Firouzja Berserk Açtı, Nepomniachtchi Kıyıya Yanaştı
GM Ian Nepomniachtchi, Perşembe günü GM Alireza Firouzja'yı Siyah taşlarla yenerek 2022 Adaylar Turnuvasını kazanmanın ucuna geldi. Fransız-İranlı büyükusta çok iddialı oynadı ve çok direnç koymadı, önceki gece yedi saat online kurşun oynadıktan sonra tura geldi.
GM Ding Liren, GM Fabiano Caruana'ya karşı kazandığı oyunla turnuvadaki üst üste üçüncü galibiyetini alarak tek başına ikinci sıraya yükseldi, Caruana ise dördüncü sıraya geriledi. GM Hikaru Nakamura uzun süre zorladıysa da sonunda GM Richard Rapport ile berabere yapmaya razı olurken, aynı sonuca Teimour Radjabov ve Jan-Krzysztof Duda arasında da ulaşıldı.
Nepomniachtchi turnuvadaki beşinci galibiyetiyle yalnızca Adaylar Turnuvasını kazanmak üzere hale gelmedi, ayrıca bunu modern dönemde rekor bir puanla yapmaya da yaklaştı. GM'ler Magnus Carlsen (2013), Viswanathan Anand (2014), Sergey Karjakin (2016) ve Nepomniachtchi'nin kendisi (2021) 8,5/14 ile kazanırken Caruana birinciliği 9/14 gibi çılgın bir skorla kazandı. Bugün Nepomniachtchi'nin 12.turda sadece berabere yaparak 8,5 puana ulaşacağını düşünmek de kulağa çılgınca geliyor.
Diğer yandan Rus GM Mayıs 2021'de ulaştığı kariyerinin en yüksek reytingi 2792'yi de geçerek 2792.7'ye ulaştı, Madrid'de şu ana kadar 26.7 reyting kazandı. Sonraki reyting listesinde dünya sıralamasında üçüncü olması muhtemel ve hatta turnuvanın bitmesine iki tur kala yarın turnuvadaki birinciliğini ilan etme olasılığı da var.
Carlsen unvanını savunma konusundaki sessizliğini korurken ikinci sıra için verilen mücadele de önemini korumaya devam ediyor. Ding, şu an ikinciliğin en büyük adayı; çünkü Nakamura'nın yarım puan gerisinde. Eğer son üç oyununu da kazanırsa turnuva lideri de bütün oyunları berabere yaparsa o zaman birincilik eş puanlı olur.
Firouzja-Nepomniachtchi 0-1
Günün hikâyesi şüphesiz önceki gece başladı. Firouzja'nın altı aydır klasik bir oyun oynamadığı biliniyordu ve neredeyse hiç online oyun da oynamamıştı. Hem Nakamura hem de Nepomniachtchi bunun çok iyi bir fikir olmadığını söylediler. Firouzja da online olup biraz satranç oynamaya karar verdi.
Çarşamba akşamı 22:47'de 30 saniye hiperkurşun oynamaya başladı (tüm oyun için yalnızca 30 saniye). İki oyun sonra durdu (belki de akşam yemeği için); ama iki saat sonra devam etti birkaç farklı oyuncuyla. Daha sonra Madrid'deki Chess.com yorumcularından GM Daniel Naroditsky ile gece 2'de oynamaya başlayıp sabah 5:43'te oynamaya başladı. Firouzja toplamda 337 oyun oynadı ve bunların 250'si Naroditsky'e karşıydı.
Diğerleri bir tarafa bu gece seansı dünya şampiyonunun da gözünde kaçmadı:
Now that Alireza has gone back to his bullet roots, I'm sure he'll be inspired and win tomorrow!
— Magnus Carlsen (@MagnusCarlsen) June 29, 2022
"Alireza kurşunla özüne döndüğüne göre yarın ilham alıp kazanacağına eminim!
