Mat szewski (szewczyk)
Czy potrafisz sobie wyobrazić, że istnieje sposób na pokonanie przeciwnika w zaledwie czterech ruchach? Okazuje się, że w szachach jest to jak najbardziej możliwe. Aby wygrać w ten sposób, należy dać przeciwnikowi szewskiego mata, czyli popularnego „szewczyka”.
Oto, co musisz wiedzieć na temat szewskiego mata:
Co to jest mat szewski?
Mat szewski to jeden z najlepiej znanych motywów matowych. Gdy uda się do niego doprowadzić, partia kończy się po 4. ruchach. Ideą tego mata jest zaatakowanie słabego piona z f7 za pomocą hetmana i gońca. Pion f7 jest słaby, ponieważ na początku partii broni go tylko króla i to dlatego właśnie ten pion jest częstym celem w wielu pułapkach debiutowych.
Podobnie jak mat głupca, jest to jeden z najszybszych możliwych matów w szachach. Z szewczykiem mamy do czynienia po ruchach 1.e4 e5 2.Gc4 (z atakiem na f7) Sc6 3.Hh5 (zwiększając atak na piona z f7) Sf6?? 4.Hxf7#.
Mat szewski jest szczególnie popularny wśród początkujących szachistów, a każdy z nas na pewnym etapie swojej szachowej przygody też na pewno zetknął się z tym matem, zarówno jako zwycięzca, jak i przegrany. Zawodnicy na średnim lub bardziej zaawansowanym poziomie zazwyczaj nie grają wyżej wspomnianej sekwencji ruchów, ponieważ wiedzą, że przed szewczykiem bardzo łatwo można się obronić, a gdy tak się stanie, białe będą wówczas miały gorszą pozycję.
Czasami zdarza się jednak, że szewczyka próbują zastosować nawet profesjonalni zawodnicy, zwłaszcza w partiach rozgrywanych tempem błyskawicznym. Na poniższym nagraniu można zobaczyć, jak w 2017 roku pewien mistrz międzynarodowy próbował zagrać szewczyka w partii przeciwko 16. mistrzowi świata Magnusowi Carlsenowi. Przedstawiona partia została rozegrana na Chess.com podczas jednego z wtorkowych turniejów z cyklu Titled Tuesday.
Jak się obronić przed szewskim matem?
Jeśli wiesz, czym jest mat szewski i zauważysz, że Twój przeciwnik próbuje go zastosować przeciwko Tobie, możesz się przed nim łatwo obronić. Są trzy główne sposoby na to, by nie stać się ofiarą popularnego szewczyka, a my za chwilę omówimy je po kolei. Pamiętaj, że naszą pozycją wyjściową jest pozycja przedstawiona na poniższym diagramie:
By w tej pozycji uniknąć szewczyka, najbardziej rozsądną opcją wydaje się zagranie ruchu g6. Ruch ten prowadzi do zbudowania solidnej struktury na skrzydle królewskim. Pion zwalnia pole g7, co pozwala na fianchetto czarnopolowego gońca, czyli ustawienie go na długiej przekątnej. Ruch ten zbliża również czarne do wykonania roszady, jednak przede wszystkim wygrywa tempo, ponieważ pion grozi hetmanowi, który musi wykonać ponowny ruch, by uchronić się przed zbiciem.
Innym sposobem obrony przed tego rodzaju atakiem jest przestawienie hetmana na pole e7. Ten ruch chroni piona f7, rozwija hetmana oraz wzmacnia obronę piona e5. Ruch ten ma jednak dwie wady: blokuje rozwój czarnopolowego gońca i zbyt szybko wprowadza do gry hetmana.
Jeszcze inną metodą obrony przed matem szewskim jest przestawienie hetmana na pole f6, osiągając podobny efekt w obronie jak w przypadku poprzednio omawianego ruchu. Nie jest to jednak polecany sposób gry, ponieważ podobnie jak w poprzednim wariancie, hetman na f6 jest bardziej podatny na atak ze strony białych, a także utrudnia rozwój jednej z naszych lekkich figur.
Broniąc się przed szewskim matem, musimy uważać, by nie wpaść w kilka typowych pułapek. Kilka z nich oraz sposób obrony przed nimi przedstawiliśmy na poniższym diagramie.
Chociaż perspektywa zamatowania przeciwnika w czterech posunięciach może wydawać się atrakcyjna, granie tego wariantu w partii to spore ryzyko. Jeśli białe nie zachowają należytej ostrożności, czarne mogą zdobyć przewagę w rozwoju, wykorzystując fakt, że biały hetman jest podatny na atak.
Sprawdź się
Teraz, gdy wiesz już, co to jest szewski mat, sprawdźmy, czy uda Ci się dzięki niemu wygrać partię, a także czy zdołasz się przed nim obronić. Spróbuj rozwiązać poniższe zadania i sprawdź, czy jesteś już gotów, by radzić sobie z szewczykiem w swoich partiach.
Zadanie nr 1: Grasz białymi i chcesz dać przeciwnikowi szewskiego mata. Czy potrafisz to zrobić?
Zadanie nr 2: Twój przeciwnik chce szybko zakończyć partię i próbuje doprowadzić do szybkiego mata. Czy potrafisz się przed tym obronić, przygotować rozwój czarnego gońca i wykorzystać niedokładną grę białych?
Podsumowanie
Teraz znasz już jeden z najbardziej popularnych motywów matowych w szachach. Potrafisz go rozpoznać, zastosować, a także skutecznie się przed nim obronić. Jeśli chcesz poznać inne motywy matowe, przejdź na naszą stronę z lekcjami. Nowa wiedza z pewnością pozwoli Ci wygrywać jeszcze więcej partii!
Lekcja wideo
Czytanie artykułów to świetny sposób na naukę. Niektórzy jednak twierdzą, że oglądanie lekcji w formie nagrania wideo jest jeszcze lepsze! Jeśli chcesz jeszcze lepiej zrozumieć mata szewskiego, koniecznie obejrzyj poniższe nagranie!
