Wolny pion
Istnieje wiele różnych rodzajów pionów. Wolnego piona należy wspomagać (lub blokować), a czasem nawet się go bać!
Poniżej wszystko, co powinieneś wiedzieć o wolnym pionku (wolniaku):
Wolny pion ma duszę, pragnienia i obawy.
— J.H. Donner
Co to jest wolny pion?
Wolny pion (nazywany również wolniakiem) to taki, który stoi poza zasięgiem pionów przeciwnika. - stoi z nimi na równi lub już je minął - i żaden z nich nie może powstrzymać jego marszu.
Na diagramie poniżej możemy zaobserwować silnego, groźnego wolniaka na linii 'c'. Zauważyć należy, iż żaden z czarnych pionów nie może go zatrzymać (nie ma pionów na liniach 'b', 'c' oraz 'd').
Wolny pion to przestępca, który powinien być trzymany pod kluczem. Łagodne środki zapobiegawcze, podobnie jak dozór policyjny, nie są wystarczające.
— Aron Nimzowitsch
Rodzaje wolnych pionów
Istnieje kilka rodzajów wolnych pionów. Podparty wolny pion to taki, który jest broniony przez innego piechura ze swojej armii (piony takie tworzą łańcuch pionowy). Na diagramie poniżej biały wolny pion z 'd5' (ani pion z 'c5' ani pion z 'e5' nie mogą go zatrzymać) jest broniony przez piona 'e4', co czyni go podpartym wolnym pionem.
Oddalony wolny pion to taki, który jest wolny i nie znajduje się w centrum (najczęściej mówimy o pionach na liniach bandowych - 'a' lub 'h'). Jest on odseparowany od reszty pionów o kilka linii. Na diagramie poniżej mamy właśnie do czynienia z takim rodzajem wolniaka - pion 'a5' jest oddalonym wolnym pionem.
Dwa wolne piony na 6. linii biją wszystko, aż do pokera królewskiego.
— Ian Rogers
Dlaczego wolniaki są takie ważne?
Wolne piony są ważne, ponieważ mogą być promowane w lepszą figurę. Jeśli biały pion dojdzie do 8. linii (lub czarny pion dojdzie do 1. linii) to zamienia się w jedną z poniższych figur: hetmana, wieżę, gońca lub skoczka - decyzja, która figura zastąpi piona należy do zawodnika, który doszedł nim do pola przemiany.
Szczególnie w końcowej fazie partii wolne piony są szczególnie niebezpieczne, ponieważ zawodnicy dysponują mniejszą liczbą figur, a co za tym idzie - mniej bierek może blokować marsz wolniaka.
Na poniższym diagramie widzimy wolnego piona 'g', który nie może już być zatrzymany i wkrótce dojdzie do pola promocji.
Wolne piony muszą maszerować.
— autor nieznany.
Wolne piony są ważne również z uwagi na to, że najczęściej znajdują się na terytorium wroga, dzięki czemu mogą tworzyć placówki dla swoich figur lub ograniczać poczynania figur przeciwnika. Na poniższym diagramie, podparty wolny pion 'd5' w przyszłości może być groźny, ale jak na razie bardzo ogranicza białopolowego gońca z 'b7', jak również zabiera ważne pole 'e6' skoczkowi z 'g7'.
Test
Dzięki temu krótkiemu artykułowi dowiedziałeś się, co to jest wolny pion i dlaczego jest on tak ważny. Teraz czas na sprawdzenie tej wiedzy w praktyce. Czy na tym diagramie biały pion 'd5' jest wolniakiem?
Nie, biały pion 'd5' nie jest wolny, ponieważ bezpośrednio przed nim stoi (i blokuje go) czarny pion 'd6'.
Przejdźmy do następnego zadania - czy czarny pion 'b4' jest wolnym pionem?
Oczywiście, że tak - mało tego, jest to podparty (przez piona 'c5') wolniak.
Podsumowanie
Teraz już wiesz, co to jest wolny pion, dlaczego jest on tak ważny i jak go rozpoznać. Niech siła wolniaków będzie z Tobą, młody szachowy rycerzu Jedi!
