Nepomniachtchi 2. Oyunu Ding'in Yeniliğini Savuşturarak Kazandı

Satranç severler 2023 FIDE Dünya Şampiyonasında bir tarafın kazanmasını uzun süre beklemediler. GM Ian Nepomniachtchi ikinci oyunda ikna edici şekilde GM Ding Liren'i devirdi. Her ne kadar Ding'in 4. hamlede başarılı görünen bir yenilik yapmış olmasına rağmen işler ilk kez dünya şampiyonluğu için meydan okuyan Çinli için iyice kötüleşti ve Nepomniachtchi'nin tam puanı alması yalnızca 29 hamle sürdü. Üçüncü oyun 12 Nisan Çarşamba günü TSİ 12:00'de, yarınki boş günün ardından oynanacak.

Oyun, henüz dördüncü hamlede, pek çoklarının beklediği Katalan Açılışı yerine, Ding 4.h3 hamlesini tercih etti. Hamle, önce Giri'nin "Hayır, fare kayması oldu, g-piyonu diğeri," esprisine neden olduysa da Nepomniachtchi bu konumda derin bir düşünceye daldı. Bu hamle üst düzey klasik satrançta bugüne kadar hiç denenmedi; ancak bu konum bir Titled Tuesday turnuvasında Meshkovs-Shuvalova 2022 oyununda denendi.

"No he mouseslipped...this is crazy!" 🤯 #NepoDing pic.twitter.com/CwTMtnRxgc

— Chess.com (@chesscom) April 10, 2023

"Hayır, fare kayması.. Bu çok çılgın!" 🤯 #NepoDing pic.twitter.com/CwTMtnRxgc"

— Chess.com (@chesscom) 10 Nisan 2023

Bu hamleden sonra basın toplantısında kendisine sorulduğunda, Ding bu hamleyi tercih ederken sekundantı GM Richard Rapport'tan etkilendiğini söyledi. Nepomniachtchi, bu hamleyi beklemediğini söyledi —öyle ki h-erinin sürüldüğünü fark etmeden önce notasyon kağıdına 4.g3 yazmaya başladı—, ve bu hamlenin çok da karmaşıklık çıkarmayan "normal bir hamle" olduğunu belirtti.

Her iki oyuncunun da sonraki birkaç hamlede harcadığı süreye bakarak, Ding'in hazırlığını oynadığı, diğer taraftan da Nepomniachtchi net bir şekilde kendi hazırlığının dışında olduğun görülebiliyordu. Yayında da belirtildiği gibi burada Nepomniachtchi için olan zorluk, artık "menüden hamle seçmiyor" olmasıydı; ama Ding'in hazırlığına karşı 3600 reytingli bir motora karşı el yordamıyla hamle seçiyor oluşuydu.

Siyahın 11...Aa5'inden sonra her şey ilk kez unvan maçında meydan okuyan tarafın lehine gibi görünüyordu. Bu hamleden sonra Ding 20 dakikadan daha uzun süre sonra tahtaya döndü, bu durum izleyenler ve yorumcularda endişe yarattı; çünkü o arada Nepomniachtchi bile tahtaya rakibinden önce döndü.

Giri, başta Ding'in hâlâ hazırlığını oynadığını ve sadece hangi hamleyi seçeceğini düşündüğü için süre harcadığını iddia etse, ilk kez meydan okuyucu olan satranççının süresi rakibinden daha azalınca bu teori çürüdü. Ding, 12.Axf6 hamlesini neredeyse 34 dakika düşündükten sonra oynadı.

Oyundan sonra Ding f6'yı alışı kritik bir an olarak niteledi, sonrasında konumunun çökmeye başladığını söyledi. Yorumcular, Çinli oyuncunun c5'i almayı tercih etmemesine şaşırdılar, zira 2021 Hızlı Satranç Şampyonasında çeyrek finalinde GM Levon Aronian'a karşı kazandığı oyunda, piyonun h3'te olması hariç neredeyse aynı konumdu, Çinli oyuncu bu hamleyi yapmıştı.

Bu kritik konumda f6'yı piyonuyla aldıktan sonra — Ding bu hamleyi gözden kaçırmıştı—Nepomniachtchi sağlam bir piyon yapısı elde etti ve g-dikeyi onun lehine açıldı. Bu piyon yapısı, 2021 Dünya Şampiyonluğu Maçının altıncı oyununda GM Magnus Carlsen ile olan konuma çok benziyordu. Ne var ki, bu oyunda Siyahın şahı g8'de değildi ve birkaç hamle sonra değerlendirme çubuğu Siyahın tarafına doğru kaymaya başladı ve konum Ding'in oyun stilinden çok Nepomniachtchi'nin oyun stiline uyuyordu.

