WIADOMOŚĆ DNIA: Nepomniachtchi wygrywa Turniej Kandydatów

GM Ian Nepomniachtchi wygrał Turniej Kandydatów FIDE na rundę przed końcem. 30-letni Rosjanin zmierzy się z GM Magnusem Carlsenem w meczu o mistrzostwo świata w listopadzie tego roku.

Mimo że Nepomniachtchi "tylko" zremisował swoją partię z GM Maximem Vachierem-Lagrave, to jego główny rywal do końcowego triumfu, GM Anish Giri przegrał z GM Alexandrem Grischukiem. Nawet jeśli w ostatniej rundzie Nepomniachtchi przegra, a Giri wygra, to, dzięki punktacji pomocniczej (bezpośredni pojedynek), Nepomniachtchi będzie górą, ponieważ w pierwszej rundzie pokonał Giriego.

Wirtualnie wyeliminowany w 12 rundzie GM Fabiano Caruana pokonał czarnymi GM Wang Hao. GM Ding Liren wygrał drugą partię z rzędu. Dziś jego "ofiarą" padł GM Kirill Alekseenko.

Kiedy szachowi kibice z całego świata już ostrzyli sobie zęby na końcówkę rodem z thrillera, ni stąd ni zowąd poznaliśmy zakończenie "filmu". Podczas gdy dla holenderskich fanów był to zimny prysznic, Rosjanie mogli rozpocząć świętowanie o jeden dzień szybciej niż zakładali.

Był pewien krótki moment nadziei sympatyków Giriego, kiedy to Holender miał skomplikowaną grę środkową z Grischukiem, a Vachier-Lagrave znalazł wspaniałą ofiarę pionka, która zmieniła status jego pozycji z "podejrzanej" na "przyjemną do gry." Jednak szybko okazało się, że MVL ma zaledwie rekompensatę, a pozycja Giriego jest strategicznie przegrana.

Nepomniachtchi mógł z czystym sumieniem uścisnąć rękę Francuza, dopisując kolejną połówkę do swojego stanu posiadania, kiedy stało się jasne, że Giri już tego nie ustoi. Nieobecność Grischuka przy desce powstrzymywała Giriego przed poddaniem się, jednak kiedy Rosjanin wrócił z papierosa, partia wkrótce była rozstrzygnięta, w sprawa pierwszego miejsca - przesądzona.

Komentarz Nepo:
Hey Ma! I made it! #FIDECandidates pic.twitter.com/4A5vhvwrw6

— Rakesh Kulkarni (@itherocky) April 26, 2021

Z perspektywy całego turnieju, Nepomniachtchi triumfował w pełni zasłużenie. Rosjanin ani razu nie był pod ścianą podczas drugiej części rozgrywek, a zarazem skorzystał z szans, które dostał.

Ian Nepomniachtchi, arcymistrz urodzony z Briańsku, miejscowości położonej o 379 km (235 mil) na południowy wschód od Moskwy, jest czwartym graczem, który spróbuje zdetroniwać Carlsena. W 2014 roku pretendentem był GM Vishy Anand, który także wygrał Turniej Kandydatów na rundę przed końcem. Hindus nie zdołał odzyskać tytułu, który stracił na rzecz Carlsena rok wcześniej. W 2016 roku GM Sergey Karjakin zremisował mecz z Carlsenem, ale przegrał w dogrywce. Dwa lata później Caruana podzielił jego los.

Dla Carlsena będzie to trzeci rywal z rzędu z tego samego pokolenia, co on sam, tzn. urodzony na początku lat 90. Być może mistrz świata powinien bardziej niż kiedykolwiek obawiać się o swoje panowanie.

Z punktu widzenia meczu o tron szachowy, ciekawe jest wydarzenie, które miało miejsce w 2002 roku, kiedy to Nepomniachtchi zdobył mistrzostwo świata juniorów do lat 12, wyprzedzając Carlsena dzięki punktacji pomocniczej. Jeszcze większym powodem do obaw dla Carlsena powinien być ich bezpośredni wynik: Nepo jest jedynym graczem czołówki, który legitymuje się dodatnim bilansem przeciwko mistrzowi świata, prowadząc w klasycznych partiach 4-1 przy sześciu remisach.

Zapytany o szanse swojego rodaka w tym meczu, Grischuk stwierdził: "Istnieją. Dla większości graczy byłyby one raczej iluzoryczne, jednak w jego przypadku - zdecydowanie istnieją. Mniej niż 50%, ale dużo więcej niż zero."

