Nepomniachtchi, Ding, Radjabov Adaylar Basın Toplantısında

2022 FIDE Adaylar Turnuvasının tamamlanmasından bir gün sonra turnuvayı ilk üç sırada bitiren  GM Ian Nepomniachtchi, GM Ding Liren ve GM Teimour Radjabov Madrid'e bir basın toplantısına katıldılar. Aşağıda oyuncuların bu toplantıda verdikleri demeçlerden bir seçki bulunmaktadır.

Radjabov stilini değiştirmesiyle ilgili şunları söyledi:

Kariyeriniz boyunca çok değişir, genelde meselelere yaklaşma şekliniz de çok değişir. Bir noktada, Sicilyaları oynamak istersiniz; ama daha sonra daha iyi olduğunu düşünerek Berlin oynarsınız. Pratikte her yerde derine indiğinizde beraberliğe götüren bir varyant var ve Siyahın sorunu yok; ama izin verdiğiniz denemeler, rakibinizin sizin bilginizi test ettiği konumlar ve bazı konumlarda yeni fikirler bulmak hâlâ bu işin püf noktaları. Siyahla 1...e5'e karşı biraz daha sınırlı.

Antrenörlere de bağlı; çünkü geçen yıllarda farklı antrenörlerle çalıştım. Örneğin [Igor] Nataf ile çalışırken, aynı zamanda arkadaşımdır, her zaman Şah Hint ve 1...c5 tercih ederdi. Örneğin, Ding'e karşı kazanca oynama düşüncesi aklımda vardı ve dolayısıyla o nedenle çok karışık bir oynayıp Şah-Hint'e girme fikri aklımdaydı; ama daha sonra eski bir dünya şampiyonundan Ding'e karşı böyle oynanmayacağını belirttiği, sakin kalmam gerektiğini söylediği bir mesaj aldım!

Ding pandeminin kariyerini etkileyip etkilemediğiyle ilgili soruya şu yanıtı verdi:

2019'da çok formdaydım. Sinquefield Cup ve ayrıca Grand Chess Tour finalini kazandım. O zamandan beri daha da güçlendiğime inanıyorum.  Bugünlerde motorların gelişmesiyle dünyadaki tüm elit oyuncuların eskisinden daha iyi anlayışı olduğuna inanıyorum. Motor konumları eskisinden daha doğru değerlendiriyor. Dolayısıyla, Teimour Şah-Hint oynuyor ama bazı varyantlar artık oynanamaz halde. Eskiden motor +1 verirdi ama konum çok belirsiz olup herkesin kazanabileceği türdendi; ama şimdi aşağı yukarı ne şekilde değerlendiriyorsa öyle oluyor!

Olayların gelişme şekli benim yurt dışında çok oynamamı engelledi ve bazen online turnuvaları çok ciddiye almam gerekti. Önceden online ve masa başı turnuvaların birbirlerinden tamamen farklı olduğunu düşünürdüm; çünkü online oynarken daha rahat olabileceğiniz, bazı hamlele rastgele hiç düşünmeden oynayabileceğine diğer taraftan da masa başında hem çok düşünüp hem de tamamen odaklı olmanız gerektğine inanırdım. Ancak bazı ortak noktalar da var ve artık bana o kadar da farklı gelmiyorlar.

Bu kez, ekrandan düşünürken veya dinlenme odasından düşünürken, masa başına olmadan hamleleri hesapladığımı fark ettim, masa başı değil online moda geçtim [gülüşmeler]. Benim üzerime olumlu etkisi oldu.

Radjabov da nasıl iyi performans gösterdiği üzerine bir değerlendirme yaptı:

Yedinci tur sonunda anladığım kadarıyla başımız beladaydı. Daha sonra ikinci turdan itibaren daha iyi oynamaya başladık. Bence en önemli şey bu tip durumlarda tilt olmamaktır. Çok bariz, birinci olma şansınız neredeyse sıfıra düşünce sadece birinciliğin önemli olduğu Adaylar'da oynamak biraz zor. Yine de aynı zamanda dünya şampiyonunun kararını da bilmiyoruz. Eğer oynayacaksa ne için mücadele ettiğimiz belli değil özellikle de benim durumumda -2 skorla giderken. Yinre de mücadele etmek zorundasınız. Çok fazla oyuncu var.

Her zaman köpekbalıklarıyla dolu bu havuzda mücadele ettim. Bu sizin için seyirci olarak geldiğinizde o hamle mi bu hamle mi diye sormak ama oynadığınız zaman Chessbomb'da rast gele bir hamle yaparsanız sizi öldürmek istiyorlar!