Nepo has to be happy with his position in spite of Ding’s early surprise. The question is why is Ding playing into Nepo’s style and strength? #NepoDing #WorldChessChampionship #Astana pic.twitter.com/jmn1smARXz

— Susan Polgar (@SusanPolgar) April 10, 2023

"Nepo, Ding'in erken sürprizine rağmen elde ettiği konumdan mutu olmalı. Ding'in neden Nepo'nın stili ve güçlü olduğu taraflara oynadığı esas soru. #NepoDing #WorldChessChampionship #Astana pic.twitter.com/jmn1smARXz"

— Susan Polgar (@SusanPolgar) 10 Nisan 2023

Tam bu noktada, Giri, h3 hamlesinin yararlı olup olmadığını sorgulamaya başladı. Yoksa bu piyon  g-dikeyinde artan baskıya karşı Beyazın bir savunma olanağından mahrum kalmasına mı sebep oluyordu. Nepomniachtchi, h3'ün kesin olarak kötü olduğunu söylemekten kaçındıysa da benzer duyguları olduğunu basın toplantısında paylaştı.

Birkaç hamle sonra, konum karmaşıklaşmaya devam ederken Ding'in zamanı rakibininkinden bile daha azaldı. Taş dengesi eşit olsa da, Siyahın hücum fikri çok daha netleşti, o kadar ki 16. hamlede Ding'in kaybedeceğine dair tahminler gelmeye başladı.

"I'm going to stand by my prediction that Ding is getting crushed here... I'm having bad vibes." 🗣️ @anishgiri#NepoDing pic.twitter.com/1jTlbGeqi9

— Chess.com (@chesscom) April 10, 2023

"Ding'in burada ezileceği tahminimin arkasındayım... İçimde kötü bir his var." 🗣️ @anishgiri#NepoDing pic.twitter.com/1jTlbGeqi9

— Chess.com (@chesscom) 10 Nisan 2023

Son 23 hamlesi için yalnızca 45 dakikası kaldığı sırada, Ding isabetsiz 17.Fd3 hamlesini seçti, filin f1'e döneceği bir savunma dizilişini tercih etti. Ne var ki, kendisi için Nepomniachtchi 18...f5 hamlesini hazırlamıştı. Bu hamleden sonra Beyaz eğer f5'i alırsa, bulmacaya hücumda görebileceğiniz tarzda bir iki kale fedası vardı. Dahası e4'e yapılan tehdit Ding'in Ff1 manevrasını önlüyordu.

Ding, bu taktikten kaçtı ve çekimser 19.Fc2 çekilişini yaptı; ama sonrasında da Nepomniachtchi en iyi yanıtları ışık hızıyla buldu ve Çinli satranççı hamlesiz ve süresiz kalmaya başladı. Unvan maçına geri dönen meydan okuyucu kalite feda ederek Beyazın merkez piyonlarını topladı ve oyunu bitiren el sıkışma bir an meselesi haline geldi.

Son dokunuş da Nepomniachtchi'in 29...e5 sürüşüyle Beyazın kalesine saldırdığı andı. Kalenin tek bir kaçış karesi vardı, ki orası da vezirin c1-karesine yapılacak terfii engellediği hattı kapatıyordu. Bu nedenle Ding, 43 saniyesi kala ve 30. hamlesinden önce terk etti.

GM Rafael Leitao oyunun tamamını analiz etti..

Nepomniachtchi'den mükemmel bir oyun, çok formda olduğunu gösterdi. Ding'in ilk iki oyundaki performansı endişe verici; ama şimdi dinlenmek için bir boş günü var ve üçüncü oyunda mücadeleye kaldığı yerden devam edebilir.

İkinci oyun özet videosunu Emre Hasgüleç'in anlatımıyla izleyebilirsiniz.

Bir dünya şampiyonluğu maçında, henüz ikinci oyunda bir tarafın kazanmış olması sonucunda Nepomniachtchi seçkin bir grubun arasına katıldı. Bu kadar erken bir galibiyet en son  GM Magnus Carlsen'in 2014'teki rövanş maçında GM Viswanathan Anand'e karşı kazanmasıyla gelmişti. Siyah taşlarla ikinci oyunda kazanılmış son oyun için ise 2006 yılına kadar geri dönüyoruz ve "tuvaletgate" maçı olarak da anılan GM Vladimir Kramnik ve GM Veselin Topalov arasındaki maç kadar gitmemiz gerekiyor. 

