanıyor. Örneğin IM Anna Zatonskih'in babası Vitaly Zatonskih'in babasını birkaç gün ağırlamış. Kiev'den satranç camiasından gelen ve iki kızı olan bir kadının şu an evinde kaldığını söylüyor.
"Orduda değildim, hiçbir savaşma becerim yok, dolayısıyla ancak başka şekillerde yardımcı olabilirim," diyor Volokitin.
Üç defa Ukrayna şampiyonu olan isim 24 Şubatta işgalin başlangıcını farklı bir şekilde öğrenmiş. "Sabah altı veya yedide uyandım ve aracımla benzin almaya gittim. Çok fazla araba vardı; ama hiç benzin yoktu."
Birkaç günlük "şok ve panikten" sonra eşi ve kızının ülkeyi terk etmesi kararı verildi; ama Volokitin'in 61 yaşındaki babasının yanı sıra kızkardeşinin programcı olan eşi de ülkede kalmış. "Birkaç Rus sitesini bloklamayı başardı," diyor yüzünde bir gülümsemeyle.
Volokitin'e benzer bir şekilde 35 yaşındaki GM Yuriy Kryvoruchko da satranç dünyasından insanlara Lviv'de ev sahipliği yapıyor. Eljanov da bir süre evinde kalmış. Polonya'ya gidenler de aralarında bulunuyormuş Kryvoruchko'nun eşi ve 2 ile 5 yaşlarındaki kızları da buraya gitmişler.
"İlk günler oldukça depresifti, Avrupalı ülkelerden hiçbir destek göremedik," diyor 2013 Ukrayna Şampiyonu. "Yaptırımların gelmesi birkaç gün sürdü. Almanya'nın bize 5000 miğfer vermesi 2 veya üç gün sürdü. Şimdi çok destek geldiğini hissediyoruz," diyor.
37 yaşındaki WGM Myroslava Hrabinska Ukrayna'daki eşini geride bırakanlardan birisi. Frankfurt yakınlarındaki kız kardeşinin yanında kalıyor.
"Vücutlarımız güvende; ama ruhumuz büyük bir acı içinde," diyor.
Eşi 48 yaşındaki IM Vladimir Grabinsky [FIDE'nin Slav isimlerine ilişkin transliterasyonu her zaman tutarlı değil- PD] Ukrayna'da tanınmış bir antrenör ve öğrencilerinden birisi olan Volokitin'le 2007'de İngilizce adı Perfect Your Chess [Türkçesi bulunmamakla birlikte ismin Türkçe karşılığı Satrancınızı Mükemmeleştirin şeklindedir] olan bir kitap yazmıştır.
"Lviv'de dört gün kaldık; ama hava saldırı sirenleri çalmaya devam etti," diyor Hrabinska. "Yakınlarda bir yer altı sığınağı olmadığı için banyoda saklanıyorduk. Her zaman saklanabilecek durumda olmak için kıyafetlerimizle uyumamız gerekiyordu."
Aile, Hrabinsa'nın 15 yaşındaki kızları ve 5 yaşındaki oğullarıyla birlikte Almanya'ya gitmesine karar verdi. Polonya'ya ulaşmaları 2,5 gün sürdü ve burada Hrabinska'ya göre "büyük destek" gördüler. "Trenlere serbestçe binebilmek için tek yapmanız gereken Ukrayna pasaportu göstermekti".
Aile, kızkardeşinin eşi tarafından alınmış ve Frankfurt'a arabayla geçmişler. Buradan da haberleri takip ediyor Grabinsky ile her gün konuşmaya çalışıyorlar. "Modu değişken, çoğunlukla kötü. Online ders vermeye devam ediyor. Çocuklar da tamamen okulsuz kaldılar ve depresyona girdiler. Halen 15'er çocuktan oluşan 2 grubu var. Asker insanı değil, şu an yapabileceği en iyi şeyi yapıyor."
Gelecek
Önümüzdeki gün, hafta ve aylarda ne olacak?
