Ding znajduje siatkę matową w partii nr 6 i ponownie doprowadza do remisu

W tegorocznym Meczu o Mistrzostwo Świata FIDE 2023 z pewnością nie możemy narzekać na zbyt dużą liczbę „nudnych remisów”, bowiem w szóstym starciu GM Ding Liren oraz GM Ian Nepomniachtchi kontynuowali wzajemną wymianę ciosów, czego efektem była czwarta rezultatywna partia w meczu. 

Tym razem przyszła kolej na zwycięstwo Dinga, który w debiucie niespodziewanie zagrał system londyński, a następnie wykorzystał serię pozycyjnych niedokładności przeciwnika, zyskując wygrywającą przewagę. Nepomniachtchi poddał się w momencie, gdy Ding ustawił siatkę matową i porażka czarnych była już nieuchronna.

Zapraszamy do obejrzenia analizy szóstej partii, którą przygotował IM Dawid Czerw.

Po sześciu starciach w meczu jest remis 3-3. W poniedziałek czeka nas kolejny dzień przerwy, a siódmy pojedynek odbędzie się we wtorek, 18 kwietnia o godz. 11:00 czasu polskiego (godz. 15:00 czasu lokalnego w Astanie).

Przed partią toczyły się dyskusje, czy po bolesnej porażce w sobotę, Ding będzie chciał grać na wygraną, czy na remis. Jak się okazało, Chińczyk zdecydował się zagrać pozycję, która według niego „nie była zbyt forsowna ... [z] pewnymi szansami na grę o zwycięstwo”.

Po tym, jak zawodnicy rozpoczęli partię od ruchów 1.d4 Sf6 2.Sf3 d5, komentator Chess.com powiedział: „Chyba nie chce zagrać systemu londyńskiego” i w tym samym momencie Ding przestawił gońca na f4, a następnie odszedł od szachownicy.

System londyński został zagrany po raz pierwszy w historii meczów o mistrzostwo świata. Nepomniachtchi powiedział jednak, że wcale go to nie zaskoczyło i spodziewał się, że Ding zagra ten debiut jeśli nie w tej, to w jednej z kolejnych partii.

Today's game six in the #NepoDing match is the first time ever that the London System was played in a world championship. I did spot a 'reversed London' in two games: 1.d4 d5 2.Nf3 Bf5 (Botvinnik-Keres, 1948 and Botvinnik-Smyslov, 1954). pic.twitter.com/nQtEOr9X6D

— Peter Doggers (@peterdoggers) April 16, 2023

Nepomniachtchi odpowiedział mniej znanym wariantem 6.Gf5, co zaskoczyło Dinga, który nie przygotował tego wariantu, efektem czego Chińczyk w ciągu kilku kolejnych ruchów stracił dużo czasu na zegarze. Powstała pozycja sprzyjała jednak "wolnej grze i manewrowaniu" w stylu GM Gaty Kamsky'ego, który wielokrotnie uzyskiwał dokładnie tę samą pozycję w wielu swoich partiach rozgrywanych w ramach turniejów z cyklu Titled Tuesday.

W pozycji z odwróconą strukturą karlsbadzką Ding czuł się bardzo dobrze—wspomniał o tym podczas pomeczowej konferencji prasowej i przyrównał ją do partii nr 3—i wkrótce to Nepomniachtchi musiał przeznaczać dużo więcej czasu na myślenie nad kolejnymi ruchami.

Po tym, jak Ding wykonał ruch 12.Se5, Nepomniachtchi długo myślał i być może poddawał w wątpliwość zagrane przed chwilą przez siebie 11...h6. Giri zasugerował, że być może lepsze byłoby przestawienie hetmana na c7, ponieważ wówczas można pobić białego skoczka na e5 bez późniejszych widełek.

