Tüm Satranç Oyuncularının Okuması Gereken En İyi 10 Satranç Kitabı
Bu makale için okuma gözlüklerini takın!
Satranç hakkında yazılan kitapların sayısı bir hayli fazla. Bu durum satranç dünyası için harika olsa da, birçok satranç sever için uygulamada güçlüklere yol açıyor. Çoğu satranç oyuncusunun favorisi olan çok sayıda kitap var, ancak hangi kitapların kütüphanenize ait olduğunu siz nasıl bilebilirsiniz?
İşte her satranç severin bilmesi gereken 10 klasik satranç kitabının listesi:
- Bobby Fischer Satranç Öğretiyor - Bobby Fischer
- How to Reassess Your Chess - Jeremy Silman
- Benim Sistemim - Aron Nimzowitsch
- Zürih Uluslararası Satranç Turnuvası, 1953 - David Bronstein
- 60 Unutulmaz Oyunum - Bobby Fischer
- Büyükusta Gibi Düşün - Alexander Kotov
- Silman's Complete Endgame Course: From Beginner to Master- Jeremy Silman
- The Life and Games of Mikhail Tal - Mikhail Tal
- Karpov's Strategic Wins (iki cilt) - Tibor Karolyi
- Benim Ustalarım (beş cilt) - Garry Kasparov
1. Bobby Fischer Satranç Öğretiyor: Bobby Fischer, Stuart Margulies ve Don Mosenfelder
Tüm zamanların en iyi oyuncularından birinden satranç oynamayı öğrenmek bir nesil satranç oyuncusu için etkili olduğunu kanıtladı. Bobby Fischer'ın kitabı tüm zamanların en çok satan satranç kitapları listesinde yer almakta. Satrancın nasıl oynandığını biliyor olsanız dahi, bu klasik esere kütüphanenizde yer vermenizi öneririz. Satranç öğrenmek isteyen aile bireyleriniz veya arkadaşlarınıza bu kitabı ödünç verin. Bir kafede ya da yerel satranç kulübünde satranç oynarken karşılaştığınız yabancılarla paylaşabilmek için çantanızda bulundurun. Sonuçta bu kitabın fiyatı oldukça uygun!
Bu kitap, satranç taşlarının hareketinden, temel matlara ve ataklara kadar tüm konuları işliyor. Okuyucular satranç böylece satranç hakkında hiçbir şey bilmezken, satranç oynamaya hazır hale gelecekler.
2. How to Reassess Your Chess - Jeremy Silman
Oyunortasındaki konumsal satranç fikirleri ve gelişme planları satranç oyuncularını sıklıkla yanılgıya uğratıyor. Bu kitap oyunortasındaki planların ardındaki düşünce sürecini ve konumlardaki dengesizlikleri nasıl fark edebileceğinizi ele alıyor. Dünya çapında tanınan bir yazar olan IM Jeremy Silman (@Silman), amatör satranç oyuncularının eksiklerinin derin bir anlayış ve mizahi bir dil ile aktarıyor.
Silman'ın sevilen yazım stilini Chess.com'daki makalelerini okuyarak inceleyebilirsiniz. Erişilebilirliği ile bilinen bu kitap, oldukça geniş bir oyuncu kitlesi için tasarlanmış (1200-2000 elo arası). Bu kitap ayrıca satranca bir süre ara verdikten sonra satranca geri dönen oyuncular için oldukça değerli bir araç. Bu klasikten herkesin öğrenebileceği şeyler var!
3. Benim Sistemim - Aron Nimzowitsch
Aron Nimzowitsch'in bu kitabı klasik satranç kitabının en iyi örneklerinden. Tüm zamanların en çok satan satranç kitapları listesinde hep ilk sıralarda yer alan bu kitap, 1925 yılından bu yana büyükustaların ve satranç antrenörlerinin önerilerinden biri olmuştur! Bu kitap ayrıca konumsal satranç için bir kılavuz olarak değerlendirilen ilk kitaplardan biridir ve oldukça önemli konumsal fikirleri ele almaktadır (örneğin: profilaksi, piyon zincileri, geçer piyonları engellemek, merkezi kullanmak vs.)
Benim Sistemim daha güçlü bir oyuncu kitlesini hedef almaktadır (1500-2000 elo) hatta bazı kişiler bu kitabın adeta bir ders kitabı gibi olduğunu söylüyor (bazı kişiler öğrenim için bu metodu tercih ediyor). Diğer klasikler kadar erişebilir olmasa da, bu kitap tüm ciddi satranç oyuncuları için edinilmesi şart olan kitaplar arasında yer almaktadır.
