Terminy szachowe
Związanie

Związanie

Taktyka to niezwykle ważny element każdej partii szachowej. Jednym z najbardziej znanych motywów taktycznych, który może Ci pomóc zaskoczyć przeciwnika i wygrać partię, jest związanie.


Czym jest związanie w szachach?

Związanie to motyw taktyczny, dzięki któremu możemy ograniczyć mobilność jednej lub wielu bierek przeciwnika. Można to zrobić atakując przeciwnika w taki sposób, który narazi go na jeszcze większe straty w przypadku, gdyby chciał uciekać zaatakowaną bierką. Związana bierka zazwyczaj blokuje atak na silniejszą bierkę ustawioną z tyłu, choć może ona również chronić kluczowego obrońcę w danej pozycji, jak również utrudniać zamatowanie króla.

Związanie.
Ciemnopolowy goniec białych wiąże czarnego skoczka. Jeśli ten się ruszy, czarne stracą hetmana.

Czym różni się związanie od rentgena (lub inaczej szpili)? W związaniu, atakowana bierka nie może się ruszyć, ponieważ chroni w ten sposób przed większymi stratami. Rentgen działa odwrotnie – cenniejsza bierka stoi z przodu, dlatego musi się ruszyć, co pozwoli na zbicie słabszej bierki, która znajduje się za nią.

Czym jest związanie bezwzględne (z królem)?

Związanie bezwzględne to najsilniejsza wersja omawianego motywu taktycznego. Mamy z nim do czynienia wtedy, gdy dana bierka stoi na linii ataku na króla. Ponieważ w szachach nie można wykonać żadnego ruchu, który spowoduje, że król znajdzie się pod szachem, związana bierka nie może się nigdzie ruszyć.

Związanie bezwzględne.
Czarna wieża jest związana z królem, dlatego nie może się ruszyć i odparować ataku białej wieży. Czarny król dostaje mata.

Czym jest związanie względne (z inną figurą)?

Związanie względne, czyli z inną figurą, ma miejsce wtedy, gdy wykonanie ruchu związaną bierką jest dozwolone, ale nieopłacalne, ponieważ przeciwnik osiągnąłby przez to wygrywającą przewagę.

A relative pin.
Ruch skoczkiem jest dozwolony, ale prowadzi do utraty materiału.

Jak wykorzystać związanie w szachach?

Związanie to niezwykle silny motyw taktyczny, ponieważ ogranicza możliwości przeciwnika i pozwala na zdobycie materiału. Na poniższym diagramie, biały goniec na g5 sprawił, że czarny skoczek na f6 jest bezużyteczny. Przed związaniem, skoczek kontrolował osiem pól, a teraz nigdzie nie może się ruszyć.

Związanie ogranicza skoczka.
Jeszcze przed ostatnim ruchem, skoczek kontrolował osiem pól. Teraz w ogóle nie może wykonać ruchu, ponieważ wtedy czarne stracą hetmana.

Poniżej znajduje się kolejny przykład na to, jak silne może być związanie. Czarne przestawiły skoczka na f4, który atakuje stamtąd dwie bierki przeciwnika. Wygląda na to, że białe są na straconej pozycji, ale w rzeczywistości, dzięki związaniu, to one stoją lepiej!

Przestawiając białego hetmana na f3, białe związują skoczka z królem, co sprawia, że żadna z gróźb, które stwarzał skoczek, nie może być zrealizowana. Jeśli czarne nie zareagują na związanie, to białe będą mogły zdobyć materiał wykonując ruch pionem g.

The pin can defend and attack at the same time.
Białe nie tracą materiału. Jeśli czarne zignorują związanie, stracą figurę.

Ze związania można również korzystać w defensywie. Przyjrzyjmy się poniższej partii rozegranej pomiędzy GM Oscarem Panno a GM Henrique Meckingiem. Mecking wykorzystał kilka związań, by ochronić swoje piony i zagwarantować sobie lepszą, wygrywającą pozycję w końcówce.

Jak uwolnić się ze związania?

Ze związania można uwolnić się na kilka sposobów. Po pierwsze, można zbić bierkę, która wiąże naszą figurę lub piona.

Zbicie bierki.

Kolejnym sposobem zlikwidowania związania jest ustawienie na linii związania innej bierki.

Blokowanie związania.

Ze związania można się również uwolnić przestawiając bierkę, która stoi za związaną figurą.

Odejście figurą, której zagrażało związanie.

Ostatni sposób to odpowiedzenie przeciwnikowi związaniem na związanie.

A stronger pin can save you.

Sprawdź swoje umiejętności

Teraz, gdy wiesz już czym jest związanie, pora na sprawdzenie swoich umiejętności! Spójrz na poniższe zadanie. Wygląda na to, że białe przegrywają, ale jest jeden sposób, w który mogą odwrócić losy partii i wygrać!

Twój przeciwnik atakuje dwie Twoje wieże jednocześnie. Czy można w jakiś sposób obronić się przed tą groźbą?

Podsumowanie

Teraz wiesz już czym jest związanie i potrafisz je rozpoznać w trakcie partii. Nauka kluczowych motywów taktycznych, takich jak związanie, to bardzo istotny element rozwijania szachowych umięjętności, dlatego zachęcamy Cię do odwiedzenia naszej strony z lekcjami, gdzie będziesz mógł poznać jeszcze więcej motywów taktycznych, które pomogą Ci wygrywać jeszcze więcej partii!


Obejrzyj lekcję wideo

Czytanie artykułów to świetny pomysł na poznanie nowych idei i pomysłów, ale jeszcze bardziej może pomóc objerzenie filmu! Poniżej krótki materiał na temat związania w szachach.

Poznaj więcej terminów szachowych