Nepomniachtchi musiał wycofać swojego skoczka na e7, aby uniknąć pozycji z „dobrym skoczkiem przeciwko złemu gońcowi” i jeszcze bardziej osłabił swoją pozycję grając 13...a6, a następnie 14...Sd7. Ta seria niedokładności spowodowała, że pozycja białych stała się komfortowa, zwłaszcza po zagraniu 16.a5 – dzięki temu ruchowi białe wzięły pod kontrolę czarne pola na skrzydle hetmańskim i zyskałyby sporą przewagę pozycyjną, gdyby udało im się przestawić skoczka na c5.

Ding znalazł, jak to określił, „użyteczny wyczekujący ruch” 18.Wa3 i wkrótce zaoferował wymianę hetmanów, a następnie pchnął piona h na pole h4. Nepomniachtchi wolał kontynuować grę z hetmanami na szachownicy i zaczął przygotowywać ruch centralnym pionem. Komentatorzy przypuszczali, że Ding zagrał 21.h4, by doprowadzić do korzystnych dla niego komplikacji, gdyby czarne zdecydowały się na pobicie piona na a5.

Po tym, jak Nepomniachtchi pchnął piona ruchem 22...e5, Ding praktycznie od razu zagrał 23.Wb3. Chińczyk przyznał po partii, że nie był to jego początkowy plan: „Może zamiast Wb3 powinienem zagrać b4. Wcześniej pozycja była prawie jednostronna. To ja [wywierałem] presję, a on nie miał zbyt wiele okazji do kontrgry, ale po e5 Se5, nagle zyskiwał taką możliwość”.

Decyzją Dinga zaskoczeni byli również komentatorzy, którzy uważali, że do jego stylu gry bardziej pasuje przewaga pozycyjna, niż wariant, na który się zdecydował. Nepomniachtchi, który wyczuł, że prawie wyrównał, grał szybko, by wywrzeć presję na Dinga, któremu z kolei szybko kończył się czas. Szybkie ruchy Rosjanina szybko się jednak na nim zemściły, ponieważ przeoczył szansę na wyrównanie za pomocą interesującego posunięcia 27...Wxe5.

This time Nepomniachtchi's speed works against him, since it turned out he had a nice tactical resource after 27...Rxe5! Instead he goes for 27...Bc2?!#NepoDing #c24live pic.twitter.com/twl4yzMJ8C

— chess24.com (@chess24com) April 16, 2023

Po partii Nepomniachtchi stwierdził, że przeoczył 27...Wxe5, ale mimo to uznał, że błędem było 27...Gc2. Dodał też, że ruch taki jak 27...Gd3 dałby mu pozycję niekoniecznie równą, ale taką, którą da się utrzymać.

Zarządzanie czasem to powtarzający się temat w trakcie rozgrywanego obecnie meczu - Nepomniachtchi spędza zbyt mało czasu przed zagraniem krytycznych ruchów, natomiast Ding poświęca zbyt dużo czasu w pozycjach, w których możliwy jest tylko „jedyny ruch”. Na pytanie, czy jego szybka gra wynikała z braku cierpliwości, Nepomniachtchi odpowiedział, że „nie o to chodzi”. Swoją przegraną tłumaczył tym, że wykonał „wiele złych ruchów w jednej partii”, a niedzielny pojedynek określił jako jedną ze swoich „najgorszych partii w życiu”.

Ding znalazł taktyczne 29.Sd6, choć zużył na to sporo czasu – na zegarze pozostało mu wówczas zaledwie 20 minut, przy 53 minutach Nepomniachtchiego – a do pierwszej kontroli czasu pozostawało jeszcze dziewięć ruchów. Ding znalazł się pod presją, ponieważ starał się utrzymać swoją przewagę na szachownicy. Odetchnął jednak z ulgą po tym, jak Nepomniachtchi zwolnił tempo gry i przebywał w strefie odpoczynku, dopóki nie znalazł dobrego ruchu obronnego 31...Kh7.