Time to say Dubai @lachesisq 👏👏

— Magnus Carlsen (@MagnusCarlsen) April 26, 2021

Swoim gratulacyjnym tweetem, Carlsen nawiązał do miejsca, w którym rozegrają mecz o koronę szachową: Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie.

W partii dwóch specjalistów od obrony Grunfelda, Nepomniachtchi zaczął od chytrego 1.Sf3. Vachier-Lagrave zużył ponad minutę na swoją odpowiedź 1...Sf6, a potem zdecydował się na ustawienie z podwójnym fianchetto - coś, czego nie grał od 7 lat, za wyjątkiem jednego pojedynku w PRO Chess League z 2018 roku. Nie zmienia to faktu, że Nepomniachtchi był na to przygotowany.

Było jasne, że MVL zamierza podjąc ryzyko w partii, którą musiał wygrać, aby przedłużyć swoje nadzieje na końcowy triumf. Do 19. ruchu Nepomniachtchi zbudował solidną przewagę, która opierała się na słabej pozycji skoczka na a6.

"Nie była to wymarzona pozycja, ale przynajmniej miałem szansę na podjęcie walki," powiedział Vachier-Lagrave. "Oczywiście minusem otrzymania pozycji do walki, grając czarnymi, jest to, że zazwyczaj kończysz, stojąc dużo gorzej, a ta partia nie stanowi w tej materii wyjątku."

W tej pozycji konkretne 20.c5 dałoby białym szanse na wygraną.

Nepomniachtchi zdecydował się jednak na bardziej solidną grę, w efekcie której MVL mógł przeprowadzić rzeczoną ofiarę pionka w ruchu numer 23. Być może Francuz mógł wykonać to nieco dokładniej, ponieważ jego decyzja o wymianie wież, była na rękę Nepo.

"Byłem przesadnie optymistyczny względem mojej pozycji." powiedział Vachier-Lagrave.

Rosjanin mógł wymienić wszystkie ciężkie figury i zapezpieczyć remis. Zrobił to z dużą pewnością siebie, oczywiście uprzednio rzuciwszy okiem na partię swojego rodaka Grischuka, który pewnie kroczył po zwycięstwo.

"Jest to oczywiście ogromny krok w mojej karierze i być może także i w moim życiu," powiedział Nepomniachtchi podczas konferencji światowej. "Jestem wykończony. Nie sądzę, abym ponownie miał chęć wziąć udział w turnieju, który trwa ponad rok."

Jest to oczywiście ogromny krok w mojej karierze i być może także i w moim życiu.
—Ian Nepomniachtchi

Po poprzednich rundach był raczej oszczędny w słowach, jednak dziś, kiedy dopiął już swego, był bardziej wylewny. Na przykład mówił o napięciu:

"Napięcie naprawdę sięgało zenitu. Podczas pierwszej części turnieju prawie nie spałem, a teraz spałem bardzo słabo. Dlatego zdecydował się na szybki remis z Anishem, kiedy miałem szanse na walkę o wygraną. Ponieważ jest to trudne. Byłem pełem energii, na pewno nie powiedziałbym, że moja bateria była na wyczerpaniu, ale ciężko się gra, kiedy jesteś niewyspany. Przed partią z Kirillem (Alekseenką) spałem mniej więcej tyle, ile powinienem, ale tak czy inaczej to nigdy nie jest łatwe i nie sądzę, abym miał choćby i minutę bez jakiegoś przygotowania lub rozmyślania. Ciężko się wtedy zrelaksować, to tak nie działa."

Nepo wskazał, że podczas dwóch ostatnich edycji Turnieju Kandydatów, był na stanowisku komentatora i było to pomocne doświadczenie: "Powinieneś zawsze zachować zimną krew i prawdopodobnie powinieneś unikać porażek. Już lepiej zremisować po nudnej grze niż przegrać. Była to lekcja, jaką wyciągnąłem szczególnie z turnieju w Berlinie. Kramnik radził sobie dobrze, ale w pewnym momencie mu odbiło i pogrzebał swoje szanse na finiszu. Tak, to komentowanie mi pomogło!"

