GM Kateryna Lagno
Bio
Kateryna Lagno to urodzona na Ukrainie rosyjska arcymistrzyni (GM) i pretendentka do tytułu mistrzyni świata kobiet w 2019 i 2022 r. Ma na swoim koncie trzy zwycięstwa w Mistrzostwach Świata w Szachach Błyskawicznych i jedno w Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich.
Początki kariery
Lagno urodziła się pod koniec lat 1980. we Lwowie, obecnie w zachodniej części Ukrainy i na początku reprezentowała właśnie ten kraj, natomiast barwy Rosji reprezentuje od 2014 r. (podczas gry dla Ukrainy jej nazwisko było transliterowane jako Lahno, a nie Lagno).
Lagno szybko zaczęła odnosić duże sukcesy. W 1999 r. wygrała Mistrzostwa Świata Juniorek w kategorii do lat 10, a w 2002 r. uzyskała tytuł WGM i pobiła tym samym rekord GM Judit Polgar, zostając najmłodszą zawodniczką w historii, która sięgnęła po ten tytuł.
Inne ważne zwycięstwo Lagno w zawodach juniorskich miało miejsce w 2003 r, kiedy wygrała Mistrzostwa Europy Juniorek w kategorii do lat 14. Rok później reprezentowała Ukrainę na Olimpiadzie Szachowej i rywalizowała o mistrzostwo świata kobiet.
Lagno, która jest jedenaście miesięcy starsza od byłego mistrza świata Magnusa Carlsena, miała okazję rywalizować z nim na przełomie wieku, gdy oboje byli jeszcze juniorami. Lagno i Carlsen dwukrotnie spotkali się przy szachownicy w Wijk aan Zee. W 2004 r. oboje grali w grupie C i wówczas partia zakończyła się remisem, natomiast w 2006 r. zagrali w grupie B tego samego turnieju i tym razem górą był już Carlsen.
Sukcesy turniejowe
Lagno po raz pierwszy zagrała o mistrzostwo świata kobiet w 2004 r. Po pokonaniu WIM Luciany Morales Mendozy w pierwszej rundzie i IM Ekateriny Polovnikovej w drugiej rundzie, w trzeciej rundzie Lagno uległa IM Ekaterinie Kovalevskiej.
Chociaż w 2004 r. Lagno nie udało się zdobyć tytułu mistrzyni świata, rok później wygrała Indywidualne Mistrzostwa Europy. W głównym turnieju ani razu nie przegrała, sześciokrotnie wygrywając i również sześciokrotnie remisując, a w dwupartiowej dogrywce pokonała arcymistrzynię GM (wówczas IM) Nadieżdę Kosincewą.
Lagno ponownie wygrała te rozgrywki w 2008 r., jednak tym razem zdobyte przez nią 8,5 pkt w 11 partiach wystarczyło do zwycięstwa bez konieczności rozgrywania dogrywki. Prawdopodobnie najważniejszym sukcesem Lagno w tym turnieju było zwycięstwo nad GM (wówczas IM) Viktoriją Cmilyte, jedną z sześciu zawodniczek, które w tabeli uplasowały się tuż za nią z wynikiem 8/11.
W 2010 r. Lagno ponownie starała się zdobyć tytuł mistrzyni świata kobiet, jednak w ćwierćfinale przegrała z GM Hou Yifan. W tym samym roku pokazała również swoje umiejętności w grze błyskawicznej, po raz pierwszy sięgając po tytuł mistrzyni świata w blitzu. Pierwsze mistrzostwo w szachach szybkich zdobyła natomiast w 2014 r.
W 2011 r. Lagno ponownie zagrała w grupie C na turnieju w Wijk i zajęła trzecie miejsce z wynikiem 8 pkt z 13 partii. Tak dobry wynik dał jej awans do grupy B, gdzie rok później odniosła wspaniałe zwycięstwo nad GM-em Sipke Ernstem.
Olimpiady
Lagno to jedna z niewielu zawodniczek, które zdobyły złoto na Olimpiadzie dla wielu krajów. W 2006 r. grała na drugiej desce w drużynie Ukrainy, która zajęła pierwsze miejsce przed Rosją i Chinami. W latach 2008-12 Lagno grała na pierwszej szachownicy, a Ukraina zajmowała wówczas kolejno drugie, dziewiąte i trzecie miejsce.
Na Olimpiadzie Szachowej w 2014 r. Lagno po raz pierwszy zagrała w barwach narodowych drużyny Rosji, prowadząc ją do trzeciego z rzędu zwycięstwa. Była to jak na razie ostatnia olimpiada, w której dane jej było wystąpić.
Najnowszy okres kariery
W 2018 r., po opuszczeniu dwóch poprzednich turniejów o mistrzostwo świata kobiet, Lagno powróciła do tych rozgrywek i o mały włos nie wywalczyła tytułu. Najpierw pokonała GM Lei Tingjie 2:0 i awansowała do półfinału, a następnie przeszła do finału, wygrywając 3:1 z GM Mariyą Muzychuk. W finale przeciwko GM Ju Wenjun Lagno zremisowała wszystkie cztery partie w części klasycznej, a następnie dwie pierwsze partie szachów szybkich, jednak Ju wygrała kolejne dwie i to ona zdobyła tytuł.
W 2018 r. Lagno zdobyła jednak swój pierwszy z dwóch kolejnych tytułów mistrzyni świata w szachach błyskawicznych. Swoją dominację w blitzu utrzymała w 2020 r., zwyciężając w kobiecym turnieju FIDE Online Steinitz Memorial (tempo gry 3+2). W 2019 r. zagrała w pierwszym Turnieju Kandydatek FIDE, gdzie zajęła czwarte miejsce.
W 2020 r. Lagno wygrała trzeci turniej z cyklu Grand Prix FIDE Chess.com Women's Speed Chess Championship (pokonując Hou w finale), a w całym cyklu zajęła czwarte miejsce.
W Grand Prix FIDE Kobiet 2022-23 Lagno wygrała pierwszy turniej, próbując zakwalifikować się do trzeciego z rzędu Turnieju Kandydatek. Ostatecznie udało jej się wywalczyć awans dzięki zajęciu I miejsca w całym cyklu Grand Prix.
Lagno zawsze plasuje się w pierwszej piątce kobiet na świecie w każdym tempie gry i z pewnością będzie odnosić sukcesy jeszcze przez wiele lat. Wydaje się, że fakt, iż jej partnerem jest superarcymistrz Alexander Grischuk zupełnie nie przeszkadza jej w karierze!
