Bu Harika Satranç Kitabına Sahip Misiniz?

Yıl 1985'ti ve ilk usta normumu kazanma şansını elde ettiğim bir turnuvada oynuyordum. O zamanlar, Sovyetler Birliği'nde usta normlarının olduğu turnuvaların sayısı oldukça azdı. Aslında, memleketim Taşkent'te böyle bir turnuva yılda sadece bir kez düzenleniyordu, dolayısıyla bu turnuva benim için kesinlikle yılın en önemli satranç turnuvasıydı.

Görünen o ki, bu tarz bir yarış için yeterince güçlü değildim, bu nedenle final sonucum oldukça mütevazıydı. Bütün bunlara rağmen, buradaki deneyimim paha biçilemezdi.

Boş bir günde, Bakü'den gelen katılımcılardan birisi yeni basılmış bir kitabı Garry Kasparov: The Test of Time (Zamanın Testi) satıyordu. 

Yerel bir yayınevi tarafından yayımlandığı için bu kitabı Azerbaycan dışında satın almak pratik olarak imkansızdı. Kitabın resmi fiyatı 1.7 ruble iken, bu adam kitabı beş rubleye satıyordu.

"Resmi fiyatın" ne olduğunu bilmeyen genç okuyucular için biraz açıklamaya ihtiyaç var. Sovyetler Birliği'nde satılabilen her ürünün devlet tarafından onaylanmış bir fiyatı vardı ve bu ürünleri daha yüksek fiyata satmak bir suçtu. Sonuç olarak, arz talep dengesi tamamen bozulmuştu ve yüksek talebe sahip olan ürünler marketlerin raflarından kayboluyordu.

Bu nedenle, Kasparov'un kitabını üç katı fiyata satan adam aslında bize büyük bir iyilik yapıyordu çünkü aksi takdirde bu değerli eseri almamız mümkün olmayacaktı. Bunun dışında, istediği fiyat tamamen mantıklıydı. Bunu Bobby Fischer'ın ünlü kitabı 60 Unutulmaz Oyunum ile karşılaştırın.

Fischer'ın kitabının 50,000 kopyasının hepsi Sovyet kitabevlerinde çıktığı ilk günde satıldı. Ondan sonra, "resmi fiyatının"  sadece bir ruble olmasına rağmen, eğer kitabı 25 rubleye alabilirseniz şanslı sayılırdınız ve karaborsada kitabın fiyatı 50 rubleydi.

Bakü'den gelen usta sayesinde, sadece beş rubleye Kasparov'un kitabının şanslı sahibi oldum.

1985'te Kasparov - Wikipedia'dan alınmıştır. 

Ne kitap ama!

Kitabın Mikhail Botvinnik tarafından kaleme alınmış girişi bile oldukça eğiticiydi. Burada "1950 yılında [GM] Levenfish bir oyuncunun hazırlığının doğaçlama yapmanın önemini ve satrancın genel yaratıcı elementini azaltacağını söyledi. [...] Ancak pratik yapmak gerçeğin bir kriteri ve bir oyuncunun hazırlığının, araştırmasının, pratik rekabetçi sonuçlarının yükselmesine neden olduğu bir gerçek olarak kalmaktadır. İşte Garry Kasparov bu şekilde çalışıyor. Ona başarı diliyoruz ve umarım diğer genç ustalar da onu takip eder!" diyor.

Büyük oyuncunun yaşasaydı satranç960 hakkında ne yazacağını merak ediyorum.

Kasparov'un oyunlarını incelediğimde, sanırım tıpkı Geleceğe Dönüş filmindeki Marvin Berry gibi bir coşku hissettim. "Chuck! Chuck, ben Marvin. Kuzenin, Marvin Berry. Hani yeni bir tını arıyordun ya? Bak, şunu bir dinle!"

Evet, Kasparov'un satrancı tamamen yeni bir satranç tınısıydı. Bugün size onun Kasparov Kasparov Hakkında kitap serisinde yer almayan daha az bilinen oyunlarından birini göstermek istiyorum. Aşağıdaki konumlarda Kasparov'un muhteşem kararlarını bulmaya çalışın.

Evet, bugün böyle bir konumda bu standart bir teknik karar ancak o zamanlar bu benim için tamamen yepyeni bir şeydi.

İşte Kasparov bu hamleyi böyle açıklıyor: "Bu aktif piyon hücumunun alan elde etmek ve siyah taşların hareketliliğini kısıtlama amacı var."

Gördüğünüz gibi, bu henüz bir atak değil tamamen konumsal bir konsept! Tabii Kasparov konumsal satranç oynarken bile, sadece saldırı yapmak için iyi bir an bekliyor. Siyah'ın bu oyunda kaçınmayı başardığı seçkin bir kombinezon bulmaya çalışın:

Şimdi Kasparov'un muhteşem konumsal çözümünü bulun.

İşte Kasparov'un yorumu: "İyi bir fili başlangıç karesinde durağan bir ata değişmek absürd görünüyor. Ancak Beyaz'ın f-piyonu hareketli hale geliyor ve bu piyonun onun planlarında önemli bir rol oynaması kaderinde var."

Kasparov'un final kombinezonu çok zor değil, ama çok sevimli.

Köşemin okuyucularının bildiği üzere, Kasparov konusunda taraflıyım. Bununla beraber, elosu 1800 üstü olan herkesin onun mükemmel kitabını çalışmaktan büyük yarar göreceğinden kesinlikle eminim!

Bu tamamen bir rastlantı olabilir, ancak The Test of Time kitabını aldıktan bir yıl sonra ben de bir usta oldum!