The 2022 FIDE Adaylar Turnuvası 16 Haziran - 5 Temmuz tarihleri arasında Madrid, İspanya'da oynanacak. Turnuvaya katılmaya hak kazanan sekiz oyuncu arasından turnuvayı kazanan isim Dünya Şampiyonluğu unvanı için GM Magnus Carlsen'e meydan okuma hakkı kazanacak. Bu makale ChessGoals.com tarafından sunulan SmarterChess tahminlerini sizlerle paylaşacak ve katılımcıların turnuvayı kazanma olasılıklarını istatistiksel olarak paylaşacak. Önce istatistiki modellere, daha sonra ise her oyucunun verilerine geçeceğiz.

Bir İstatistik Modeli Oluşturmak

Bir istatistik modeli oluşturmak için Carlsen'in dünya şampiyonluğu maçı oynamaya hak kazandığı 2013'ten itibaren bütün Adaylar Turnuvalarına baktım. Önceki turnuvalarda 14 tur ve 2770-2787 ortalam reytingli turnuvalar oluyordu. Doğum tarihleri, en yüksek reytingler, en yüksek reytinge ulaşma yılı ve en yüksek reytingden uzaklaşılan yılları kaydettim. En yüksek reytingler için turnuva öncesindeki tarihlere baktım. Tüm bu faktörleri dikkate alarak bir performans reytingi öngörmeye çalıştım. En önemli tahminler şöyleydi:

1. Turnuva Sırasındaki Reyting
2. Turnuva Öncesindeki En Yüksek Reyting
3. Yaş
4. En Yüksek Reyting Seviyesinin Üzerinden Kaç Yıl Geçmiş?

Üçüncü ve dördüncü faktörler istatistiksel olarak anlamlı değildi ve tahmin edilen performans reytinglerini sadece bir Elo puanı etkiledi. Hem mevcut hem de en yüksek reytinglerin bir Elo puanı farkı vardı. Hem mevcut yem de en yüksek reytinglerin tahmin edilen performans reytingleriyle pozitif ilişkisi vardı. 

Simülasyonları Çalıştırmak

Her oyun için tahmin edilen kazanç-kayıp-berabere olasılıklarını hesapladım ve rastgele sayılar uygulayarak sonucu hesapladım. Turnuva simülasyonundaki 56 oyunun özetini çıkarttıktan sonra açık bir kazanan veya paylaşmalı birincilik olup olmadığına baktım. 1000 turnuva (56.000 oyun) simüle ettim. Oyunların %69,2'sinde berabere oluyordu.

En sık rastlanan galibiyet oranı Klasik bölümde 14 oyun üzerinden +3 skora denk düşen 8,5 puandı. Klasik bölümde ortalama kazanan puan 8,7 puandı bu da turnuvayı kazanacak oyunun bu prestijli turnuvada çok üst düzey bir performans göstermesi gerektiğidir.

Sonuçlar

Öncelikle en alt sırada bitirmesi tahmin edilen oyunculardan başlayıp, üst sıralarda bitireceğini tahmin edeceklerimize doğru çıkacağız. Nisan 2022 FIDE reytinglerini kullanarak performans reytingleriyle canlı reytinglerini kullanarak tahmini puanları öngördüm.

Jan-Krzysztof Duda (FIDE 2750, Tahmin Edilen Puan, 6.0/14, %4 kazanma şansı)

Duda henüz 23 yaşında ve turnuvanın en düşük reytingli (2750) oyuncusu. En yüksek reytingi 2760, dolayısıyla Adaylar Turnuvasını kazanması gereken 2810+ seviyesi üzerinde istikrarlı bir performans göstermedi. 29 turnuvayı kazandı ve 23 turnuvanın 9'unda paylaşıp eşitlik bozmalara kazandı böylece 1000 turnuvada toplam 38 kez birinci oldu (bu da ona %4 kazanma şansı veriyor). En olası puanı 6 olup simülasyonlarda 6,2 puan ortalaması tutturdu. Duda, 2021 Dünya Kupasını kazanarak Adaylar'a katılma hakkı elde etti o nedenle genç yıldızı göz ardı edemeyiz!

