Blitz (szachy błyskawiczne)

Partie szachowe można rozgrywać w różnym tempie, ale to właśnie blitz (inaczej: szachy błyskawiczne) stał się najpopularniejszym wyborem wielu szachistów. Dowiedzmy się czegoś więcej na temat tego rodzaju szachów.

Oto najważniejsze informacje na temat szachów błyskawicznych:

• Co to jest blitz?
• Szybsze tempa gry
• Dla kogo są szachy błyskawiczne?
• Jak grać w blitza na Chess.com?
• Podsumowanie

Co to jest blitz?

Blitz (albo inaczej: szachy błyskawiczne) to po prostu zwykła partia szachów, ale rozgrywana w szybkim tempie. W szachy błyskawiczne fajnie się gra i fajnie się je ogląda. Mówi się, że im szybsze tempo gry, tym gorsza jakość samej rozgrywki. Być może po części jest to prawda, ale z drugiej strony gra w blitza dostarcza zawodnikom wielu emocji. Pre-move'y, nietypowe i mało popularne debiuty, poważne błędy i inne szalone rzeczy, które dzieją się na szachownicy — to właśnie jest blitz.

Gdyby nie szybsze tempo gry, nie byłoby również nieco głupawych ale jednocześnie niesamowitych pomysłów, takich jak, na przykład, szachy superbłyskawiczne rozgrywane przy pomocy gigantycznych figur. W tej odmianie szachów zasady gry pozostają takie same, ale zamiast gry online lub przynajmniej normalnymi bierkami, zawodnicy używają ogromnych figur. Na poniższym nagraniu można zobaczyć pojedynek IM-a Danny'ego Renscha z GM-em Maximem Vachier-Lagravem:

Fajne, prawda? Wracając do szachów rozgrywanych szybszym tempem, określenie „szybsze tempo” jest bardzo subiektywne. Na potrzeby niniejszego artykułu przyjęliśmy powszechnie akceptowany pogląd, że szybsze tempo oznacza partie krótsze od partii klasycznych, które najczęściej są rozgrywane w turniejach na żywo (OTB). Według FIDE, tempo klasyczne odnosi się do partii, w których każdy zawodnik ma przynajmniej 120 minut na całą partię. Na przykład, w meczu o mistrzostwo świata jedna partia może trwać nawet ponad sześć godzin.

Szybsze tempa gry

Szachy rozgrywane w szybszym tempie mozna podzielić na szachy szybkie (rapid), szachy błyskawiczne (blitz) oraz szachy superbłyskawiczne (bullet):

Na Chess.com partia typu rapid to każda rozgrywka, w której każdy zawodnik ma do dyspozycji przynajmniej 10 minut. Najbardziej popularnym wyborem na Chess.com są partie 30+0 i 15+10 (to takie samo tempo, jakie obowiązuje w organizowanych przez FIDE Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich), chociaż na Chess.com można tak naprawdę ustawić dowolne tempo (aby zobaczyć, w jaki sposób można ustawić dowolne tempo gry, przejdź do sekcji Jak grać w blitza na Chess.com? poniżej). 

Partie typu blitz na Chess.com to wszystkie pojedynki, w których każdy zawodnik ma od 3 do 5 minut na partię. Szachy błyskawiczne to najbardziej popularne tempo gry na Chess.com, a nasi użytkownicy codziennie rozgrywają ponad 3,5 miliona takich partii. Najbardziej popularne tempa gry w blitzu to 5+0 oraz 3+0, choć równie dużą popularnością cieszy się również tempo 3+2. To ostatnie tempo obowiązuje również w organizowanych przez FIDE Mistrzostwach Świata w Szachach Błyskawicznych.

Partie typu bullet na Chess.com to wszystkie pojedynki, w których każdy zawodnik ma na początku mniej niż 3 minuty na zegarze. Tego typu partie są najszybsze, a bullet na Chess.com to drugi najbardziej popularny wybór naszych użytkowników – na naszych serwerach codziennie rozgrywanych jest ponad milion partii bulleta. Najbardziej popularne tempa gry w bullecie to 1+0 i 2+1.

Na poniższym nagraniu można zobaczyć partię bulleta pomiędzy Renschem a 16. mistrzem świata GM-em Magnusem Carlsenem. Nasz dyrektor ds. szachów nie poradził sobie z Magnusem nawet pomimo tego, że miał na początku partii jedną minutę więcej (Rensch rozpoczynał pojedynek z dwiema minutami na zegarze, a Carlsen z jedną).

Dla kogo są szachy błyskawiczne?

W blitza grać może dosłownie każdy – od początkującego szachisty po arcymistrza. Codziennie na Chess.com rozgrywanych jest około pięciu milionów partii, przy czym przytłaczająca większość z nich (ponad 99%) to partie rozgrywane w szybszym tempie. W 2023 roku oficjalnym mistrzem świata w szachach szybkich i błyskawicznych był Carlsen. 

W 2019 roku Chess.com zorganizowało rozgrywki Chess.com Bullet Championship, które wyłoniły mistrza bulleta. W turnieju wzięło udział ośmiu szachistów, m.in. arcymistrzowie Hikaru Nakamura, Maxime Vachier-Lagrave, Alexander Grischuk, Levon Aronian, Oleksander Bortnyk oraz Alireza Firouzja. W rozgrywkach najlepszy okazał się Nakamura, który w pierwszej rundzie pokonał młodziutkiego wówczas Firouzję, w drugiej – Aroniana, a w finale — Bortnyka.

W wielu turniejach organizowanych na Chess.com używa się szybkiego tempa gry. Do tego rodzaju rozgrywek można zaliczyć cykl Titled Tuesday, PogChamps, Speed Chess Championship, czy też Bullet Chess Championship.

Jak grać w blitza na Chess.com?

Zagranie partii blitza na Chess.com jest bardzo proste. Wystarczy przejść na naszą stronę Graj i znaleźć rozwijane menu z wyborem tempa gry, kliknąć w nie, a następnie wybrać odpowiednie tempo.

Po dokonaniu wyboru, wystarczy kliknąć zielony przycisk „Graj”, a Chess.com automatycznie skojarzy Cię z innym użytkownikiem, który również chce zagrać partię wybranym tempem. Po znalezieniu przeciwnika, partia rozpocznie się automatycznie. 

Aby zmienić standardowe ustawienia i ustawić dowolnie wybrane przez siebie tempo gry, należy kliknąć przycisk „Więcej opcji tempa gry”, który znajduje się na samym dole, pod wyborem tempa dla szachów dziennych. Po kliknięciu pokaże się sekcja „Niestandardowe”, gdzie można wprowadzić dowolne liczby (pierwsze pole oznacza minuty na partię, drugie – sekundy, a trzecie – dodatek czasowy po każdym ruchu). Po wpisaniu żądanych wartości, należy kliknąć zielony przycisk „Play”.

Podsumowanie

Teraz wiesz już, czym są szachy błyskawiczne (blitz), jakiego tempa gry używa się w szachach szybkich (rapidzie), szachach błyskawicznych (blitzu) i superbłyskawicznych (bullecie), a także wiesz, jak zagrać partię blitza na Chess.com. Aby odnaleźć swoje ulubione tempo gry, wielu szachistów potrzebuje czasu i doświadczenia. Każdy z nas jest inny — niektórzy wolą rozgrywać partie wolniejsze, a niektórzy szybsze. Przejdź teraz na naszą stronę Graj i spróbuj zagrać kilka partii blitza!