— Magnus Carlsen (@MagnusCarlsen)29 Haziran 2022
Özellikle turnuvada beklenenin altındaki performansı Firouzja'nın Perşembe günkü kurşun seansının uzmanlar tarafından çoğunlukla eleştirilmesine neden oldu. Bu sadece kendi adına değil turnuvanın genel sonucu için de sorumsuzca bulundu.
Turun başlarında Naroditsky'nin kendisi bunu Firouzja'nın biraz stres atmak için yapmış olabileceğini söyledi; ancak oyun ilerledikçe 19 yaşındaki dahi çocuğun bu uykusuzluktan pek de faydalanmadığı anlaşıldı.
. @realmadrid legendary footballer Predrag Mijatovic, the only scorer in the 1998 UEFA Champions League final against Juventus, made the ceremonial first move today, in the game Firouzja - Nepomniachtchi.
— International Chess Federation (@FIDE_chess) June 30, 2022
📷: Stev Bonhage pic.twitter.com/iSFjmlthjW
"1998 Şampiyonlar Liginde Juventus'a attığı golle efsane olan @realmadrid eski futbolcu Predrag Mijatovic bugünkü törensel ilk hamleyi yaptı, Firouzja- Nepomniachtchi oyununda. 📷: Stev Bonhage pic.twitter.com/iSFjmlthjW"
— International Chess Federation (@FIDE_chess)30 Haziran 2022
Firouzja açılıştan işleri ele almayı istediğini Petroff'a karşı 5.c4 varyantını seçerek gösterdi. Simetrik piyon yapısından kaçtı ve bir kez daha iddialı bir varyant seçti. Nepomniachtchi buna hazırdı, kendisi de birkaç defa oynadı, bu oyunların arasında GM Sanan Sjugirov'a kazandığı çok güzel bir oyun da vardı.
Siyahın çeşitli denemeleri var; ama Nepomniachtchi en sağlam olduğu şeyi seçti: 5…Ac6 ve 7…Fe7.
Firouzja 14...Vb6'dan sonra 20 dakikalık bir süre avantajı elde etti ve bunu cüretkar 16.g4 hamlesine karşı 23 dakika harcadıktan sonra kaybetti. Bu turnuvada Siyah tarafından pek çok defa ...g5 oynandı; ama Beyazın bu hamlesi oldukça riskli görünüyordu.
O anda ne düşündüğü sorulduğunda Nepomniachtchi şu cevabı verdi: "Pekâlâ daha fazlasını bekliyordum!"
16.g4'ten sonraki konum.
Firouzja 16...h6'dan sonra uzun süre düşündü ve bu aslında iyi bir işaret değildi. Özellikle de oyunun geri kalanının nasıl geçtiği göz önünde bulundurulunca Naroditsky ne olup bittiğini anlattı (Firouzja'nın aksine yorumcumuz kurşun seansından pek etkilenmişe benzemiyordu):
"Alireza Hikaru'a karşı ...gxf6'da yaptığı hatanın çok benzerini ikinci kez yaptığını düşünüyorum: Forse ediyor. Oyuna bir ajanda ile geliyor. Bu ajanda fırsatın kendi eline geçmesini beklemek yerine taktik karmaşıklıklar yaratmak ve konuma kendi arzularını empoze etmeye çalışıyor. Ian Nepomniachtchi veya Hikaru Nakamura bu kadar formdayken bunu yanınıza bırakmazlar ve bunu bu Adaylar Turnuvasında çok acı bir şekilde öğreniyor."
Daha da alışılmadık derecede kötü bir oyun sergileyen Firouzja 17.h4'ü 36 dakika düşündükten sonra oynadı ("Burada iyi bir plan bulamadım," dedi sonrasında), o zaman da Nepomniachtchi neredeyse hiç düşünmeden 17...Ke8 yanıtını verdi. Hamleleri güçlü ve özgüvenli bir şekilde oynamaya devam etti. Oyunda açılışı henüz tamamlanmışken Firouzja zaten kayıp konumdaydı.
