Nepomniachtchi Erken Beraberlikle Liderliğini Perçinledi Nakamura Caruana'yı Yendi

Pazar günü GM Ding Liren ile yaptığı hızlı beraberlik GM Ian Nepomniachtchi için 2022 Adaylar Turnuvasında çok iyi bir strateji oldu; çünkü liderliğini puan farkını artırarak sürdürdü. GM Hikaru Nakamura ise ikinci sıradaki GM Fabiano Caruana'yı yedi yıldır ilk kez bir klasik oyunda yenerek artık üçüncü sıraya yükseldi.

GM Richard Rapport turnuvadaki ilk galibiyetini önceki turdaki yenilgisinden sonra şah kanadı hücumu ile GM Jan-Krzysztof Duda'ya karşı elde etti. Turnuva tablosunun dibindeki GM'ler Alireza Firouzja ve Teimour Radjabov görece sakin; ama çok uzun ve gergin geçen bir oyunu berabere bitirdiler.

Nepomniachtchi-Ding ½-½

İkinci yarının ilk turunda turnuva lideri şu ana kadarki en hızlı biten oyunlarından birisini oynadı. 55 dakika süren mücadelede ters renkli fil oyunsonu oluşmuştu bile. Taraflar hamle tekrar etmeye başladıklarında Ding bir noktada elini beraberlik için uzattı; ancak Nepomniachtchi notasyon kağıdını gösterdi ve gerekli hamle tekrarlarının oluşmasını sağladı.

😅 Nepo-Ding finishes in a draw, but not without some handshake confusion! #FIDECandidates pic.twitter.com/EQ6xXe6Po8

— Chess.com (@chesscom) June 26, 2022

"😅 Nepo-Ding berabere bitti; ama bir el sıkışma karmaşası da yaşandı! #FIDECandidates pic.twitter.com/EQ6xXe6Po8"

— Chess.com (@chesscom) 26 Haziran 2022

Hızlı berabere her iki taraf için de mantıklıydı. +4 skorla giden Nepomniachtchi her yarım puanın daha da değerli olduğu aşamaya geldi ve artık onun için risk almak pek de mantıklı değil. Ayrıca biraz daha fazla dinlenmiş olur ki sonraki tur Caruana'yla karşılaşacağı için bu çok da mantıklıydı.

Ding için ise açılış turunda Nepomniachtchi'ye kaybetmiş olsa da pes ettiği sonucuna varmak için erken olur. Daha çok mükemmel ama sınırlı bir repertuvarı olmasıyla ilgili bir durum var. Eğer sadece 1...e5 oynuyorsanız bugün olanlara engel olmak güç.

Peki oyuncular nasıl berabere yaptılar? Pekâlâ, Nepomniachtchi en üst düzeyde neredeyse her zaman beyaz taşlarla oynayan oyuncunun berabere istediğini işaret eden İskoç Dört At Varyantını oynadı. Teori uzun süre takip edildi ve 21...h5 ilk yeni hamleydi. Kaleler de değişildiğinde bu barışçıl sonuç kaçınılmazdı.

Açıkçası bu oyunda pek de fazla oyun olmadı.

Analizler: Rafael Leitao.

Rapport-Duda 1-0

Rapport diğer gün gereksiz ve oldukça hayal kırıklığı yaratan bir oyun kaybetti (Sonrasında "Belki de bilgisayarı atmalıyım," dedi) ve Duda'ya karşı da ilk tur beraberliği kurtarmıştı. Macar oyuncuya kazanmak bugün büyük bir rahatlama getirmiştir; diğer taraftan Duda da büyük hayal kırıklığını gizleyemedi.

Düzenli olarak Şah-Hint Atak yapılarını oynamasıyla tanınan Rapport aslında daha önce hiç 4.g3 Dört At oynanamıştı (Evet, aynı tur ikinci Dört At!). Sonrasında bu kararı masa başında verdiğini söyledi: "Dünkü oyundan sonra pek de satranç bakmadım, ChessBase'i bile açmadım aslında."

Dünkü oyundan sonra pek de satranç bakmadım. Chessbase'i bile açmadım aslında.
—Richard Rapport

Alışılmadık 8.b3 hamlesi tarafları teorik sulardan uzaklaştırdı. Bir dizi takastan sonra oyun Rapport piyonunu g4'e sürdüğü zaman ilginç hale geldi, bu hamle Siyahın h6'daki "kancasına" yan gözle bakıyordu. Duda'nın gerçekten bir şeyler yapması gerekiyordu ve bunu mükemmel bir şekilde yaparak h-piyonu ile geçici olarak piyon fedası içeren iki çok güzel hamle buldu.

