FLAŞ: Karjakin 6 Ay Ceza Aldı, Adaylar'da Oynayamacak

FIDE Etik ve Disiplin Komisyonu (EDC) GM Sergey Karjakin'e altı ay hak mahrumiyeti cezası vererek FIDE tarafında reytinge dahil bütün yarışmalardan men etti. 32 yaşındaki ateşli Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin destekçisi Rus büyükusta, sosyal medyada yakın geçmişte yaptığı açıklamalar nedeniyle bu cezayı aldı ve bu yılki FIDE Adaylar Turnuvası'na katılamayacak.

FIDE Etik ve Disiplin Komisyonunun (FIDE EDK) ilk toplantısına katılan Yolander Persaud (Guyana), Ravindra Dongre (Hindistan) ve Komisyon Başkanı Johan Sigeman (İsveç), oybirliğiyle Karjakin'in FIDE Etik Kuralları'nın 2.2.10 maddesini ihlal ettiğine karar verdi. Bu yaptırım altı ay sürecek ve bu ceza 21 Mart 2022'den itibaren Karjakin'in herhangi bir FIDE reytingine dahil satranç yarışmasına oyuncu olarak katılmasına engel.

Atıf yapılan madde şu şekildedir:

"(…) Bu Etik Yönergeleri uyarınca Satranç oyununun, FIDE'nin veya satranç federasyonunun savunulamaz şekilde gösterilmesi ve bu şekilde saygınlığına zarar verilecek davranışlarla ilgili disiplin cezası uygulanır."

10 sayfalık bir dökümanda (PDF hali burada), Etik ve Disiplin Komisyonu üyeleri şu yazılı açıklamayı yapıyorlar:

Sergey Karjakin'in Ukrayna'daki askeri çatışma ile ilgili açıklamaları sosyal medyada ve başka mecralarda çok tepkiye neden oldu, büyük çoğunlukla da Sergey Karjakin'in görüşlerine olumsuz bir tepki oluşmuştur. (...)

Suçun ispat edilebilmesi için gerekli koşullardan biri açıklamaların kamuya yayılmış olmasıdır. Bu da spordaki saygınlık maddellerine ilişkin etkileşim gerektirir. Suçlananın davranışlarının ve açıklamalarının medyada basılmasa bile çok fazla uğraşı gerektirmeden satranç dünyasını biraz takip ederek veya konuyla ilgili çevreleri takip ederek öğrenebilmesi kamuya görünürlük koşulunu yerine getirir. EDK bu durumda bu koşulun yerine geldiğine fazlasıyla ikna olmuştur.

EDK, yukarıda verilen arkaplanın ve Sergey Karjakin'in açıklamalarına ilişkin memnuniyet seviyesini değerlendirince bunun tamamen kendi tercihi ve sunumu olduğu ve konunun FIDE ve satranç oyununun itibarını zedelemeye yol açabileceği sonucuna varmıştır. Ayrıca Sergey Karjakin'in kişisel saygınlığının da bu açıklamalar neticesinde zedelenmesi çok dikkate değer bir olasılıktır.

Karjakin himself kendisi şu ilk demeci vererek EDK'nın kararına itiraz etmeyeceğini açıkladıysa da Rusya Satranç Federasyonu Başkanı Andrey Filatov, itirazın kısa süre içinde edileceğini duyurdu.

Kırım, Simferopol doğumlu Karjakin, Ukrayna'da Rusya Federasyonu'na 2009'da geçip 2016'da FIDE Adaylar Turnuvası'nı kazandı. Mart ayının başında Norveç Satranç ve Londra Satranç Klasiği turnuvalarının yanı sıra Grand Chess Tour da, Karjakin'i Rusya'nın Ukrayna'a açtığı savaşı desteklediği için kendi turnuvalarına davet etmeme kararı aldı.

Karjakin'in Tepkisi

Haberler çıktıktan kısa bir süre sonra Karjakin, Telegram kanalında tepkiyi verdi:

Beklendiği gibi, FIDE'den hiç de beklenmedik olmayan utanç verici bir karar. Bütün sporlarda uygulanan sporu siyasete karıştırmama prensibi yerle bir edildi

Dünya Kupası'ndan, Adaylar Turnuvası'nın en zor seçim sürecinden geçtim. Bu turnuvayı kazanmak beni Dünya Şampiyonluğu Maçı'na götürebilirdi. FIDE, beni lekelemedi, aksine kendisini lekeledi. Artık Rus Olimpik sporcularını son yıllarda hiçbir dayanağı olmadan uluslararası yarışmalardan men eden uluslararası spor yetkilileri yerli yersiz bir şekilde satrancın içine de girdi ve satranç hiç bu kadar kuralsızlık içinde olmamıştı.

Daha da önemlisi, ilk olarak ben bir vatanseverim, ikinci olarak bir sporcuyum. Bu duruma ilişkin düşüncelerimi Rusya Devlet Başkanı'nın, halkını ve ordusunu desteklediğimde sorsalardı,  yine aynısını yapardım. Hiçbir pişmanlığım yok.

Bana dünyanın her tarafından destek veren tüm hayranlarıma teşekkür ederim! Hayatın akışı içinde her şey yerli yerine oturacaktır.

Shipov ceza almadı

Tanınmış Rus yorumcu ve Rus hükümetinin bu savaştaki destekçilerinden GM Sergei Shipov ceza almadı. Komisyon üyeleri bu kararı şöyle açıkladılar:

Sergey Karjakin'e göre Sergei Shipov daha az biliniyor ve daha küçük bir platformu var. Sergei Shipov tarafından yapılan açıklamalar biraz daha farklıdır ve Karjakin tarafından kamuya açık verilen demeçlere göre daha az kışkırtıcıdır. Satranç ve/veya FIDE'ye olası olumsuz etkilerini değerlendirince, EDK Sergei Shipov'un açıklamalarının 2.2.10. madde için yeterli olmadığına kanaat getirmiştir..

Ding Liren

Karjakin'in  FIDE Adaylar Turnuvası'na (16 Haziran-7 Temmuz tarihleri arasında Madrid, İspanya'da oynanacak) katılamaması dünya üç numarası GM Ding Liren için beklenmedik; ancak an az da olsa dünya şampiyonluğu maçı yapma fırsatı verdi. FIDE Grand Prix'de vize sorunları nedeniyle oynayamayıp dolayısıyla Adaylar Turnuvası'na katılamadığı için Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde edemeyen Çinli büyükusta için artık Madrid'de hamle yapma fırsatı var. Yönergede (PDF's burada) bu duruma ilişkin şu düzenleme yer alıyor:

2.3 Bir sporcunun yerine yenisinin alınması gerekirse, Haziran 2021-Mayıs 2022 arasında 30 resmî reytinge dahil oyun oynamış FIDE 2022 Mayıs standart reyting listesindeki en yüksek elolu isim davet edilir.

Ne var ki, Ding'in sorunu bu süreçte yalnızca dört reytinge dahil oyun oynamış olması ve bu nedenle Mayıs'tan önce 26 oyun daha oynaması gerekiyory.