GM Robert Hess: "Alireza bugün bir şeyleri mi görmüyor yoksa piyon sürüşleriyle blöf mü yaptı yoksa gerçekten atağına mı inandı bilmiyorum; ama kendisi bir saldırıya uğramak üzere, şahı tehlikede ve birkaç piyon kaybetmek üzere. Bu piyonlarla beraber tabii ki oyunu da..."
Bu çok da önemli değildi; ama bir noktada Nepomniachtchi için daha ikna edici bir kazanç vardı. Önce 23…Ff8 oynamayı planladı; ama daha sonra 24.Vd2!'nin her şeyi tuttuğunu gördü. Sonra 23…Fd8!'e de baktı (en güçlü seçenekti) ve o noktada kendisine şunu söyledi "Kendimi daha fazla varyant hesaplamaya zorlayamam."
21…Fxg5'ten sonra Firouzja tahtada esnerken görüldü—mucize yaratacak enerjisi olmayacaktı. Nepomniachtchi ise hamle sırası kendisindeyken bütün taktikleri görüyordu ve oyunu güçlü bir şekilde bitirerek sekiz puana ulaştı.
Twitch sohbetinde birisinin de dikkat çektiği gibi, 8/11 bir Titled Tuesday'de alınabilecek bir puanı, Adaylar turnuvasında normalde alınabilecek bir puan değil. Bu etkileyici bir sonuç.
Adaylar Turnuvasının 11.Turu turnuvanın en azından birincilik mücadelesinin düğümünün çözülüşüne sahne oldu. Bir şeyleri bitmeden kesinmiş gibi söylemeyi pek sevmem. Her oyuncu için genel de muhafazakar tahminler yaparım ve "X oyuncusu şu turnuvayı kesin kazanır, %1000", gibi iddialarda bulunan insanlardan hep rahatsız olurum. Her ne kadar bu konularda tedbirli bir doğam olsa da bu turnuva artık Nepo'nun diyorum ve bu turnuvayı kazanamama ihtimali artık gerçek evrende pek yok. Dahası, önceki seferden çok daha iyi oynadı. Geçen sefer dayanıklılık sorunu oldu, iki defa yedinci tur kaybetti ve Alekseenko hazırlığını karıştırınca bedava bir galibiyet de aldı 10.hamlede kayıp konumda olduğu halde. Bu kazanmayı hak etmediği anlamına gelmiyor, o zaman da hak etmişti. Ancak bu kez neredeyse gerçeküstü bir şekilde turnuvaya hükmetti ve kuvvetli oynadı, son turlarda geçmişte olduğu gibi dayanıklılığının düştüğüne dair en ufak bir işaret vermedi ve umarım Magnus kendisiyle tekrar karşılaşacak kadar içinde bir ilham bulur; çünkü bu kez çok daha zor ve geçen sefer olduğundan burada olmayı hak eden bir dünya şampiyonluğu adayı olacaktır.
"Onun tarafında neler olduğunu gerçekten anlayamadım," dedi Nepomniachtchi sonradan. "Çok iyimser oynadığını söyleyebilirim. Her oyunda kazanca oynuyor; ama belki de bazen oynadığı oyun yapay olabiliyor."
Nepomniachtchi oynadığı her iki Adaylar Turnuvasında bu kadar iyi sonuçlar alıyor olması çarpıcı. Bu turnuvada onu yukarı itenin ne olduğu sorulduğunda "Belki de diğer sıradan döner turnuvalara göre Adaylar'da gerçekten kendimi zorluyorum!"
Belki de diğer sıradan döner turnuvalara göre Adaylar'da gerçekten kendimi zorluyorum!
—GM Ian Nepomniachtchi
Caruana-Ding 0-1
Caruana'nın Ding'e karşı toplam skoru Çinli büyükustanın altıncı galibiyetini almasıyla (Amerikalının iki galibiyetine karşılık), altı beraberliğe rağmen skoru daha da kötüleşti. Daha da önemlisi Ding artık tek başına ikinci sırada ve Adaylar Turnuvasında 2013'ten bu yana üç oyun üst üste kazanan ilk isim (GM Vladimir Kramnik 10., 11. ve 12. turları kazanmıştı).