19...Axg5'ten sonraki konum.

Burada atı g5 ile almak Polonyalının amaçlarını belli eden bir başka araçtı yorumcularımıza göre:

IM Danny Rensch: "Duda oyunsonundan fazlasını istiyor."
GM Robert Hess: "Kazanç şanslarını artırmak için kaybetmek istiyor."

Taktikler Rapport, 22.Kg1'i bulduğunda da bitmedi, bu hamle taşı geri almadan önce g7'den mat tehdit ediyordu. Bu turda ilk kez Chess.com yayınına katılan GM Daniel Naroditsky birkaç dakika önce bu fikri göstermiş ve bu fikir hakkında "kurşunda çok iyi, klasikte iyi hamle,"

Fikir 22...g6'yı kışkırtarak Siyahın Ke8-e6-g6/h6 ile yapmak istediği kale asansörüne engel olmaktı.

Is Duda surprised by @rjrapport’s in-between move 22.Rg1!?, tossing in a checkmate threat before recapturing the h3-bishop?

Or is @GM_JKDuda considering an astonishing move of his own: 22…f5!?#FIDECandidates pic.twitter.com/jVstv0rRBy

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 26, 2022

"Duda @rjrapport’un h3-filini almadan önce yaptığı mat tehdidini içeren 22.Kg1!? ara hamlesine şaşırdı mı? Veya @GM_JKDuda kendi inanılmaz hamlesi 22…f5!?'i mi düşünüyor #FIDECandidates pic.twitter.com/jVstv0rRBy?"

— ChesscomLive (@ChesscomLive) 26 Haziran 2022

Kg1 hamlesi Duda'yı psikolojik olarak sarsmış olabilir; çünkü 22...f5 ile en iddialı hamlesini kaçırdı ve daha sonra 24...Kae7 ile bir hata daha yaptı ki bu kare bazı varyantlarda  siyah şahın kaçmak istediği yerdi. Beyaz birdenbire şah kanadında serbest bir oyun elde etti, ama Siyah daha sonra bir şans daha elde etti.

25.Vf3'ten sonraki konum.

Daha iyi bir günde, Duda rakibinin 25.Vf3 fikrinin 25…f6!! hamlesi yüzünden isabetsiz olduğunu kanıtlayabilirdi, ana fikri de 26.g6 (26.gxf6 Kf7) Şf8 27.Vh5 Kb7 28.Vh8+ Şe7 29.Vxg7+? Şe6 ile Beyazın vezirini düşürmekti. Devamında da görüldüğü üzere şah kanadında taşlarının üzerinden dozerle geçilmiş gibi oldu.

Rapport şık son hamlesini oynadığında Duda tamamen morali bozuk, inanmaz şekilde kafasını sallıyor ve satranç tahtasının uzağında yakınında bulunmak istemeyeceğini belli eden jestler yapıyordu.

♘ @RJRapport scores his first victory with a checkmating attack against @GM_JKDuda!#FIDECandidates pic.twitter.com/AUhpJYdBrT

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 26, 2022

"♘ @RJRapport @GM_JKDuda'ya karşı mat atağı yaparak ilk galibiyetini alıyor!#FIDECandidates pic.twitter.com/AUhpJYdBrT"

— ChesscomLive (@ChesscomLive) 26 Haziran 2022

Birkaç dakika sonra Rapport masaya dönmediği sırada saati durdurdu. Kazanan oyunu hızlıca el sıkışmak için geldi Duda da sonrasında hemen salonu terk etti. Kaybettikten sonra kendisinden tamamen iğrenen bir oyuncunun halini tüm satranççılar bilir. Bu hepimize oluyor.

Rapport, ilk yenilgisinden hemen sonra ilk galibiyetini alarak yüzde 50'e ulaştı. Duda'nın -2'si, sadece birinciliğin önemli olduğu bir turnuvanın onun için temelde bitmiş olduğu anlamına geliyor.

Analizler: GM Rafael Leitao.

