Silnik szachowy
Jest rok 1997 i cały świat patrzy z niedowierzaniem na to, jak GM Garry Kasparov, prawdopodobnie najlepszy szachista w historii, przegrywa mecz szachów z komputerem. Właśnie wtedy w szachach rozpoczęła się era silników szachowych, która na zawsze zmieniła obraz królewskiej gry.
Oto, co powinieneś wiedzieć na temat silników szachowych:
Co to jest silnik szachowy?
Silnik szachowy to program komputerowy, który analizuje szachowe pozycje i znajduje najlepsze według niego warianty kontynuowania gry. Komputerowy silnik szachowy można przyrównać do mózgu u szachisty. Chess.com pozwala użytkownikom zagrać przeciwko spersonalizowanym botom, korzystającym z silnika Komodo, a cała analiza partii na Chesscomie opiera się na Stockfishu.
Silniki szachowe są dużo silniejsze od ludzi, a najlepsze z nich osiągają nawet ponad 3000 pkt Elo. Co roku silniki stają się również coraz lepsze z powodu modyfikacji oprogramowania oraz coraz lepszego i bardziej wydajnego sprzętu. Silnik AlphaZero po raz pierwszy wykorzystał na przykład koncepcję sieci neuronowych. Z czasem z sieci neuronowych zaczęły również korzystać inne silniki, co przełożyło się na wzrost ich siły gry.
Zapraszamy do obejrzenia krótkiego nagrania na temat historii najsilniejszych silników szachowych:
Najbardziej popularne silniki
Silników szachowych jest całe mnóstwo, ale tylko niektóre z nich cały czas zajmują najwyższe miejsca w mistrzostwach komputerów. Poniżej znajduje się lista najbardziej popularnych silników szachowych.
AlphaZero
AlphaZero został opracowany przez DeepMind, firmę zajmującą się sztuczną inteligencją i badaniami, która później została przejęta przez Google. Był to pierwszy silnik, który korzystał z metody uczenia się przez wzmocnienie (ang. reinforcement learning) oraz trenował swoje sieci neuronowe, grając sam ze sobą.
AlphaZero zszokował świat łatwym zwycięstwem nad Stockfishem - najsilniejszym wówczas silnikiem - w meczu składającym się ze 100 partii.
Stockfish
Stockfish to obecnie najsilniejszy silnik szachowy dostępny dla wszystkich. Ponieważ jest to silnik na licencji open-source, w jego rozwoju i ulepszaniu może pomagać cała społeczność. Podobnie jak wiele innych silników, Stockfish wykorzystuje sieci neuronowe do jeszcze lepszej oceny pozycji szachowych.
Stockfish jest dostępny publicznie na wszystkich głównych systemach operacyjnych, takich jak Windows, Mac OS X, Linux, iOS i Android.
Poniżej znajduje się nagranie NM Sama Copelanda opisujące wspaniałe zwycięstwo Stockfisha NNUE (obecnie zintegrowanego ze Stockfishem) nad Leelą Chess Zero.
Leela Chess Zero
Leela Chess Zero to obecnie drugi najsilniejszy silnik szachowy dostępny publicznie. Silnik (który występuje również pod nazwami Lc0, LCZero i Leela) jest częścią rozpoczętego w 2018 r. projektu sieci neuronowej na licencji open-source.
Lc0 jest inspirowany projektem AlphaZero firmy DeepMind. Silnik ten nauczył się gry w szachy dzięki metodzie uczenia się przez wzmocnienie i wielokrotne rozgrywanie partii z samym sobą.
Poniżej znajduje się wideo, na którym IM Danny Rensch analizuje jedną z najlepszych partii silnika Leela:
Komodo Chess
Komodo to jeden z najpopularniejszych i najbardziej udanych silników szachowych obsługujących protokół UCI (Universal Chess Interface). W 2010 r. opracował go Don Dailey, a w 2013 r. pracę nad nim kontynuował Mark Lefler. Silnik ten od wielu lat może również liczyć na wsparcie GM Larry'ego Kaufmanna.