8.a4'lü İspanyol Anti-Marshall oynanan bu oyunda 15.hamlede Caruana atını h4'e koydu; ama her iki tarafın da çok daha derin bir hazırlık yaptığı anlaşılıyordu. O zaman bile Beyazın atını g7'den fianchetto yaptığın (Durun, ne?) oyuncular en üst düzey motorlar tarafından oynamış oyunlardaki hamleleri takip ediyorlardı.
18.Ag7'den sonraki konum.
22.hamlede Caruana biraz ipin ucunu kaçırdı ve soğukkanlı 22...Şh8!'den sonra Ding kampının derinliklerine dalan bu ata bazı sorular sormaya başladı. O atı geri dönmek mümkün müydü? Evet, taktik bir varyant sonunda bu olanaklıydı; ama o varyantın sonunda da Ding'in hiçbir sorunu yoktu.
Ne var ki, 30. hamlede Çinli oyuncu bir taktik kaçırınca sahne baştan aşağı değişti.
33.Af5'ten sonraki konum.
Ding, önceki hesaplarında muhtemelen basit bir çifte hücumu olacağını düşündü; ama muhtemelen 33...Kxb2'den sonra Beyazın büyük üstünlük elde ettiği 34.Axd6! hamlesini kaçırdı.
Caruana'nın oyunortasında ters renkli fillerde güzel bir üstünlük elde etti; çünkü fili açıkça daha kuvvetliydi. Ne var ki, doğru planı bulamadı ve Ding, piyon e7'ye kadar sürülüp konum eşitlenene kadar çok iyi savundu.
Oyun berabere bitecek gibi görünürken Caruana birdenbire 57...Vg3 ile gaf yaptı. Yorgunluk muhtemelen ön plana çıkmış olmalı. Kalan süresinin yalnızca 4,5 dakika olması ve sonraki zaman kontrolüne kadar bulması son derece zor üç hamle yapması gerektiği için başı dertteydi.
Hasarsız zaman kontrolüne ulaştı ve doğru anda 15 dakika eklemeyi aldı; ama Caruana o sırada 61.Fxg5! ile berabereyi forse etme fırsatını kaçırdı. Ding, fazla piyonuna yatabildi ve Naroditsky: "Fabi tamamen rahatsız!" dedi.
61.Fxg5! hamlesinin oyunu berabere yapabileceği konum. Kaleler değişilecek ve Beyaz vezir sürekli şah çekecek.
Vezirler takas edildikten sonra Ding'in ters renkli fil ve kalelerin olduğu oyunsonunda halen fazla bir piyonu vardı. Bu tutulabilir bir konumdu; ama pratikte Caruana için de çok zordu.
2018 galibi önce 72.hamlede Ding çok hızlı oynadıktan sonra kurtarıyor gibiydi ve kalesini ikinci yataya ulaşma fırsatını kaçırdı (filleri değişip kale oyunsonunda kazanma); ama birkaç hamle sonra Carauana benzer bir tuzağa düştü. 78. hamlede terk etti ve her şey bitti.
Analizler: GM Rafael Leitao.
Nakamura-Rapport ½-½
Oyunda, Rapport'un daha önce hiç oynamadığı Sveshnikov Sicilyası oynandı. Bu oyunda özel olarak hazırlıksız yakalanan Nakamura, şah filinin fianchetto ile gelişmesini sağlayan sağlam ama çok da kritik olmayan bir devam yolu seçti. Yine de 17.hamle itibariyle her iki oyuncu da önceki oyunlarda hiç ulaşılmamış bir konuma gelmişlerdi.