WGM Dina Belenkaya'nın Rapport ile röportajının sonu kaçırılmamalı:

Belenkaya: "Ceketini çok beğendim, neden bu gömleği giydin?"
Rapport: "Çok özgüvenli bir şey söylemek isterdim; ama aslında eşim bunu giymem için dün ısrar etti. Çok güzel göründü ve bundan kaçındım; çünkü bu cekete haksızlık olacaktı. Ben de bugün giymeyi tercih ettim."
Belenkaya: "Seyircimiz merak ediyor, bu kırmızı mı pembe mi yoksa somon rengi mi?"
Rapport: "Bence pembe; ama sanırım tartışmaya açık."
Belenkaya: "Sonraki oyunlar için bi stratejiniz var mı?"
Rapport. "Rakiplerimin kafasını karıştırmak için ceketim üzerine düşüneceğim!"

Nakamura-Caruana 1-0

Aralarındaki 2010'dan beri 47. klasik oyun olan bu mücadelede Nakamura, Caruana'ya karşı yedi yıldır ilk oyununu kazandı. 2015 Norveç Satranç'taki galibiyetinden sonra aralarındaki bire bir skor Nakamura'nun 5-1 lehine olsa da Caruana bu skoru değiştirdi ve o dönemden bu yana 7 galibiyet alıp hiç yenilmedi, üstelik bu oyunlara Adaylar'ın ilk turu da dahildir. Bugünkü oyundan sonra Caruana hâlâ 8-6 önde ve 33 berabere var.

Caruana'nın Açık İspanyol'daki Dilworth Varyantını tercih etmesiyle ağır bir teorik mücadele başladı, bu sürdürümde Siyah kale ve piyona karşı iki hafif taş veriyor.

Dilworth, Adaylar veya Dünya Şampiyonası seviyesinde daha önce hiç oynanmadı. Ancak geleceğin iki dünya şampiyonu arasında 1943'te görülüyor, GM Mikhail Botvinnik bu varyantı Sovyetler Şampiyonasında GM Vasily Smyslov'a karşı deniyor ve bunu Chess dergisinde İngiliz amatör yazışamlı oyuncusu Vernon Dilworth'un (1916-2004) analizlerini görerek oynamaya karar veriyor. Smyslov o oyunu kazamıştı.

79 yıl sonra Dilworth tekrar oynanabilir kabul ediliyor; çünkü üst düzey oyunlarda birkaç kez görüldü. GM Shakhriyar Mamedyarov, bu varyantı 2018 Biel'de GM Maxime Vachier-Lagrave tekrar spotların altına koyarken Caruana Wijk aan Zee'de Beyaz taşlarla bu varyantı GM Jorden van Foreest'e karşı oynadı. Yedi hafta önce Caruana'nın kendisi bu varyantı Siyahla MVL'e karşı denedi.

Nakamura bunun geleceğini kesinlikle tahmin etti ve bir gece önce çalışıp bu varyantı da oyundan sonra kendi yayınında şöyle eleştirdi:

"Bence bugün yayıncı olmam işime yaradı; çünkü Fabiano bir nedenden ötürü benim bütün gün plajda güneşlendiğimi ve bu turnuvadan önce açılış çalışmadığımı düşündü. Çok keskin Açık İspanyol'u oynamak dürüst olmak gerekirse bence açıklanamaz. Bu kararını hiç anlamıyorum. Çılgınca."

Bu kararını hiç anlamıyorum. Çılgınca.
—Hikaru Nakamura

15...Vd6, Caruana'nın (15...Vd7 oynadığı) MVL hamlesine göre farklı oynadığı yerdi; ancak aslında bu hamle Van Foreest'in hamlesi. Ne var ki, daha da olasıdır, oyuncuların oyundan önce tekrar etmek zorunda oldukları tüm teori yüzünden hem Nakamura hem Caruana hazırlıklarını biraz karıştırdılar.

GM Raunak Sadhwani'nin Chess.Com Hindistan yayınında açıkladığı üzere Caruana'nın 20...c5 yeniliğinden sonra Nakamura'nın hızlı 21.Ag3 hamlesinin yanlış bir tarafı olduğunu savundu. 21.Ag3'ün 20…Kde8'den sonra en iyi hamle olduğunu; ama 20...c5'ten sonra 21.Fg5! Rde8 22.Nxe5! mümkün olabilirdi.