Powinieneś zawsze zachować zimną krew.
—Ian Nepomniachtchi

Znany z posiadania innych zainteresowań, takich jak piłka nożna lub gra online Dota 2, Nepomniachtchi powiedział, że w ostatnich latach solidnie pracował nad szachami, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii mentalnych: "Zawsze jest mnóstwo rzeczy, nad którymi można pracować. Myślę, że bardzo ważne jest, aby robić stałe postępy. Kiedy staniesz w miejscu, oczywiście ciężko nawet utrzymać swój poziom. Może być tak, że Twój poziom się obniży, a inni pójdą do przodu. Wszystko, co musisz robić, to pracować cały czas. Rzeczywiście, kiedy porównam siebie do czasów, kiedy miałem 20 lub nawet 25 lat, to teraz pracuję nad szachami zdecydowanie więcej."

Co ciekawe, Nepomniachtchi nie miał problemu, aby wyjawić, kto pomagał mu w przygotowaniach. Poza głównym trenerem z ramienia Rosyjskiej Federacji Szachowej, GM Vladimirem Potkinem, wskazał GM Ildara Khairullina, GM Nikitę Vitiugova oraz GM Petera Leko, dodając: "Jestem bardzo wdzięczny. Nie jestem w stanie znaleźć odpowiednich słów."

Konferencja prasowa z Nepomniachtchim.

Biorąc pod uwagę powrót po przegranej Grischuka oraz fakt, że sam GM Garry Kasparov stwierdził, że Giri gra "najlepsze szachy" ze wszystkich graczy. Holender z pewnością szedł na partię pełen optymizmu, idąc na dzisiejszą partię. Ponownie to on zaskoczył swojego przeciwnika w debiucie, tym razem wybierając obronę Bogolubowa.

Pozycja czarnych była całkiem solidna po debiucie, jednak 14..h5 spotkało się z zaskoczeniem Ananda, który ponownie dołączył do transmisji Chess.com. Nie podobał mu się ten ruch, a także stwierdził, że w tym debiucie ciężko grać ambitnie.

Anand: "Możesz pomalować Bogolubowa szminką, ale to nadal Bogolubow."

"Maybe I'm just behind the curve. Maybe ...h5 is the new ...h6. I'm the grumpy old guy complaining people have no respect for ...h6!" - @vishy64theking #FIDECandidates pic.twitter.com/3wIfTX6C0h

— Chess.com (@chesscom) April 26, 2021

Potem Grischuk zdradził, że trenował z Anandem przed turniejem, a podczas tych treningów grali partie w tym wariancie. Pochwalił 14. ruch Giriego, mówiąc: "Anish grał bardzo dobrze do pewnego momentu. Ruch 14...h5 tak naprawdę jest dosyć kąśliwy."

Opis strategii Grischuka na jego partię zdecydowanie zasługuje na miano 'cytatu turnieju': "Moim planem było grać jak terrorysta, terroryzować go remisem, a jeśli by poszedł na gorszą pozycję, wtedy zamierzałem ruszyć do ataku. Tak naprawdę dokładnie to się wydarzyło w partii. Gdyby grał na wyrównanie, po prostu byśmy zremisowali."

Moim planem było grać jak terrorysta.
—Alexander Grischuk

Aż do wczesnej gry środkowej, Giri radził sobie całkiem dobrze, jednak w pewnym momencie w jego grze zdecydowanie widać było wpływ sytuacji turniejowej. Wydawało się, że gra na wygraną - lub co najmniej zostawia sobie otwarte drzwi - w pozycji, w której nie było ku temu przesłanek, w efekcie czego, jego pozycja się pogorszyła.

Tymczasem Grischuk powiedział, że kontynuował "terroryzowanie" swojego przeciwnika, oferując mu powtórzenie pozycji. Chodziło mu o ruchy wieżą po linii 'b'. Na koniec dodał: "Nie mam powodu do dumy po tej partii. Serio, czuję się jak terrorysta."

"Była to bardzo słaba partia," powiedział Giri. "Sądzę, że było to połączenie nastawienia, które nie współgrało z pozycją oraz koszmarnego braku zrozumienia pozycji. Popełniłem wiele strasznych błędów. Kiedy nastawiasz się na szukanie szans, czasem kompletnie tracisz kontakt z rzeczywistością."

Kiedy nastawiasz się na szukanie szans, czasem kompletnie tracisz kontakt z rzeczywistością.
—Anish Giri

Kiedy Grischuk usłyszał, że Giri powiedział, że grał słabo, odparł: "Oczywiście, żeby ze mną przegrać, na pewno musisz grać źle!"