Rapport daha sonra zayıf d-piyonunu feda etti ve aktif taşları sayesinde yeterli kompanzasyon elde etti. Birkaç hamle sonra biraz yanlış oynadı ve piyonsuz oynamak durumunda kaldı; ama bu kez bunu tahtadaki taşların çok azaldığı bir oyunsonunda yapmak zorundaydı: Nakamura'nın at ve üç piyonu; Rapport'u ise fil ve iki piyonu vardı ve piyonlar aynı kanattaydı. Burada berabere teklif etmek için hiçbir sebep yoktu; ama Nakamura da çok uzun süre denedi.
At some point, the game reached a three-fold repetition (after moves 60, 70, and 72), but Rapport must have missed that and didn't claim. It happened again (after moves 65, 67, and 81), but perhaps the Hungarian player wasn't even paying attention so much because the position was just too easy to defend. On move 96, the inevitable result was finally there.
Analizer: GM Rafael Leitao.
Radjabov-Duda ½-½
Oyun Radjabov ve Duda arasındaki sakin ve hızlı oyunla başladı. Azeri GM İngiliz Açılışı oynadı ve her iki filini de fianchetto ile değişti. Çok sağlam ve Siyah ne yapması gerektiğini bildiği zaman çok sağlam bir yapı ve Duda 15.hamle itibariyle konumu da tamamen eşitlemişti.
Oyundan sonra Radjabov oyuna savaşkan bir modda geldiğini; ama birkaç hamleyi aşırı hızlı oynadığını söyledi, sonrasında da elinde c6-karesi için oynamanın herhangi bir yolunun kalmadığını söyledi. Onun yerine, tüm vezir kanadını elektrikli süpürgeyle temizler gibi sadeleştirmeyi seçti ve 25.hamle itibariyle tahtada tek kanatta dört piyona dört piyon iki kale oyunsonu oluşmuştu bile.
Analizler: GM Rafael Leitao.
Can we just make the draw? We don't need the arbiter.
— Chess.com (@chesscom) June 30, 2022
We have ☮️ between @rajachess and @GM_JKDuda. pic.twitter.com/r494qp9iHQ
"Basitçe berabere yapabilir miyiz? Hakeme ihtiyacımız yok. @rajachess ve @GM_JKDuda arasında ☮️ var. pic.twitter.com/r494qp9iHQ"
— Chess.com (@chesscom) 30 Haziran 2022
12.Tur Eşlendirmesi
12.Tur | 1 Temmuz 2022 | 16:00 TSİ |
Rapport | - | Caruana |
Ding | - | Radjabov |
Duda | - | Firouzja |
Nepomniachtchi | - | Nakamura |
Önceki Haberler:
- Caruana Duda'ya Kaybetti, Nepomniachtchi Üstünlüğünü Pekiştirdi
- Nepomniachtchi Caruana ile Berabere Yaptıktan Sonra Zafere Daha Yakın
- Nepomniachtchi Erken Beraberlikle Liderliğini Perçinledi Nakamura Caruana'yı Yendi
- Nepomniachtchi ve Caruana Kazanarak Üstünlüklerini Pekiştirdiler
- Nepomniachtchi ve Caruana 6.Turda Spektaküler Galibiyetler Aldılar
- Nepomniachtchi Kurşundan Kaçtı ve Madrid'de Liderliğini Korudu
- Nepomniachtchi Firouzja'yı Yenerek Tek Başına Liderliğe Fırtına Gibi Esti
- Berabere Gününde Nakamura'dan Etkileyici Savunma
- Nakamura Geri Dönerek Radjabov'u Yıktı, Ezeli Rakipler Yenişemedi
- Caruana ve Nepomniachtchi Kazandılar, Birbirleriyle Buluştular
- Caruana To Play His 4th Candidates: 'I Don't Actually Look At The Prize Fund'(İngilizce)
- Which Candidate Has The Best Post-Pandemic Performance Rating(İngilizce)
- Adaylar'ı Kim Kazanacak? Her Oyuncuyu Savunmak için Nedenler
- 2022 Adaylar'ı Kim Kazanacak?
- 2022 FIDE Adaylar Satranç Turnuvası: Aradığınız Her Şey