Ding Liren's 29.Nd6 was a brilliant move and he has a clear advantage on the board!! #NepoDing

Can you spot why Nepo didn't take the knight? 🧐 pic.twitter.com/GIZN3lHVHZ

— Chess.com (@chesscom) April 16, 2023

Chociaż po 31...Kh7 silnik nadal dawał białym dużą przewagę, Giri zauważył, że nadal trudno było znaleźć sposób na zwycięstwo Dinga a w pozycji pozostawało jeszcze dużo gry. Ding grał szybko i dlatego przeoczył "nieludzkie" 32. He1 i zamiast tego zdecydował się na 32.Wc5. Wtedy okazało się, że Nepomniachtchi będzie mógł utrzymać pozycję i osiągnąć remis.

Zamiast poprawnego bicia piona na c3, Nepomniachtchi dał jednak Dingowi szacha na c1, co pozwoliło białym na szybkie wykonanie ruchu 33.Kh2, który przybliżał je o jedno posunięcie do kontroli czasu, przy zachowaniu lepszej pozycji na szachownicy.

Ding missed a strong chance to retain big advantage and our commentator @anishgiri felt that Nepomniachtchi may save the game! #NepoDing

Nepomniachtchi returned the favor as he made a mistake on the very next move with 32...Qc1+.

Watch: https://t.co/pJhlWXLBt8 pic.twitter.com/WTJUep6Dkr

— ChesscomLive (@ChesscomLive) April 16, 2023

Amatorscy szachiści mogliby zacząć się martwić, gdy czarne zaczęły pchać swojego piona a do pola przemiany, jednak Ding zachował spokój i poświęcił siedem minut na obliczenie wariantu 35.Sxc4. Następne posunięcia wykonywał już szybko i z komputerową precyzją. Fani Dinga bez wątpienia wspólnie odetchnęli z ulgą, gdy Chińczyk, mając mniej niż 5 minut na zegarze dotarł w końcu do kontroli czasu, zachowując przy tym lepszą pozycję.

Po przekroczeniu kontroli czasu, nad swoim następnym posunięciem 41. d5 Ding spędził prawie 20 minut. Chociaż nie jest to najlepsze posunięcie na szachownicy – silnik w pierwszej kolejności proponuje genialne 41.Wb7!! albo 41.Sg6+ – to jednak jest na tyle dobre, że pozwala ograniczyć możliwe odpowiedzi czarnych, przygotowując jednocześnie potencjalną siatkę matową.

Test your visualization skills with this variaton:

41. Rb7 a2
42. Rb8 a1=Q
43. Rxf8+ Kh7

How does White finish off the game in this variation? #NepoDing pic.twitter.com/QNA8qi2IET

— ChesscomLive (@ChesscomLive) April 16, 2023

White is making progress while getting more time after reaching move 40. The key is to park his knight on g6. Black has to take then recapture with the h pawn. This way back rank will be a serious problem —> winning endgame. #NepoDing #WorldChessChampionship pic.twitter.com/4uLLF3nf1R

— Susan Polgar (@SusanPolgar) April 16, 2023

Nepomniachtchi pchnął swojego piona a w kierunku pola promocji, zaś wyraźnie podekscytowany Ding wrócił do szachownicy i zagrał 42.Hc7. W międzyczasie zwycięskiej kombinacji nie udało się znaleźć komentatorom, a plan poświęcenia hetmana Giri nazwał "genialnym".

Chociaż Ding nie zgodził się jednoznacznie ze stwierdzeniem Giriego, że była to "genialna partia" w jego wykonaniu, powiedział: "Byłem bardzo zadowolony z tego, że udało mi się znaleźć ideę ...d5 z następnym Hc7". Powiedział również, że słyszał o przypuszczeniach Giriego na temat tego, że po sobotniej przegranej uda mu się wyrównać stan meczu i podziękował holenderskiemu arcymistrzowi za to, że ten ma do niego takie zaufanie.