"Ufukta bu işin sonu varmış gibi görünmüyor," diyor Hrabinska. "Anlaşılan herkesi öldürmek istiyorlar, sivil hedefleri vurmaya devam ediyorlar, evleri, okulları ve hastaneleri bombalıyorlar. Dışarıdan yardım gelmeden bir uzlaşma olabileceğini sanmıyorum. Putin'e karşı barışçıl olmak çözüm getirmeyecek. Eğer Batı barışçıl kalmaya devam ederse daha çok sorun çıkmasını kışkırtacak."
"Putin muhtemelen büyük bir hata yaptı," diyor Kryvoruchko. "Muhtemelen birkaç günde Kiev'e ulaşmayı umuyordu ve bu yaptırımları hiç öngörmedi. Ödemek zorunda olduğu bedel çok daha büyüdü."
Daha da ilerleseler de Kryvoruchko'ya göre Rusya için ülkeyi işgal etmek sorun: "Büyük şehirleri işgal etmek imkansız. Savaştan önce nüfus dört milyondu. Şimdi belki bir ya da iki ama sizden, Rus güçlerinden nefret eden bir milyon sivilin olduğu bir şehri işgal edeceğinizi düşünebiliyor musunuz?"
Golubev, "Neler olacağını bilmiyorum," dedi. "Öyle görünüyor ki ilk dalga saldırıdan kurtulduk. Putin için sonuçları önemli."
Shevchenko, kafasında net resim olanlardan birisi: "Benim için durum az çok net," dedi. "Rusya saldırmaya ve o zaman Nisan ortası veya Nisan sonu hem siyasi hem de ekonomik olarak çökecekler. Diğer seçenek ise Rus hükümetinin başındakilerden birisi hiçbir ilerleme görülmediğini anlayıp başbakanımızla görüşecek."
"Kesinlikle Rus askerlerin Kiev'i saldırıp başaramayacaklarına inanıyorum," dedi Matlak. "Ancak ne yazık ki şehrimize, hayatlarımıza büyük zarar verebilirler. Ve unutmayın, sadece kendi özgürlüğümüz için değil, barışçıl Avrupa için de savaşıyoruz."
'Dvorkovich istifa etmeli'
Chess.com'a konuşan Ukraynalı satranççıların neredeyse tamamının üzerinde uzlaştığı bir nokta vardı: Geçmişte Rus hükümetinde üst düzey görevler alan FIDE Başkanı Arkady Dvorkovich istifa etmeli.
Voloktin: "Bence Dvorkovich hemen istifa etmeli," dedi. "Yeni seçimler olmalı, FIDE bu liderliğiyle ahlaken iflas etmiş durumdadır. 27 yıldır Rus bir FIDE Başkanı var. Artık değişim zamanı."
"Dvorkovich kesinlikle tarafsız kalamaz," diyor Kryvoruchko. "Satranç dünyası için yaptığı bütün iyi şeylere rağmen genel olarak bu şartlarda başkanlık koltuğunu koruması imkansızdır."
"İşin teknik tarafına karar veremem; ama ahlaki olarak Dvorkovich istifa etmelidir," diyor Golubev.
Dvorkovich'in istifasını güçlü bir şekilde savunmayan tek Ukraynalı oyuncu Eljanov'du. "Kendisi hakkında bir fikrim yok. Açıklamasını beklemeliyiz. Eğer kendisiyle Rusya arasında mesafe koyarsa değişmesi için bir neden görmüyorum. Bence bu kendisi ve FIDE Genel Kurulu'nun kararı olacaktır."
Rus/Belaruslu Oyuncuların Yarışmalardan Men Edilmesi?
Çoğu Ukraynalı Rus ve Belaruslu oyuncuların yarışmalardan men edilmesinden yana, yani FIDE ve Avrupa Satranç Birliğinin kararının aksine FIDE bayrağı dahi olmadan bireysel turnuvalarda oynamalarına izin verilmemesi gerektiğini düşünüyorlar.
"Rus veya Belaruslu oyuncuların men edilmesini talep etmeliyiz," diyor Matlak. "Üç Renkli Rus bayrağı şu an Putin'e destektir. 44 oyuncunun savaşa karşı çıktığı mektuptan haberim var; ama Rusya'da 2,000 unvanlı oyuncu var. 44 acınası bir rakam."