Bu yenilgi, daha birinci oyundan sonra sinirleri, gerginliği ve heyecanından bahseden Ding için istenmeyen bir durum. Bu, rakibini bir Rapport gibi yaratıcı bir sekundantın hazırladığı yenilikle şaşırttıktan sonra çok moral bozucu olabiir.

Oyun sırasında, Twitter'da çok tartışılan bir diğer konu, ki bu basın toplantısında da soruldu, oyuncuların oyun sırasında sandalyelerinde çok az süre harcamalarıydı.

Öyle ki, yayın sırasında sandalyeler çoğu zaman boş görünüyordu ve yayının ilk oyunda olduğu gibi tarafların dinlenme odalarına erişimi yoktu.

This has become a normal scene during the FIDE World Championship. Just to be clear, the game is ongoing. #NepoDing pic.twitter.com/MyooNTxmUi

— Tarjei J. Svensen (@TarjeiJS) April 10, 2023

"Bu, FIDE Dünya Şampiyonasında normal bir sahne haline geldi. Net olmak gerekirse, oyun devam ediyor. #NepoDing pic.twitter.com/MyooNTxmUi"

— Tarjei J. Svensen (@TarjeiJS) 10 Nisan 2023

Feels like we're here to admire the chairs more than the players, with all the time they're spending in those rest areas! Maybe time to reconsider their necessity. #dingnepo

— Jorden van Foreest (@jordenvforeest) April 10, 2023

"Sanki sandalyeler, oyunculardan daha çok seviyoruz, oyuncular dinlenme aralarında o kadar çok zaman geçiriyorlar! Belki de sandalyeler gerekli mi onu değerlendirme vakti gelmiştir. #dingnepo"

— Jorden van Foreest (@jordenvforeest) 10 Nisan 2023

Bu sorulduğunda Ding dinlenme odasının rahatlatıcı olduğundan ve pandemide oynadığı online turnuvaları hatırlattığından bahsetti. Masa başı satrançtan farklı hissettirdiğini ve sadece zaman sıkışmasında masaya geri döndüğünü söyledi.

Nepomniachtchi de bu duyguyu paylaştığını ve eğer oyuncular orada rahat hissediyorlarsa dinlenme odasında ne kadar zaman geçireceklerine bir kısıtlama getirilebileceğini söyledi. Önceki dünya şampiyonasında da orada çok vakit geçirdiğini şu espriyle hatırlattı: "Oradaki abur cuburdan vazgeçemiyordum."

Nepomniachtchi, boş güne girerken tamamen satrançsız bir gün hayal etmenin zor olduğunu belirtti ve muhtemelen standart rutinin izleyeceğini söyledi: uykusu ve dinlenmesini tamamladıktan sonra üçüncü oyuna hazırlanmak. Ding de bu boş günü "ağır bir yenilgiyi" atlatmak için kullanacak ve sonra rutinine dönüp sekundantlarıyla beraber analiz yapıp oyunlar oynayacak.

Nepomniachtchi'nin galibiyeti canlı Elo'sunu 2799.8'e getirdi ve şüphesiz tarihte 2800-reyting barajını aşan oyuncu olurken bir yandan da dünya şampiyonluğu unvanını alma ihtimali ona olumlu bir momentum verecektir. Ne var ki, Ding de sağlam ve güçlü oyunuyla biliniyor ve belki de bu, üçüncü oyuna doğru mentaliteyle geri dönmesini sağlayacak bir ara olabilir. Her koşulda, bizi heyecanlı bir maç bekliyor!

Maç Skoru

• 2023 FIDE Dünya Şampiyonası, yılın en önemli klasik turnuvası ve sıradaki Dünya Satranç Şampiyonunu belirleyecek unvan maçıdır. Nepomniachtchi ve Ding, mevcut dünya şampiyonu unvanını bıraktıktan sonra kimin dünya şampiyonu olacağını belirlemek amacıyla karşılaşıyorlar. Maçın toplam 2 milyon € para ödülü var ve 14 klasik oyun oynanacak maçta 7,5 puana ulaşan taraf maçı kazanacak.

  ---

  Önceki Haberler:

  • Nepomniachtchi 1. Oyunda Büyük Üstünlük Yakaladı, Ding Kurtuldu
  • Bütün Dünya Satranç Şampiyonları
  • Meydan Okuyucuyu Tanıyın: Ding Liren
  • 5 Most Memorable Games Between Ian Nepomniachtchi, Ding Liren (İngilizce)
  • 2023 FIDE Dünya Şampiyonası: Tüm Bilgiler