Richard Rapport (FIDE 2776, Tahmin Edilen Puan, 6.5/14,%5 kazanma şansı)

Rapport'un da turnuvadaki en genç oyunculardan birisi ve turnuvadaki diğer oyuncular kadar yüksek reytinge ulaşmamış olması nedeniyle profili Duda'ya benzer. Adaylar Turnuvasına en yüksek reytingindeyken gelip bu yüksek reyting 2800 değilse bir oyucunun Adaylar Turnuvasını kazanma ihtimali düşük oluyor. Rapport simülasyonlarda 37 turnuvayı tek başına kazanırken 12 turnuvayı da eşitlik bozmada kazanıyor bu da 1000 turnuvada 49 turnuva birinciliği anlamına geliyor. Ne var ki, Rapport'ın Berlin ve Belgrad'daki güçlü performansları FIDE Grand Prix turnuvasında ikinci sıraya yükseldi. En düşük olasılıkların genç oyunculara verilmiş olması heyecan verici; çünkü bu oyuncular soğuk istatistik modellerini yerle bir etme olasılığı var.

Teimour Radjabov (FIDE 2753, Tahmin Edilen Puan 6.5/14, %8 kazanma şansı)

Radjabov'un heyecan verici bir profili var. 2001'de tarihteki en genç büyükusta oldu ve 14 yaşında bu unvana ulaşmıştı. 2012'de en yüksek reytingi olan 2793'e ulaştı ve satranç kariyerinde pek çok parlak anı oldu. En yüksek reytingi onu Duda ve Rapport'un biraz yukarısına taşıyor ama yine de 2800+ eşiğine ulaşmamış olması onun olasılıklarını düşürüyor. Simüle edilmiş 1000 turnuvadan 76'sını kazandı ve ortalama 6,8 puan aldı.

Ian Nepomniachtchi (FIDE 2773, Tahmin Edilen Puan 7/14, 8% kazanma şansı)

Nepomniachtchi en son Carlsen'e karşı 2021'de oynadığı dünya şampiyonluğu maçından geliyor ve ilk beş oyunda çok üst düzey bir satranç oynadı. Sonrasında Magnus sonraki altı oyunun dördünü kazanarak maçı da 7,5-3,5 kazandı. Nepomniachtchi, 2800'den düşük olan mevcut ve en yüksek reytinginden dolayı bundan sonra gelecek oyuncuların altında kaldı. 6.8 puan ortalama yaptı ve simüle edilen turnuvaların 78'ini kazandı. Ona eşitlik bozmada ufak bir üstünlük verdim ve 44 eşitlik bozma senaryosunun 21'ini kazandırdım. Yüksek olan 2821 rapid reytingi 8+ puan alması durumunda önemli olabilir.

Alireza Firouzja (FIDE 2804,Tahmin Edilen Puan 7/14, 15% odds to win)

Turnuvanın en genç oyuncusu yalnızca 18 yaşında ve 2804 Elo'ya ulaştı. Bu tahmin için biraz ateş hattında kalacağımı biliyorum, dolayısıyla lütfen sitemlerinizi Chess.Com'un Satrançta Sorumlu İşler Müdürü IM Danny Rensch'e iletin. Bu yazıları yazmam için beni tutan odur. Bu noktada bana kulak verin. Alireza'nın mevcut reytingi olan 2804 aynı zamanda ulaştığı en yüksek reyting. Bu her ne kadar çok güçlü bir veri olsa da  2816 ve üstüne çıkmış tarihte üç oyuncu daha var. Tarihsel olarak adaylar turnuvası kazanmadan önce Firouzja'dan daha uzun süre en yüksek reytinglerinde kalmışlar. Bu simülasyonlarda en sık karşımıza çıkan skoru %50 oldu ve ortalama 7,3 puan aldı. 114 simülasyonu kazandı ve eşitlik bozmalarda 1000 turnuvada 150 zafer elde etti, dolayısıyla 90'da 36 da burada eklendi.