Resmi röportajda ufak bir hata yaptığını kabul etmedi - belki de önce analizinin doğruluğunu bir kez daha kontrol etmek istedi — ; ama kendi oyunuyla ilgili her gün yaptığı yayınlarda (hayranları için harika bir hizmet!) Nakamura 21.Ag3'ün yanlış olduğunu söyledi:

"Benim açımdan ironik olan dün gece baktığım bir varyantı oynayıp varyantları karıştırmamış olsaydım muhtemelen oyunu kazanamayacaktım."

Nakamura'ya göre 22…c4 isabetsizdi (22…e4!) ve sonrasında "konumu pozisyonel olarak Siyahla oynamak çok zor," dedi.

Özellikle Nakamura'nın 25.Ah1!'i mükemmel bir yeniden gruplandırma olup Nimzowitsch-Rubinstein, Dresden 1926 klasik partisini hatırlattı.

25.Ah1!'den sonraki konum

Chess.com'un İçerik ve Uluslararası Departmanı Başkan Yardımcısı Sam Copeland şu şakayı yaptı: "Ben bu hamlenin iki başlı yarışta, yarışı kazanan at olacağını düşünmemiştim!"

Caruana'nın 25…e4'ü hesaplarken Naroditsky şu yorumu yaptı: "Zihin yapısını değiştirmesi lazım, "Ölüm vuruşu arıyorum," arayışından "bu karmaşık bir konum ve yavaş bir şey oynayacağım" arayışına geçmesi gerekiyordu; ama konumun ne kadar iyi olduğunu düşünüp beklentilerinizi ona göre ayarlamanız gerekiyor."

Caruana için işler rakibi 27.h4!'ü bulduğunda işler daha kolaylaşmadı, Hess bunu şöyle ifade etti: "tüm turnuvadaki en iyi hamlelerden birisi."

Caruana'nın bu aralarda yarım saatten daha az süresi kalmışken Nakamura'nın bir saatten daha fazla süresi var, yani Nakamura'nın süresini bir kez daha mükemmel kullandığı bir an geldi.  Caruana kalan süresinin yarısını 27…Ac5 için kullandı ki motora göre 27…h5 az çok tek hamle gibi görünüyordu.

Nakamura'nun üstünlüğü arttı ve piyonları değiştikten sonra piyon kazandı. Rakibinin iki dakikası kaldığında, pratik olarak çok zekice 38.b4 hamlesini yaparak Caruana'yı bir ikilemde bıraktı: Geçerken alıp yapısını zayıflatmak mı veya a6'yı oyunun geri kalanını zayıflıktan kurtarmak mı? 

♙@gmhikaru plays the clever 38.b4! making a subtle yet key change to the position while ♝@FabianoCaruana is under time pressure!#FIDECandidates pic.twitter.com/VuZ1K2GvPR

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 26, 2022

"♙@gmhikaru akıllıca 38.b4!'ü yaptı, konumda ince fakat anahtar bir değişiklik yaparak ♝@FabianoCaruana'yı zaman baskısı altına alıyor!#FIDECandidates pic.twitter.com/VuZ1K2GvPR"

— ChesscomLive (@ChesscomLive) 26 Haziran 2022

Bu ikilem Caruana'nın bir dakikasına mal oldu ve sonrasında kaybeden 38…h5 hamlesini yaptı.

38...h5'ten sonraki konum.

Nakamura, biraz şaşırtıcı bir şekilde 39.Fe8 veya basitçe 39.Fxe4 hamleleri yerine bitirici nakavtı vurmayı istemedi; ama onun yerine yaptığı şey de (39.a4) çok kötü gözükmüyordu.

Caruana 42...h3 ile fantastik savunma denemesini bulduğu için takdir ediyor; ama Nakamura'nın 39.Ka2'i eşit derecede iyiydi ve aslında kazanç konumu korumayı övüyorum. Nakamura harika bir oyun oynadığı zaman Caruana'nın harika savunması yeterli olmadı. 

Yine de oyun hâlâ bitmemişti. Caruana takdir edilesi bir şekilde motorun Nakamura'ya +5 veya +6 gibi üstünlükler verdiği konumda  mücadeleye devam etti, bazen satrançta cehalet mutluluktur.

Son olarak konumda 60…g5+!'i bularak zar zor ikinci zaman kontrolüne yetişti ki bu Caruana için hayatiydi, bir anda yeniden bazı pratik şanslar elde etti. Bu umutlar, fazladan 15 dakika uçup gitti  ve 30 dakika eklemesi kusursuz satranç oynamak için yeterli değildi.