Po 44.Hf7 mat był nieunikniony i Nepomniachtchi poddał partię.

Pełną analizę niedzielnej partii przygotował GM Rafael Leitao.

Wiele partii w tym meczu było jednostronnych, ale nie na korzyść tego samego zawodnika. Giri uważa, że wynika to z tego, że zawodnicy są „asymetryczni” – każdy z nich jest lepszy w pozycjach, w których drugi nie radzi sobie najlepiej. W obecnym tysiącleciu nie było jeszcze meczu o mistrzostwo świata, w którym aż tyle partii było rezultatywnych; ostatnie mecze, w których padły cztery rozstrzygające wyniki w pierwszych sześciu partiach to pojedynki Karpova z Anandem w 1998 roku i Karpova z Kamskim w 1996 roku.

Gdy zapytano samych zawodników, dlaczego ich zdaniem tak wiele partii jest rezultatywnych, Nepomniachtchi odpowiedział: „Proszę mnie o to zapytać kiedy indziej”. Ding natomiast z uśmiechem stwierdził, że to dlatego, iż nie są takimi profesjonalistami jak Magnus. Ding wspomniał również, że może to być spowodowane tym, że zawodnicy szybko schodzą z długich, forsownych komputerowych linii.

Mecz zbliża się już do półmetka i by nadal grać na najwyższym poziomie, obaj zawodnicy muszą zachować odpowiednią kondycję psychiczną. Ding bardzo dobrze zareagował na swoją porażkę w piątej rundzie i podzielił się spostrzeżeniami na temat tego, jak udało mu się zmienić nastawienie. Powiedział, że w niedzielnym debiucie chciał zagrać coś, co bardzo dobrze zna i jednocześnie zachować spokój po porażce w poprzedniej partii.

Ding dodał również, że w trakcie niedzielnej partii czuł, iż jest w dobrej formie i że „wczorajsza porażka nie miała na niego zbyt dużego wpływu”. Wkrótce okaże się, czy uda mu się utrzymać równą formę i po raz pierwszy objąć prowadzenie w meczu. Choć komentatorzy wyrazili pewne obawy związane z doborem repertuaru za czarne, oczywiste jest to, że Ding na pewno nie podda się bez walki.

Nepomniachtchi, co zrozumiałe, był przygnębiony po porażce i wielokrotnie wspominał o tym, że jego ruchy w trakcie całej partii były złe. Kiedy zapytano go, czy do przegranej przyczyniła się nadmierna pewność siebie, nie zgodził się z tym, mówiąc: „Napięcie jest duże, czasami nie udaje się zagrać na swoim najlepszym poziomie”.

Nepomniachtchi pokazał już w tym meczu, że potrafi podnieść się po porażce, a trzeba też pamiętać, że ma większe doświadczenie w meczach o mistrzostwo świata niż jego przeciwnik. Teraz czeka go dzień odpoczynku i wkrótce przekonamy się, czy to właśnie partia numer sześć była punktem zwrotnym w trwającym obecnie meczu.

Wyniki

Poprzednie artykuły:

• Nepomniachtchi wygrywa z Dingiem w partii nr 5 i ponownie wychodzi na prowadzenie
• Ding odnosi pewne zwycięstwo w partii nr 4 i wyrównuje stan meczu
• Remis przez powtarzanie ruchów w partii nr 3
• Przekonujące zwycięstwo Nepomniachtchiego w partii nr 2
• Nepomniachtchi z dużą przewagą, ale ostatecznie partia nr 1 kończy się remisem
• Wszyscy mistrzowie świata
• Poznaj pretendenta: Ding Liren (artykuł w j. ang.)
• 5 najlepszych partii pomiędzy Ianem Nepomniachtchim a Dingiem Lirenem (artykuł w j. ang.)
• Mecz o Mistrzostwo Świata FIDE 2023: Wszystkie najważniejsze informacje