4. Zürih Uluslararası Satranç Turnuvası, 1953 - David Bronstein
Tüm zamanların en iyi satranç turnuvası kitabı olmada güçlü bir aday olan David Bronstein’ın bu klasik eseri, Mikhail Botvinnik'in yer aldığı 1954 yılı dünya şampiyonası maçına meydan okuyucu gönderen Adaylar Turnuvasını inceliyor. Bu kitap, zamanın en yüksek seviye satrancına ışık tutan bir eser olmakla kalmayıp, aynı zamanda çok iyi yazılmış ve notasyonu çok iyi yapılmış bir eser olarak anılmakadır. Bu özellik kombinasyonu bu kitabı zamansız bir klasik haline getirmiştir.
Bronstein'ın yazımı ve notasyonları ortalama seviyedeki satranç oyuncularını hedef almaktadır, bu kitabın hedef kitlesi 1200-2000+ elo gücüne sahip oyunculardır. Satranç tarihinin bu muhteşem ve erişilebilir eseri mutlaka edinilmesi gereken kitapların tüm özelliklerini barındırmaktadır. Eğer eski süper turnuvalara odaklanan daha fazla sayıda kitap arıyorsanız o zaman sizlere Alexander Alekhine'ın New York 1924 ve New York 1927 adlı eserlerini öneririz.
5. My 60 Memorable Games - Bobby Fischer
Bu kitap listemizin en bariz öğelerinden birisi. Çoğu kişi Bobby Fisher'ı Garry Kasparov ve Magnus Carlsen ile birlikte tüm zamanların kişisel en iyi satranç oyuncuları listesinin ilk üçünde yer verecektir. Bu nedenle, Fischer'ın kendi notasyonları ile en iyi oyunlarının yer aldığı bir kitap her satranç severin sahip olması için yeterli bir unsur oluşturmaktadır. Eğer bu kitabı hiç okumadıysanız, gerçekten de bahsedildiği kadar iyi. Bu kitapta Fischer muhteşem oyunları üzerinde net ve derin yorumlarda bulunuyor. En çok satanlar listesinden düşmeyen bu kitap diğer satranç oyunu koleksiyonu kitapları için bir nevi kılavuz değeri taşımaktadır (bu listede 8. ve 9. sırada yer alan kitapları inceleyin!).
6. Büyükusta Gibi Düşün - Alexander Kotov
Kitabın isminden de anlaşılabileceği üzere, Büyükusta Gibi Düşün satrançtaki genel düşünce sürecini incelemektedir. Kotov bu kitapta aralarında satranca genel yaklaşım ve doğru karar almanın da yer aldığı satrancın çok sayıda önemli ve pratik unsurunu incelemekte. Burada Kotov bizlerle taktiksel gelişimin (analiz ağaçları, aday hamleler ve hesaplama egzersizleri) yanı sıra konumsal gelişim ( plan yapma ve uygulama, piyon adaları, zayıflıklar, gerilim vs.) için önemli araçlar paylaşıyor. Kitap kesinlikle ileri seviyedeki oyuncuları hedef alıyor (1600-2200+) ancak bu durum kitabı güçlü klasiklerden biri olmaktan alıkoymuyor.
Eğer benzer konuları işleyen daha erişilebilir kitaplar arıyorsanız John Nunn'un Understanding Chess Moves veya Irving Chernev'in Logical Chess: Move by Move kitaplarına göz atın.
7. Silman's Complete Endgame Course: From Beginner To Master - Jeremy Silman
IM Jeremy Silman oyunsonu üzerine yazdığı bu eser ile en iyi 10 satranç kitabı listemizde ikinci kez yer alıyor. Silman'ın ünlü oyunsonu kitabının ardındaki fikir oldukça basit: Oyuncular sadece kendi seviyeleri için bilmeleri gereken oyunsonlarını çalışmalılar. Oyunlarınızda neredeyse hiç ortaya çıkmayan kompleks oyunsonlarını çalışırken çıkmaza girmek çok kolay.Teorik kale ve piyon oyunsonlarına bakan 1300 gücünde bir oyuncu iseniz, bu muhtemelen zamanınızı değerlendirmenin en iyi yolu değil .
