Terminy szachowe
Poważny błąd

Poważny błąd

Przegrywanie w szachach nigdy nie jest przyjemne. Zdarza się to jednak każdemu, a przyczyną przegranej bardzo często jest właśnie popełnienie przez jednego z zawodników poważnego błędu. Oto, co musisz wiedzieć na ten temat.


Kiedy mówimy, że błąd w szachach jest poważny?

O poważnym błędzie w szachach mówimy wtedy, gdy popełnienie go skutkuje znacznym pogorszeniem pozycji danego zawodnika. Popełnienie poważnego błędu w wielu przypadkach prowadzi do utraty materiału lub mata, albo też do strategicznie przegranej pozycji. Za poważny błąd uważa się też czasami niewykorzystanie szansy po błędzie przeciwnika.

Na poniższym diagramie widać przykład zaskakującego błędu, który popełnił GM Gata Kamsky w partii przeciwko GM Alexeiowi Shirovowi. Błąd polega oczywiście na przestawieniu hetmana na pole c5 i zaproponowanie wymiany.

Pozycja, która doprowadziła do błędu.
GM Alexey Shirov zagrał ruch Hc5 i zaproponował wymianę hetmanów.

Kamsky nie chciał wymieniać hetmanów, więc cofnął się na pole b3. Przegapił jednak fakt, że zostawił swojego skoczka bez obrony—niesamowity błąd. Kamsky poddał się, jak tylko zauważył swój błąd.

Kamsky podstawia skoczka.
Kamsky uniknął wymiany hetmanów, ale przegapił to, że jego skoczek był niechroniony. Poddał się od razu po wykonaniu swojego ruchu.

Należy zwrócić uwagę, że terminem „poważny błąd” określa się zły ruch, który daje przeciwnikowi dużą przewagę. Z tego powodu, im silniejszy zawodnik, tym większe prawdopodobieństwo, że uzna on mniejszą niedokładność za poważny błąd, ponieważ będzie w stanie znaleźć sposób na jej wykorzystanie.

Dlaczego poważne błędy są ważne?

Szachy potrafią być brutalne. Nawet jeśli ktoś gra perfekcyjnie i przeważa nad przeciwnikiem, jeden poważny błąd może odwrócić losy partii.

Unikanie poważnych błędów jest kluczowym elementem pozwalającym na wygrywanie większej liczby partii i właśnie w tym tkwi główna różnica między początkującymi a bardziej zaawansowanymi szachistami. Błędy niestety popełnia każdy. Ruchy, które prowadzą do przegranej zdarzają się nawet od czasu do czasu zawodowym szachistom.

W poniższej partii pomiędzy byłym mistrzem świata GM Tigranem Petrosianem a GM Davidem Bronsteinem, „Żelazny tygrys” podstawił hetmana. Bronstein wykorzystał tę okazję i uzyskał znaczną przewagę materiału, co pozwoliło mu wygrać partię.

Błąd GM Tigrana Petrosiana.
Petrosian popełnił poważny błąd i stracił materiał.

Poważne błędy zdarzają się również w wyniku złego policzenia wariantu. W poniższym pojedynku pomiędzy IM Jaimem Santosem Latasą a GM Francisco Vallejo Ponsem, białe przeceniły swój atak i poświęciły wieżę. Plan polegał na tym, by zmusić czarne do zbicia wieży, a następnie przeprowadzić atak matowy. Białe pomyliły się jednak w kalkulacjach i okazało się, że ruch ten po prostu oddaje wieżę za darmo.

Niesamowite jednak jest to, że poważny błąd Vallejo nie był w tej sytuacji jedynym. Santos również pomylił się w obliczeniach i ponieważ nie znalazł odpowiednich ruchów w obronie, które pozwoliłyby mu odnieść zwycięstwo, poddał partię.

Jako ostatni przykład chcielibyśmy Wam pokazać najgorszy skutek, jaki może spowodować popełnienie poważnego błędu. W rewanżowym meczu o mistrzostwo świata w 1892 roku Mikhail Chigorin walczył o przejęcie mistrzowskiego tytułu od Wilhelma Steinitza. Wielki Chigorin zagrał w partii fatalny ruch, który praktycznie od razu pozwolił przeciwnikowi dać mu mata.

Jak przy pomocy Chess.com zmniejszyć liczbę popełnianych poważnych błędów?

Jednym z najlepszych sposobów na zredukowanie liczby popełnianych błędów jest analiza swoich partii, znajdowanie słabych ruchów i nauka na własnych błędach. Jak można jednak sprawdzić, co poszło nie po naszej myśli? Przecież skoro zagraliśmy jakiś ruch, to dlatego, że sądziliśmy, iż jest on dobry.

Okazuje się, że przy pomocy narzędzia do analizy na Chess.com, bardzo łatwo jest zidentyfikować poważne błędy. Po zakończeniu partii wystarczy jedynie kliknąć w przycisk Przegląd partii.

Po kilku sekundach otrzymamy analizę silnika, uwzględniającą ocenę naszych ruchów, w tym wszystkich poważnych błędów. Dzięki opcji Rozpocznij przegląd można jeszcze raz wrócić do najważniejszych faz partii i spróbować zagrać lepsze ruchy.

Poważnych błędów można również szukać we wcześniej rozegranych partiach. Wystarczy przejść do archiwum zakończonych partii, wybrać tę, którą chcemy poddać analizie, a następnie wcisnąć kliknąć opcję Przegląd.



Poważnych błędów można również szukać we wcześniej rozegranych partiach.

Sprawdź się!

Teraz, gdy wiesz już, czym jest poważny błąd, nadszedł czas na sprawdzenie wiedzy w praktyce! Czy potrafisz zauważyć błędy przeciwnika i wykorzystać je do zyskania znaczącej przewagi?

Zadanie nr 1: Poważne błędy popełniają nawet byli mistrzowie świata. W poniższej partii GM Boris Spassky grał białymi z GM Anatolym Karpovem, który zagrał We6 i zaproponował wymianę wież. Spassky nie chciał się wymieniać, więc przestawił swoją wieżę na pole g4. Czy potrafisz wykorzystać jego poważny błąd?

Zadanie nr 2: W kolejnej partii rozegranej pomiędzy dwoma silnymi arcymistrzami, Alexandrem Morozevichem i Borisem Gelfandem, czarne zagrały niewinnie wyglądający ruch: Wd6. Czy widzisz, dlaczego była to bardzo niedobra decyzja?

Zadanie nr 3: Superarcymistrzowie też miewają swoje gorsze dni. W poniższej partii GM Vladimir Kramnik ukarał GM Wanga Hao, gdy ten popełnił poważny błąd. Czy wiesz, jak w poniższej pozycji Kramnik mógł wygrać materiał?

Podsumowanie

Teraz wiesz już, co w szachach nazywamy poważnym błędem, jak taki błąd rozpoznać i w jaki sposób zmniejszyć liczbę popełnianych błędów przy pomocy narzędzi dostępnych na Chess.com. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony z lekcjami, gdzie możesz poćwiczyć zadania taktyczne, polegające na wykorzystywaniu poważnych błędów przeciwnika, a to pomoże Ci w uzyskiwaniu coraz lepszych wyników!

Poznaj więcej terminów szachowych