Zdublowane piony
Piony w szachach można opisywać różnymi przymiotnikami: silne, słabe, izolowane, wolne, odstałe, zdublowane, itd. W niniejszym artykule poznasz najważniejsze informacje na temat pionów zdublowanych. Zaczynajmy!
Oto najważniejsze rzeczy, które powinieneś wiedzieć na temat zdublowanych pionów:
Co to są zdublowane piony?
Zdublowane piony (zdwojone piony, dublaki) to jeden z rodzajów pionów. Mamy z nimi do czynienia wtedy, gdy dwa piony tego samego koloru stoją na tej samej linii pionowej. Zdublowane piony powstają najczęściej po wymianach figur, gdzie bierką odbijającą jest właśnie pion. Ogólnie rzecz biorąc zdublowane piony są słabością, jednak w niektórych przypadkach mogą być również zaletą.
W poniższej pozycji powstałej z wariantu wymiennego partii hiszpańskiej, białe zagrały właśnie 4.Gxc6, na co czarne odpowiedziały ruchem 4...dxc6 i to właśnie dlatego doszło do zdublowania czarnych pionów na linii c.
Zdublowane piony czarnych na linii c nadal są bronione, a ruch 4...dxc6 pozwolił otworzyć diagonalę dla białopolowego gońca. W wyniku wymiany czarne zdobyły również parę gońców. Wszystkie te spostrzeżenia są bardzo ważne i prowadzą nas do bardzo ważnej reguły: jeśli masz mieć u siebie zdublowane piony, to powinieneś dostać coś w zamian.
Jak już wspomnieliśmy zdublowane piony zazwyczaj uważane są za słabość. W poniższej pozycji powstałej z wariantu Saemischa w obronie Nimzowitscha, białe mają zdublowane piony na linii c w zamian za parę gońców. W dalszej części partii piony te, a zwłaszcza pion c4, mogą stać się jednak celem ataku ze strony czarnych:
Pion c4 jest słaby, ponieważ na polach b3 oraz d3 nie ma pionów, które mogłyby go bronić. A co jeśli na danej linii pionowej będzie jeszcze więcej pionów? W poniższej pozycji czarne właśnie zagrały exf5 i teraz mamy do czynienia z izolowanymi „trojaczkami” na linii f. Piony w tego typu ustawieniu już do końca partii będą słabością u czarnych, ponieważ trudno jest je obronić, a za to łatwo zaatakować.
Teraz, gdy wiesz już, czym są zdublowane piony, dowiedzmy się, dlaczego są one takie ważne.
Dlaczego zdublowane piony są ważne?
Zdublowane piony są ważne, ponieważ mają wpływ na strukturę pionową, a zatem mają duży wpływ na plany obydwu stron na dalszą grę. Jest wiele debiutów, w których dochodzi do zdublowania pionów (np. w wariancie wymiennym w partii hiszpańskiej, obronie Nimzowitscha, ataku Trompowskiego i wielu innych). W przytaczanym wcześniej przykładzie widzieliśmy przykładową pozycję z obrony Nimzowitscha, w której białe mają słabego piona c4:
Zdublowane piony mają wpływ na plan gry obu stron. Czarne będą chciały zaatakować i w pewnym momencie zdobyć piona c4. Po kilku naturalnych ruchach z obu stron widać, jak plan ten materializuje się na szachownicy:
Po kilku prostych ruchach ze strony czarnych (Sc6, Sa5 i Ga6) oraz białych (Gd3 i 0-0) widzimy, że pion c4 ma kłopoty. Ten przykład pokazuje, w jaki sposób istnienie zdublowanych pionów może wpływać na planowanie dalszej gry, a akurat w tym przypadku atak na słabego piona nastąpił bardzo szybko.
W poniższym przykładzie ze słynnej partii pomiędzy Aaronem Nimzowitschem a byłym mistrzem świata Jose Raulem Capablancą, czarne mają strukturalną słabość w postaci zdublowanych pionów na linii c, ale w zamian dostały znaczną rekompensatę—bardzo aktywne figury i możliwość kreowania gry na półotwartej linii b:
Capablanca zgodził się na zdublowanie swoich pionów na początku partii, ale ostatecznie wygrał ten pojedynek w bardzo przekonujący sposób. Pamiętaj: zdublowane piony mogą być zaletą lub słabością; wszystko zależy od konkretnej pozycji—niektórzy szachiści lubią grać przeciwko zdublowanym pionom, natomiast inni sami lubią mieć dublaki w swojej strukturze pionowej! Najważniejsze jest to, by potrafić rozpoznawać zdublowane piony i trafnie ocenić, czy są one zaletą, czy też słabością.
Sprawdź się!
Teraz, gdy wiesz już czym są zdublowane piony i dlaczego są ważne, sprawdźmy, czy potrafisz je rozpoznać i ocenić, czy są zaletą, czy słabością. Czy potrafisz znaleźć zdublowane piony w poniższej pozycji w ataku Trompowskiego? Czy któryś z tych pionów jest słaby?
Tak! Czarne mają zdublowane piony na linii f, ale z całą pewnością nie są one słabością. Sprawdźmy jeszcze jeden przykład. Czy potrafisz znaleźć zdublowane piony na poniższym diagramie? Czy któryś z nich jest słaby?
Dobrze! Czarne mają zdublowane piony na linii c, a pion c5 jest słaby. Tak naprawdę, białe mogą zdobyć piona c5 po ruchach Sxd7, a następnie Gxc5.
Podsumowanie
Wiesz już, czym są zdublowane piony, dlaczego są takie ważne i jak je rozpoznać! By dowiedzieć się jeszcze więcej rzeczy na temat zdublowanych pionów, zachęcamy do obejrzenia tego nagrania oraz przerobienia tej lekcji wideo (obydwa autorstwa GM Jona Ludviga Hammera). Spróbuj teraz wykorzystać nowo zdobytą wiedzę w praktyce, a my życzymy Ci, by Twoi zdublowane piony Twoich przeciwników jak najczęściej okazywały się słabością.