"Rus oyuncularla iyi ilişkilerim var," diyor Kryvoruchko. "44 imzacısı olan mektubu gördüm, GM Alexander Grischuk'un konuşmasını dinledim. Diğer taraftan oynayarak para kazanıyorlarsa ve vergi ödüyorlarsa savaşı finanse ediyorlar demektir."
"Ukrayna'daki insanlar ülkelerini terk edemiyorlar, Rusya ile savaşta yarışmalara katılamıyorlar. Neden Ruslar oynayabilsin ki?" diye soruyor Moiseenko. "Rus arkadaşlarım var; ama bu savaş sırasında turnuvalarda oynayamamalılar. Çok açık bir kural olmadı. Örneğin, Avrupa şampiyonasında oynayamıyoruz. Neden onlar oynayabilsin? Ülkeleri bize saldırdığı sürece buna izin vermemeliyiz."
Savaşa destek veren Rus oyuncuların güçlü bir şekilde cezalandırılması gerektiğini düşünen Eljanov, herkesi men etme konusunda kararsız. "Rus ve Belarus takımları bir süre için turnuvaları alınmamalı; ama bireysel oyunculardan emin değilim. En iyi çözüm nedir bilmiyorum. Alman Bundesliga'sında Rus oyuncular sadece savaşa karşı kamuoyuna açık bir bildiri yayınlar veya karşı durduklarını belli ederlerse oynayabiliyorlar."
Nasıl Yardımcı Olunabilir?
Yukarıda belirtildiği gibi bağış yapmanın farklı yollarının yanı sıra insanlar Ukrayna'ya nasıl yardım edebilir? Konuştuğumuz bazı büyükustalara göre Facebook veya Twitter profil sayfanızda Ukrayna bayrağını göstermek veya savaşa karşı olduğunuzu yazmak yeterli değil.
"Herkes bize yardım etmeli ve bu korkunç tabloyu bitirmek için uğraşmalı. Aksi takdirde, Allah korusun Rusya Ukrayna'yı yenerse sırada Avrupa olacak," diyor Shevchenko. "Pek çok insan 'savaşa hayır' diyor ama Nakamura'nın yayınında söylediğim gibi bunu 1941'de deseniz anlaşılırdı ama şu anda Rusya veya başka bir ülkeden bunu söylediğinizde, hangi tarafta olduğunuz anlaşılmıyor."
"Rusya'nın saldırganlığına karşı kendisini ve anavatanını korumak isteyen Ukrayna halkını destekleyen herkese kocaman teşekkürler," dedi Matlak. "Finansal, insani yardımın yanı sıra göçmenlerimize yardım edebilirsiniz. Her doların önemi var."
Moiseenko: "Bütün dünya bu savaşın bir haftada nasıl bitirileceğini tartışmalı. Başka hiçbir şeyin önemi yok. Taraflar bir tür anlaşmaya varmalı. Çok fazla insan ölüyor. "Savaşa hayır" diye protesto etmenin yanında hükümetleri yardım etmeye, hava sahasını kapatmaya ve ekonomik boyuttan öte bir baskı yapmaya ihtiyaç var," diyor.
Chess.com başka oyuncularla da temas halinde. GM'ler Anna ve Mariya Muzychuk ülkeden ayrıldılar ve güvendeler. Anna şöyle yazdı: "Avrupa'ya taşınıyoruz; ancak ebeveynlerimiz, büyük anne ve babalarımızın yanında çoğu akrabamız Ukrayna'dalar. Olup bitenler görmek çok üzücü ve acı verici."
Eski dünya hızlı satranç ve yıldırım şampiyon, muhtemelen gelmiş geçmiş en başarılı Ukraynalı satranççı olan GM Vasil Ivanchuk da güvende; ancak herhangi bir yorum yapmayı reddetti.
11 Mart 2022 Güncelleme: Ivanchuk, Avrupa Satranç Birliği faaliyetlerine katılan Rus ve Belaruslu oyuncuların, antrenörlerin, hakemlerin, yetkililerin bu etkinliklerden men edilmesini talep eden düzinelerce Ukraynalı üst düzey oyucunun imza attığı mektuba imza attı. Mektup ayrıca FIDE Genel Kurulu'nun bir an önce toplanarak Dvorkovich'in hemen istifasını istemesi yönünde bir talebi de içermektedir.
Diğer Haberler (İngilizce ve Türkçe):