Eğer ilginizi çeken şey oyunsonları ise bunda yanlış olan bir şey yok, ancak daha iyi bir satranç oyuncu olmak için, oyunlarınızda karşılaşacağınız temel ve pratik oyunsonlarını öğrenmeniz sizelere daha yararlı olacaktır. Silman'ın kitabı bilmeniz gerekenleri öğrenmeniz için sizlere satrancın ana esasları, örnekleri ve prensiplerini göstermekte!
Oldukça erişebilir olan bu oyunsonu kitabı, henüz güçlü olmayan oyuncular için ideal. Daha ileri seviyedeki oyuncular için Mark Dvoretsky'nin Endgame Manual (daha çok bir referans kitabı) ve Mikhail Shereshevsky'nin Endgame Strategy kitapları bir sonraki aşama için oldukça iyi. Dünya şampiyonlarından Jose Raul Capablanca severler için ise Irving Chernev'in Capablanca's Best Endings kitabı ideal.
8. Life and Games of Mikhail Tal - Mikhail Tal
Oyununuza biraz agresiyon ve taktiksel hüner mi eklemeniz gerekiyor? Bu kitabı okumak için onlarca nedenden sadece biri. Tal'ın hayatı hakkında detaylar öğrendikçe ve onun mizah ve tutkularını tattıkça, Mikhail Tal’ın karakterinin bu kitapta güzel bir şekilde ortaya çıktığını göreceksiniz. Tal'ın merak uyandıran üslubu bile tek başına bu kitabı bir fan favorisi haline getirdi. İşte Tal'ı neredeyse tüyler ürpertici meşhur sözlerinden biri: "Rakibinizi çıkış yolunun sadece bir kişilik olduğu 2+2'nin 5 ettiği derin ve karanlık bir ormana çekmelisin."
Bu kitabın Tal'ın kişiliğinin ve atak dehasının içyüzünü yansıttığına bakmayın, bu kitapta görebileceğiniz en saldırgan satranç oyunlarını bulacaksınız! Eğer atak konusunda ün salmış oyuncuların oyunları hakkında daha fazla sayıda kitap arıyorsanız Alexei Shirov'un Fire on the Board kitabını inceleyebilirsiniz. Eğer atak hünerlerinizi geliştirmek istiyorsanız göz atmak isteyeceğiniz bir başka klasik Vladimir Vukovic'in The Art of Attack in Chess adlı eseri olacaktır.
9. Karpov's Strategic Wins (iki cilt) - Tibor Karolyi
En iyi 10 klasik satranç kitabı listesi konumsal bir oyuncunun oyunlarının kolleksiyonu olmadan tam olmazdı. Fischer'ın ve Tal'ın oyunlarının yer aldığı kitaplardan bu makalede bahsettik, ancak oyunlardan örnekler ve net analizler ile konumsal oyunun gizemlerini öğrenmek istiyorsanız çok uzağa gitmenize gerek yok! Karolyi'nin eski dünya şampiyonlarından Anatoly Karpov hakkında yazdığı iki ciltlik bu eser şaşırtıcı şekilde derin ve ayrıca çok da erişilebilir. Yazarın net yazım stili, Karpov'un tıpkı boa yılanı misali görünüşte basit, ancak tehlikeli stili ile güzel bir uyum yakalamış!
Eğer konumsal oyuncuların farklı oyun koleksiyonlarını arıyorsanız, Karpov'un kendi kitabı My Best Games veya Harry Golombek'in Capablanca's Hundred Best Games kitaplarını incelemenizi öneririz.
10. Benim Ustalarım (Serisi) - Garry Kasparov
Garry Kasparov'un beş ciltlik kitap seti ilk dünya satranç şampiyonundan (Wilhelm Steinitz) başlayarak satranç tarihi üzerine bilgiler ve oyun analizlerini içermekte. Kasparov gibi bir satranç devinin tüm dünya şampiyonlarını (ve meydan okuyucularını) tartışırken klasik oyunlar hakkında kendi perspektifini sunması bu kitap serisini çok özel kılıyor.
Kasparov'un kitabı bir satranç kitabında olması gereken önemli unsurların hepsini içeriyor. Satranç tarihini ele alış biçimi sadece oturup bu kitabı okumak istemenizi sağlıyor. Sonra, en iyi satranç oyunlarının derin analizlerine geldiğinizde, elinizin altında incelemek için klasının en iyi eğitim materyalini buluyorsunuz. Benim Ustalarım herhangi bir en iyi satranç kitapları listesinde her zaman ilk 10'da bulabileceğiniz tarzda bir kitap serisi.
Sizin favori satranç kitaplarınız neler? Lütfen aşağıdaki yorum kısmında bizimle paylaşın.