Ding Liren Yeniden Dünyanın 2 Numarası, Adaylar için Gereken 30 Resmî Oyunu Oynamaya Çalışıyor

GM Ding Liren Çin'in Hangzhou şehrinde 12 oyunluk bir turnuva oynamaya başladı ve üç günde iki galibiyet alarak dünya sıralamasında yeniden ikinciliğe yükseldi. Çinli GM'nin programına göre kendisi Adaylar Turnuvası'na katılmasını sağlayacak 30 reytinge dahil maçı gereken süre içinde tamamlayabiliyor.

127 gün boyunca GM Alireza Firouzja,  GM Magnus Carlsen'in ardından dünyanın iki numarasıydı. Fransız-İranlı büyükusta geçen yıl 21 Kasım'da tarihte 2800 elo barajını geçen en genç oyuncu oldu. Ding, 28 Mart günü yeniden dünyanın iki numarası oldu.

GM Sergey Karjakin, altı ay hak mahrumiyeti cezasına çarptırılıp Adaylar Turnuvasında oynayamayacağı kesinleştiği zaman Ding'in Karjakin'in yerini alması teorik bir olasılık gibi görünüyordu.  Yönergelere göre, FIDE Mayıs 2022 reyting listesine göre en yüksek reytingli ve son bir yılda 30 reyting dahil oyun oynayan oyuncu FIDE Adaylar Turnuvası'na katılma hakkı kazanacaktı. Pandemi ile ilgili seyahat kısıtlamalarından dolayı Ding yalnızca dört oyun oynayabilmişti.

Nisan ayının sonuna kadar 26 reytinge dahil oyun oynamak ulaşması zor bir hedef görünüyordu; ama anlaşılan bunu başarması çok muhtemel. Hangzhou'daki 12 oyundan sonra Ding, Wei Yi ile 5-10 Nisan arasında altı oyunluk bir maç yapacak ve arkasından da 10 turluk 2022 Asya Oyunları Eleme Turnuvası oynayacak. Bu da toplam 28 oyun yapıyor ve gerekenden iki oyun fazla. Mayıs reyting listesinin yayınlanmasına bir hafta kala Ding Liren kritik resmî oyun sayısına bu şekilde ulaşabiliyor. FIDE, Chess.com'a 28 Nisan'a kadar oynanan oyunların 1 Mayıs'ta yayınlanacak sonraki listeye dahil edilebildiğini doğruladı.

Hangzhou turnuvası biraz garip bir formatta: dörtlü döner turnuva, sekiz günde dört çift tur var. Sadece üç oyuncu daha var 2600 altında ve Ding hepsiyle dörder defa oynayacak. Şu ana kadar oynana oyunlar aşağıda - Ding'in ilk oyunda başının derde girdiğine dikkat çekmek gerekir:

Ding'in ağır programı, çift turlu bir turnuva içeriyor, belli ki Çin federasyonu tarafından kendisinin Adaylar Turnuvası'na katılabilmesi için organize edilmiş dolayısıyla bazı oyuncuların ağzında kekremsi bir tat bırakabilir. Örneğin, GM Levon Aronian ve GM Wesley So daha az şansı olsa da GM Shakhriyar Mamedyarov ve GM Anish Giri şu an FIDE Grand Prix'de bir bilet için savaşıyorlar ama onlar için reyting yoluyla ulaşmak ikinci bir seçenek olabilirdi. Artık bu seçenek ortadan kalkmış gibi görünüyor.

Grand Prix'nin üçüncü ayağında verdiği bir söyleşide Giri (Ding'in kaç oyun oynayacağını bilmeden) şunu söylemişti: "Neden böyle olduğunun mantığını anlamıyorum. Eğer reyting kontenjanını 1,5 yıl boyunca ortadan kaldırmışsanız artık benim gibi kimse reytingine önem vermez çünkü o kontenjan gitmiş gibi varsayarsınız. Şimdi aniden Grand Prix'de ekstra bir yer açmak yerine reyting kriteri geri geldi. Bunun arkasındaki mantığı anlamıyorum."

 Şimdi aniden Grand Prix'de ekstra bir yer açmak yerine reyting kriteri geri geldi. Bunun arkasındaki mantığı anlamıyorum.
—Anish Giri

Çin Satranç Federasyonu da bu nedenle suçlanamaz çünkü en iyi oyuncularını destekleiyorlar. Diğer satranç federasyonları da muhtemelen aynısını yaparlardı.

Ding'in 30 oyuna bu sürede ulaşması aslında şiirsel bir adaletin temini gibi adeta. FIDE Grand Prix'ye vize sorunları nedeniyle katılamadı ve 2021'de de yine muhtemelen seyahat kısıtlamaları nedeniyle fazla oynayamadı.

Yine de saf satranç perspektifinden bakarsak dünyanın üç numarası (hatta yeniden iki numarası) olmadan Adaylar Turnuvası'nın oynanması, ki yakın zamanda Magnus Carlsen'i Charity Kup Önlemelerinde yendiğini  de göz önünde bulundurursak çok büyük bir ayıp olacaktı.

Carlsen'in sekundantı GM Peter Heine Nielsen böyle hissetmiş olacak ki Ding'in vize sorunları ortaya çıktığında aynı konuda tweet atmıştı:

Ding Liren so obviously belongs in the candidates tournament. That he does not even get a chance to qualify, is saddening.

— Peter Heine Nielsen (@PHChess) February 1, 2022

"Ding tabii ki Adaylar Turnuvası'na ait. Burada oynama şansı bile elde edememesi oldukça üzücü."

Dünya şampiyonunun kendisi de aynı şeyi hissettiğini üç gün önce verdiği bir söyleşide belirtti: "Bence şu an Adaylar'da oynamayan açık ara en iyi oyuncu - belki benim dışımda- ama bu hak edip hak etmediği sorusuna cevap anlamına gelir mi, onu söylemek daha zor."

Bence şu an Adaylar'da oynamayan açık ara en iyi oyuncu.
—Magnus Carlsen

Adaylar Turnuvası 16 Haziran-7 Temmuz 2022 tarihleri arasında İspanya Madrid'de oynanacak. Turnuvayı kazanan isim Carlsen'i şimdilik 2023'ün ilk yarısında oynanması planlanmış Dünya Satranç Şampiyonluğu maçında meydan okuma hakkı elde edecek.

Beş aday biliniyor: 2021 FIDE Chess.com Grand Swiss'i kazanan Firouzja'nın yanı sıra GM'ler Fabiano Caruana (Grand Swiss 2.'si), Jan-Krzysztof Duda (2021 FIDE Dünya Kupası galibi), Ian Nepomniachtchi (2021 FIDE Dünya Şampiyonluğu maçının kaybedeni), ve Teimour Radjabov (önceki turnuvadan katılma hakkı var).

FIDE Grand Prix'den iki oyuncu katılacak. GM Richard Rapport bu iki yerden birisini kesin olarak almış durumda. [İkinci bileti de GM Hikaru Nakamura aldı - Ç.N.] Ding Liren önümüzdeki ayda 20 reyting kaybetmediği sürece (şu an Aronian'la aralarındaki reyting farkı bu) Ding'in adı Adaylar Turnuvası'na eklenecek.