Bu tarz baskı ve oyunculardan da rakiplerinizden de baskı görünce benim durumumda çok zor oluyor; ama aslında karşı oyuna dayalı oynamak istediğim için benim de işime geldi. Dolayısıyla bende işe yaradı.

Neler yapabileceğimi göstermek istedim. Bu en üst düzey oyuncularla oynamak her zaman zor; ama Londra'dan daha kötü olamazdı diye düşündüm dolayısıyla tecrübeli olunca insan kendini her şeye hazırlayabiliyor ve konumun -6 veya -7'ye düştüğünü görünce -2 mi? Güzel diyorsunuz!

Ding de nasıl iyi performans gösterdiği üzerine şunları söyledi:

Benim açımdan ikinci yarıda daha iyi oynamamamın sebebi hayal kırıklığı yaratan bir ilk yarıdan sonra biraz rahatlamış olmamdı. Daha özgüvenli hale geldim ve her hamle için hesabıma inananarak hamle başına daha az süre harcamaya başladım ve çok aşırı düünmeyip rakiplerimin hata yapmasını beklemeye başladım! [Gülümeyseyerek.]

Radjabov:

Benim için de aynısı. Eski dünya şampiyonlarıyla görüştüm ve bana şöyle dediler: "Biraz daha hızlı oynayabilir misin?" Ben de "Evet; ama bu problemli acı çekiyorum.", o da şöyle dedi. "Daha hızlı acı çeker misin?"

Nepo hangi zaman kontrolünü tercih ettiği sorulunca şöyle yanıt verdi:

15 yıl içinde bu zaman kontrolünde oynadığım ikinci turnuvaydı. İlki Dubai'deki maçtı ve bu yeni bir histi. Eğer herkes eklemesiz oynarsa biraz geçmişe dönebilir işler, Fischer eklemesiyle. Bence Bronstein versiyonunda yani zamanı dengelemek yerine karşılamak da ilginç, eklemek yerine, o zaman hamle tekrarıyla zaman kazanamazsınız bu da zamandan kaybetme korkusu olmadan oynayabilmeniz demek. Yine de her zaman kontrolünün iyi ve kötü tarafları var ve içlerinden bir tanesini daha iyi diye seçmekte zorlanıyorum.

Nepomniachtchi'nin psikolojisi üzerine bir çalışma yapıp yapmadığı sorulduğunda:

Güçlü taraf kaybetmek olan bir satranççıyı her ne hikmetse tanımıyorum. Satrançta normal sonuç beraberliktir. Kaybetmek stresli ama kazanmak da çok stresli. Bazen kazansanız da sakinleşemezsiniz. Bence biraz abartılıyor. Bazı kötü oyunlar oynamayı seven bir oyuncu bulmak çok zor olur.

Diğer sporlarda en iyi oyuncular bir psikolohla çalışıyor. Satrançta bu neden olmasın? Radjabov:

Bu iyi bir soru. Bu bir profesyonellik sorusu her şeyden önce. Sanırım hepimiz farklı şeyler denedik. Satranç farklı bir spor türü. Beyniniz ve o anda bulunduğunuz ruh hali çok önemli fiziksel sporlardan farklı olarak. Bence oyunda bağıramıyoruz da. Rakibim ben bir piyon çevirirken bile "dikkatimi dağıtıyorsun," diyebilir. Futbolda rakibinize veya başkalarına istediğinizi söyleyebilirsiniz hatta bazen antrenörlerinizle bile konuşabilirsiniz. Bazen iyi hamle yapmayıp sonra bunu kameraya bile gösterme şansımız olmayan sakin bir ortamdayız.

Dolayısıyla sizin ve ruh halinizin üzerinde farklı bir baskı var. Satrançta farklı sporlardan profesyonellere danışmanın faydalı olacağına emin değilim. Rafa[Nadal] veya [Roger] Federer için bir sır olabilir; ama bundan pek emin değilim. Bazı antrenörlerle çalışsanız da aslında olay sizde bitiyor.

Belki bazı iyi örnekler olabilir; ama Kasparov-Karpov zamanlarında okuduklarımdan anladığım bunların size aslında çok yardımcı olmadığı. Her ikisi de maç boyu uyuyamıyor ve Kasparov Karpov'a karşı ilk maçının başlarında kaybettiği oyunlardan sonra toplarlanmakta zorlanmış. Bir uzman olsaydı belki daha mı iyi tavsiye verecekti?