W 2018 r. silnik Komodo został kupiony przez Chess.com i jest on obecnie wykorzystywany na stronie z botami. Komodo zawdzięcza swoją popularność wśród graczy możliwości grania na różnych poziomach zaawansowania, przy zastosowaniu odmiennych stylów gry i repertuarów debiutowych.
Wypróbuj Komodo i zagraj z jedną ze znanych postaci ze świata szachów dostępnych na Chess.com!
Deep Blue
Deep Blue był komputerem szachowym zaprojektowanym przez IBM w ramach akcji reklamowej. Firma chciała pokazać moc obliczeniową swojego komputera i zorganizowała mecz z ówczesnym mistrzem świata Kasparovem.
Deep Blue rozegrał z nim dwa mecze - jeden w 1996, a drugi w 1997 roku. Komputer przegrał pierwszy mecz, ale już w następnym roku pokonał mistrza świata, co wywołało spore poruszenie i wzbudziło mieszane uczucia. Wiele osób zachwycało się potęgą technologii, ale jednocześnie był to pierwszy raz, kiedy komputer poddał w wątpliwość wyższość człowieka nad maszyną.
Shredder Chess
Shredder to komercyjny silnik szachowy, który może kupić każdy. Twórcą silnika i interfejsu użytkownika, które powstały w 1993 r. w Niemczech, jest Stefan Meyer-Kahlen.
Shredder jest dostępny na wielu platformach, m.in. Windows, Mac OS, Linux, Android, iOS, a nawet na Amazon Kindle.
Fritz
Autorem kolejnego komercyjnego programu szachowego, Fritza, jest Frans Morsch. W 1991 r. silnik został dodany do programu ChessBase. Podobnie jak większość innych silników z naszej listy, Fritz przez wiele lat zdobył wiele tytułów mistrzowskich w szachach komputerowych.
Fritz jest dostępny w wersji dla Windows i wielu innych platform. Od 2009 r. silnik ten działa również na niektórych konsolach, takich jak Nintendo Wii, Nintendo DS i Sony Playstation 3.
Rybka
Kolejnym komercyjnym silnikiem szachowym jest Rybka, która została opracowana przez IM Vasika Rajlicha na początku lat XXI w. Silnik ten jest oficjalnym partnerem ChessBase.
Rybka wywołała pewne kontrowersje, gdy Międzynarodowe Stowarzyszenie Gier Komputerowych (ICGA) stwierdziło, że Rybka jest plagiatem ich kodu. Komisja Etyki FIDE stwierdziła jednak w 2015 r., że zarzuty te były bezpodstawne.
Houdini Chess
Houdini to komercyjny silnik szachowy opracowany w 2010 r. przez belgijskiego szachistę i programistę Roberta Houdara. Pod koniec 2019 r. był najwyżej notowanym komercyjnym silnikiem szachowym na świecie (tylko za Stockfish, Leelą Chess Zero i Komodo).
Houdini nie jest tak przystępny jak inne silniki, ponieważ działa tylko w systemie Windows.
HIARCS
HIARCS (akronim oznaczający Higher Intelligence Auto-Response Chess System) to prawnie zastrzeżony silnik szachowy stworzony przez Marka Uniacke w 1980 r. Jest to najstarszy silnik szachowy spośród tych, które osiągnęły ponad 3000 punktów rankingowych Elo.
HIARCS jest dostępny na systemy Windows i Mac OS.
Podsumowanie
Teraz już wiesz, czym jest silnik szachowy, które silniki są najsilniejsze i jak zagrać z jednym z najlepszych silników szachowych na Chess.com. Zapraszamy na Chess.com/CCC, gdzie o każdej porze dnia i nocy można oglądać rywalizację najlepszych silników szachowych na świecie!