Oto ta partia z komentarzem video GM Bena Finegolda:

Podobnie jak w przypadku każdego Turnieju Kandydatów od 2013 roku, ponownie pojawia się dyskusja, dotycząca zasad punktacji pomocniczej, według których przy równej ilości punktów, decyduje bezpośredni wynik, a potem liczba zwycięstw. Giri nie zgodził się z ekspertami, którzy nazwali te zasady niesprawiedliwymi dla niego:

"Jako zjawisko, są one dość absurdalne. Ogólnie nie ma to sensu, jednak tak jest i nikt nie ma z tym problemu. Każdy z graczy przed turniejem wiedział, jakie są zasady."

"Dało mi to sporo motywacji do podejmowania ryzyka, którego w przeciwnym razie bym nie podjął. To w pewnym sensie przyczyniło się do zdobycia przeze mnie na początku, a także miało wpływ na Fabiano. Nie można wyjąć tego z kontekstu i zrzucać winy na te reguły. Miało to oczywiście wpływ na sposób, w jaki grał Ian oraz sposób, w jaki ja grałem. Ian zagrał dwie świetne części turnieju, podczas gdy ja pierwszą nieco przespałem, więc nie było nawet blisko. Uważam, że wykonał świetną robotę."

Wywiad z Girim po partii.

Grischuk powiedział, że zamiast turnieju kołowego woli mecze, które były sposobem na wyłonienie pretendenta w latach 1965-2011. Dodał także, że "naprawdę nie rozumie" dlaczego nie ma dogrywki lub minimeczu dla graczy, którzy skończyli z taką samą liczbą punktów: "Właśnie tego nie lubię w tych kołówkach. O zwycięstwie decydują ludzie, którzy już się w walce o nie nie liczą."

Jak wskazano we wczorajszym raporcie, Caruana miał pewne matematyczne szanse na zwycięstwo, jednak aby jego marzenie się spełniło, pełno wyników musiałoby ułożyć się po jego myśli. Po dzisiejszej rundzie, przyznał, że już wtedy w to nie wierzył: "Nie nastawiałem się, że muszę grać na siłę na wygraną, ponieważ moje szanse były mniejsze niż milion do jednego, no.. może miałem szanse miliard do jednego."

Ale nie musiał nawet grać na wygraną z Wangiem, graczem, który już tylko czeka, aż turniej się zakończy. W pozycji, która nadal nie wyszła poza remisowy margines, Chińczyk wykonał koszmarny 40. ruch, który z miejsca przegrywał:

Fortuna nie sprzyjała Alekseence w drugiej części turnieju. Zagrał bardzo przyzwoitą partię z Dingiem, a kiedy Chińczyk niepoprawnie poświęcił figurę, Rosjanin miał nawet wygraną:

Jednak najmłodszy uczestnik turnieju popełnił błąd w obliczeniach i przeoczył kluczową ideę, przechodząc z wygranej do przegranej w jednym ruchu:

Wyniki po 13 rundzie

(Punktacja pomocnicza: 1. Bezpośredni wynik, 2. Liczba zwycięstw, 3. Sonneborn-Berger.)

Ostatnia runda (Wtorek): Caruana - Grischuk, Giri - Alekseenko, Ding - Nepomniachtchi, Vachier-Lagrave - Wang.

Poprzednie raporty:

• FIDE Candidates Tournament: 4 Winners, Nepomniachtchi Maintains Lead
• FIDE Candidates Tournament R11: Giri Approaches Nepomniachtchi, MVL Stumbles
• FIDE Candidates Tournament R10: Nepomniachtchi Wins Quickly, Increases Lead
• FIDE Candidates Tournament: Giri Strikes, Moves Into Second-Place Tie
• FIDE Candidates Tournament: Well-Prepared Caruana Moves Up As MVL Stumbles In Endgame
• Vachier-Lagrave Beats Nepomniachtchi, Leads FIDE Candidates At Halftime
• FIDE Candidates Tournament: Nepomniachtchi Increases Lead, Giri Beats Alekseenko
• Nepomniachtchi Beats Wang Hao, Leads FIDE Candidates Tournament
• FIDE Candidates Tournament R4: Vachier-Lagrave Misses Big Chance
• FIDE Candidates Tournament: Ding Beats Caruana In Sensational Comeback
• FIDE Candidates Tournament: 4 Leaders As Ding Liren Loses Again
• Nepomniachtchi, Wang Seize Early Lead At FIDE Candidates Tournament