68.Ff2 oynarken Nakamura ceketini giydi ve kazancın cepte olduğunu hissettiğini belli etti. Caruana hâlâ pes etmedi ve ceketini giyip 10 dakika sonra kalktı; ama Caruana altı saati biraz daha geçen sürenin sonunda terk etmekte haklıydı.

Nakamura son derece zengin bir satranç partisini kazandı ve sıralamada üçüncü sıraya yükseldi ve birincilik iddiasını da devam ettirdi. Bir yayıncı için hiç de kötü değil. (Bu yalnızca ufak bir şaka değildi; çünkü boş günde Titled Tuesday turnuvasının yayınını da kesinlikle yapacağını söyledi!)

Adayların sekizinci turu sıralamada Hikaru'nun iki ana liderden birisini yenmesiyle bir alt üst oluşa sahne oldu. Bu oyun turnuvada benim en büyük çocukluk kahramanlarımdan birisine ait. Konuma ait harika bir hissiyat gösterdi ve onu büyüdüğüm yıllarda Amerika'daki sayısız açıkta defalarca üst masalarda gördüğüm o hoş stilinin bir örneğiydi.

Firouzja-Radjabov ½-½

Bu oyuna tıklayan herkes çok fazla bir şey olmamış gibi düşünebilir, değerlendirme çubuğu her zaman eşite yakın gösteriyordu ve diğer oyuna hızlıca geçmiş olabilirler. Bu sakin görünen oyunun içinde farklı kuşaklardan iki satranççı fırtınalar kopararak ilk galibiyetini aradılar, Radjabov'un durumunda Ekim 2019'dan beri ilk galibiyetiydi.

Bir noktaya mutlaka dikkat çekelim: Radjavov'un 26.hamlede bir taktiği var gibiydi, motor Siyahı beğense de çok da büyük bir üstünlük vermiyordu, bu kesinlikle bir şanstı.

Oyunun son aşaması 70.hamleden sonra her iki taraf için de oldukça gergin oldu çünkü her iki tarafın da 30 saniye eklemeyle yaklaşık 3 dakikası kaldı. Bu Adaylar'daki yıldırım, her iki taraf da bazen saatlerinde saniyeleri varken hamleler yapmak zorunda kaldılar.

Seven hours into the game, @rajachess takes his king on an ambitious walk into @AlirezaFirouzja’s kingside!

An incredibly hard-fought 90+ move draw!#FIDECandidates pic.twitter.com/pGNqVV8xWI

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 26, 2022

"Yedi saat sonunda @rajachess şahını @AlirezaFirouzja’nın şah kanadındaki müthiş yürüyüşünün bir parçası!

90+ hamlelik sonunda inanılmaz sert mücadeleli geçen bir beraberlik!#FIDECandidates pic.twitter.com/pGNqVV8xWI"

— ChesscomLive (@ChesscomLive) 26 Haziran 2022

Yedi saat ve iki dakika sonunda 93 hamle yaptıktan sonra oyuncular hamle tekrarıyla beraberlikte anlaştılar ve masadan gülümseyerek kalktılar. Ne tur ve ne turnuva!

Analizler: GM Rafael Leitao.

8.Tur Sıralaması

9.Tur Eşlendirmesi

Önceki Haberler

• Nepomniachtchi ve Caruana Kazanarak Üstünlüklerini Pekiştirdiler
• Nepomniachtchi ve Caruana 6.Turda Spektaküler Galibiyetler Aldılar
• Nepomniachtchi Kurşundan Kaçtı ve Madrid'de Liderliğini Korudu
• Nepomniachtchi Firouzja'yı Yenerek Tek Başına Liderliğe Fırtına Gibi Esti
• Berabere Gününde Nakamura'dan Etkileyici Savunma
• Nakamura Geri Dönerek Radjabov'u Yıktı, Ezeli Rakipler Yenişemedi
• Caruana ve Nepomniachtchi Kazandılar, Birbirleriyle Buluştular
• Caruana To Play His 4th Candidates: 'I Don't Actually Look At The Prize Fund'(İngilizce)
• Which Candidate Has The Best Post-Pandemic Performance Rating(İngilizce)
• Adaylar'ı Kim Kazanacak? Her Oyuncuyu Savunmak için Nedenler
• 2022 Adaylar'ı Kim Kazanacak?
• 2022 FIDE Adaylar Satranç Turnuvası: Aradığınız Her Şey