Nakamura'nın Laneti

Makalelerimde Hikaru Nakamura'nın satrancına epey yer ayırdığım büyük bir sır değil.

Bunun sebebi binlerce hayranı gibi, eşsiz ve eğlenceli bir oyun tarzı olan bir büyük ustayı destekliyorum olmam değil. Hikaru'nun küçük bir çocuktan muazzam bir büyük ustaya dönüşümü gözlerimin önünde oldu ve hatta ABD Satranç Ligi'nde de aynı takımda oynadık.

Dolayısıyla Nakamura'nın 2017 Dünya Kupası'ndan elenmesini izlemenin ne kadar acı verici olduğunu hayal edebilirsiniz. 

İşte Hikaru için turnuvanın sonunu getiren karşılaşma.

Bu maç beni pek çok sebepten ötürü şaşırttı. Her şeyden önce 8. Axf7 hamlesinden sonra siyahların konumu çok çirkin bir hale geldi, dolayısıyla Nakamura'nın evde hazırlanırken bu hamleyi gözden kaçırdığını hayal bile edemiyorum. Özellikle de Hikaru'nun yardımcısı Kris Littlejohn 7 gün 24 saat boyunca çok güçlü satranç motorlarıyla çalışıyor. O halde, bu bir tür bilgisayar hatası mıydı?

On the bright side, at least it looks like my houses in Florida are going to survive despite my terrible game today! #Problems

— Hikaru Nakamura (@GMHikaru) September 10, 2017

İşlerin parlak tarafına bakacak olursak, bugünkü korkunç oyunuma rağmen Florida'daki evlerim sağ salim duracak gibi duruyor! #Problems
— Hikaru Nakamura (@GMHikaru) 10 Eylül, 2017

Hayal edilemez olanı hayal etsek ve Nakamura'nun yedinci hamleden itibaren yapayalnız kaldığını hayal etsek, gene de 8.Axf7 hamlesini gözden kaçırmasına inanmak güç, çünkü yüzlerce defa oynanmış benzer konumlarda sıklıkla karşılaşılan standart bir hamleden bahsediyoruz.

Fotoğraf: Chess.com/Maria Emelianova.

En ünlülerinden bir tanesi de bir sonraki:

İşte bu maça dair Tal'in yazdıkları:

Benim fikrime göre, bu tür fedalar hiçbir hesap gerektirmiyor, çünkü fedanın sağlam olduğunu görmek için erişilen konuma bakmak yetiyor. Bir de burada ne tür bir fedadan bahsediyoruz? Siyahlar bir kale ve ere karşılık, kitaplarda yazdığına göre ondan sadece yarım er daha fazlasına denk gelen iki tane hafif taş elde ediyor.

Ama Fedoseev-Nakamura maçında, onun iki hafif taşına karşılık, beyazlar bir kale ve iki er elde etti, dolayısıyla Tal'in hesabını kullanacak olursak, beyazlar muazzam güçlü bir er merkezi, zayıf bir şaha karşı inisiyatif ve taş üstünlüğü elde etti!

Çok düşük bir ihtimal olsa da, yukarıda bahsettiğim maçtan (veya o maça benzer yüzlerce örnekten) Nakamura'nın haberdar olmaması durumunda, kale ve iki ere karşı iki hafif taşın kaybettiği bir maçı bildiğine dair kesin bilgimiz var.

İşte Büyük Usta Nakamura'nın 2015 Dünya Kupası'ndan elenmesine sebep olan maç:

Tabii o maçın öncesinde büyük bir öncüsü de vardı:

Bir kale ve iki erin iki hafif taştan her zaman daha üstün olmayacağını düşünüyor olmalısınız; zira her şey konuma bağlı. Bir sonraki örneğe bakalım:

Anand'ın biraz erken terk ettiğini düşünsem de, konumu gerçekten de aşırı kötü. Siyahın kalelerinin gidecek yeri yok ve beyaz taşlar önemli karelerin tamamına hakim konumda. Bu maçta siyahın çok ufak bir taş üstünlüğü olsa da, beyazın devasa konumsal üstünlüğü siyahın fazladan "yarım erine" göre çok daha ağır basıyor.

Buna rağmen Nakamura'nın her iki maçında da rakipleri taş üstünlüğüne ve inisiyatife sahiptiler, bu da sonuca yansıdı!

İşte bu konsepti gösteren iki tane klasik satranç maçı:

Dolayısıyla Nakamura bir dahaki Dünya Kupası'nda oynarken, ikinci hamlesinde Vh5 oynayabilir ya da turlar arasında opsiyonlu hisse senedi alım satımı yapabilir, ama Tanrı aşkına Hikaru, iki hafif taşa karşılık kale ve iki erini değişme!