Nepomniachtchi bu konu hakkında şunları söyledi:

Satrançta, özellikle böyle uzun turnuvalarda , hep bir duygusal iniş çıkış oluyor, kazandığınızda veya kaybettiğinizde, arkaplanda çok fazla şey oluyor ve bunların hepsi sonuca yansımıyor. Sovyet zamanlarında hem büyükusta hem de aynı zamanda psikolog olan Nikolai Krogious vardı. O da kaybettikten sonra her zaman berabere yapıp asla kazanca oynamamanızı söylerdi  ve kendinizi normal hale geri getirmeniz gerektiğini söylerdi.

Basın toplantısını canlı yayınlayan WFM Anna Cramling, oyuncuların eğlence için oynadıklarında favori bir açılışları olup olmadığını sordu. Radjabov 1...b6 veya Jeanisch ve Şah Gambitinde Jeanicsch'i hatırlattığı için söylerken Nepomniachtchi de ufak ve güzel bir hikâyeyle geldi:

İlk satranç kitaplarından birisi olan Lucena da, 15.yüzyıldaki en iyi İspanyol oyunculardan birisi, 1.c4'ün gelmiş geçmiş en kötü hamle olduğu yazar. Bunun sebebi c4-filinizi artık b5-karesinden gelişememenizdir. O nedenle İspanyol (Ruy Lopez) veya İtalyan (Giuoco Piano) oynayamazsınız.1.c4 hamlesini satranççı ancak umutsuzluktan yapar. Büyük hata. Kimse böyle oynamaz.

Anna Cramling'in basın toplantısı canlı yayını.

Ding Madrid'de tek başına olmasından bahsetti:

Yalnız başıma gelmek benim için çok da önemli değil; çünkü uzakta çalışan sekundantlarım vardı. Bazen arkadaşlık etmeye ihtiyaç duysam da onlarla online de sohbet edebiliyorum, o nedenle benim için çok sorun değil. Bazen çok da desteğe ihtiyacım yok bazen çok zaman alacağını da düşünüyorum. Bazı şeyleri de yalnız yapmayı tercih ediyorum!

GM Nikita Vitiugov'un Nepomniachtchi'nin yardımcılarından birisi olduğu fark eden bir gazeteci Atletico Madrid forması giydiğini görünce bunu Atletico'nun da kayıplarından geri dönmekte başarılı olması nedeniyle mi olduğunu sorunca Nepomniachtchi şu yanıtı verdi:

Esprili mi olmaya çalışıyorsunuz? Atletico'nun ölümüne taraftarı olduğunu biliyorum. Madrid'de çok fazla havuz var ve bunlardan birisinin Real Madrid taraflarının kutlaması için ayrıldığını biliyorum, Cibeles, bir diğeri Neptune ise Atletico taraftarları için. Buradaki iki haftada burası hakkında aklımda kalan tek şey diyebilirim.

Nepomniachtchi Carlsen'in bir maç daha oynamama ihtimaliyle ilgili de şunları söyledi:

Bu soru hem beni hem de belki sadece beni değil bütün satranç dünyasını düşündürüyor. Sanırım dünya şampiyonunun unvanını savunmaması iyi bir şey değil; ama Dubai ve ii Adaylar oynamış birisi olarak anlayabiliyorum, baskı devasa. Ne kadar puan aldığınızın bir öneni yok sürekli acı çekiyorsunuz. Kazansanız bile orada kazanıyorsunuz, çok güzel; ama en azından benim için bitene kadar hissettiğim şey: Lütfen bitsin! Bitene kadar gün sayıyorsunuz, derinlerde bir yerlerde her sonuca razı oluyorsunuz. Haydi bitirelim. Unutmayın ki şimdiden beş maç oynadı. Bu bazen oldukça stresli olabiliyor.

Nepomniachtchi bu maç hazırlığında neyi farklı yapacağı sorulduğunda:

Genel olarak ilk maçımda bunun satrançla ilgili olmasını bekliyordum ama artık rahatça söyleyebilirim ki pek satrançla ilgili değil. Sistem, sağlık durumu, direnç gibi şeyler, zihinsel hazırlık vs. ve her şey çok ufak nüanslara bağlı. Bazen bir şey yanlış gidiyor, öteki şey de o kadar iyi gitmiyor ve günün sonunda her şey sizin aleyhinize işliyor. Üzerinde çalışmanız gereken bir çok farklı unsur var.