Hikaru Nakamura (FIDE 2750, Tahmin Edilen Puan 7.5/14, 14% kazanma ihtimali)

Nakamura, olasılıksal anlamda Firouzja ile paylaşmalı. 1000 turnuvanın 144'ünü kazandı; ama 2837 rapid reytinginden dolayı eşitlik bozmalarda daha fazla  zafer elde ediyor. Ortalama puanı 14'te 7,2 olup en fazla aldığı puan 7,5 oldu.  Bu yüksek; ama Firouzja'dan daha düşük bir ortalama puana sahip. Naka, turnuvanın siyah tayı ve 2800+ performans gösterirse herkesi şaşırtabilir. Nakamura 27 yaşında 2816 FIDE reytingiyle dünyanın iki numarasıydı. Turnuvayı kazanan son beş oyuncunun yaş ortalaması 30'du, dolayısıyla 34 yaşındaki oyuncu muhtemelen zaman aleyhine işleyip kazanma şansları daha da azalmadan şu anda zafere ulaşmalıdır.

Ding Liren (FIDE 2797, Tahmin Edilen Puan 7.5/14, 21% kazanma olasılığı)

Turnuvaya en son katılma hakkı elde eden isim olsa da en son üst üste oynadığı turnuvalarla reytingini yükseltti. Ding, üst düzeyde o kadar istikrarlı ki muhtemelen bahis sitelerinde bu nedenden ötürü en düşük oran yani en yüksek kazanma ihtimali verilen isim. Bu kadar uzun süredir zirvede olan diğer isim GM Fabiano Caruana; ama Fabiano son dönemde biraz düşüşte. 1000 simulasyonda Ding klasikte 157, eşitlik bozmada 49 turnuva kazandı. Bu da toplam 206 zafer ediyor! Turnuvadaki ortalama puanı 7,5.

Fabiano Caruana (FIDE 2781, Tahmin Edilen Puan 8/14, 26% odds to win)

Modeller, Caruana'yı bir sonraki FIDE Dünya Şampiyonasında Magnus Carlsen'e meydan okuması en muhtemel oyuncu olarak görüyorlar. Caruana 7,7 puan ortalama tutturuyor ve en sık rastlanan puanı da 8/14. Klasik turnuvalarda 197 defa kazandı 62 defa da eşitlik bozmada kazandı. Böylece 1000 simüle edilen turnuvada toplam 259 kez kazandığı anlamına geliyor. Caruana'nın en yüksek reytingi 2014 yılında ulaştığı 2844 seviyesiydi ve şu anki sağlam reytingini de düşünürsek bu veriler onu turnuvanın favorisi haline getiriyor.

Sonuç

Bu makaledeki veri inşası önceki Adaylar Turnuvalarına dayanarak bir oyuncunun 2022 turnuvasındaki performansını tahmin etmeye çalışmaya dayanıyordu. Simülasyonlar sonundaki puan tablosu heyecan vericiydi. Hem Caruana hem de Ding 11/14 kazanma puanı elde ettiler!

Eğer satrancınızı bu tarz veri-odaklı şekilde geliştirmekle ilgileniyorsanız, lütfem web sayfam ChessGoals.com'a daha fazla içerik için göz atın. Firouzja'yı verilerden uzaklaşma şansım olsa %20'lere çıkarırdım ama onun da Nakamura'nın önünde olup olmaması gerektiği tartışmalıdır. 

UU Matt Jensen'in bu makalede yer alan tahminlerin üzerinen geçtiği videosu (İngilizce) buradadır: 

Tahminler hakkında ne düşündüğünüzü yorumlar bölümünde bizimle paylaşın!