Ding odnosi pewne zwycięstwo w partii nr 4 i wyrównuje stan meczu

 W Meczu o Mistrzostwo Świata w Szachach FIDE 2023 cały czas jesteśmy świadkami bardzo ekscytujących szachów. Dziś bardzo pewne zwycięstwo odniósł GM Ding Liren, który w czwartkowej partii nr 4 pokonał GM Iana Nepomniachtchiego i wyrównał wynik meczu. Ding wywierał na przeciwniku presję już od debiutu, a gdy pozycja zaczęła się wyrównywać, Nepomniachtchi popełnił błąd grając ruch 28...Sd4??, co pozwoliło Dingowi poświęcić jakość. Później Chińczyk nie miał już żadnych problemów i w ładny, techniczny sposób wygrał partię. 

Zapraszamy do obejrzenia analizy partii, którą przygotował IM Dawid Czerw.

Piątek będzie drugim dniem odpoczynku, a partia nr 5 rozpocznie się w sobotę, 15 kwietnia, o godz. 11:00 czasu polskiego (godz. 15:00 czasu lokalnego w Astanie).

Pierwszy, uroczysty ruch w partii wykonał reprezentujący Chessable FM Mike Klein i było to posunięcie 1.b3. Nic więc dziwnego, że Ding cofnął piona i zamiast tego zagrał partię angielską, choć przegrał w tym debiucie z Nepomniachtchim podczas Turnieju Kandydatów FIDE 2022. Pozycja w dzisiejszej partii nie przypominała jednak tamtego pojedynku, a zawodnicy dość szybko ustawili odwrócony wariant Rossolimo. Po partii Nepomniachtchi przyznał, że nie spodziewał się tej linii.

Przez kilka następnych ruchów mowa ciała Nepomniachtchiego wskazywała na to, że Rosjanin próbuje przypomnieć sobie swoje warianty. Być może wracał myślami aż do swojego przygotowania do meczu o mistrzostwo świata z GM Magnusem Carlsenem w 2021 r. Gdy szybko zagrał 9...Sf4, komentujący tę partię Giri zasugerował, że być może Nepomniachtchi pomylił warianty z powodu podobnie wyglądających linii. I rzeczywiście, teoria Holendra została potwierdzona przez samego Rosjanina podczas pomeczowej konferencji prasowej.

Biorąc pod uwagę fakt, że w 2013 roku sekundant Dinga GM Richard Rapport zagrał identyczne 10 ruchów (Rapport-Zaragatski, 2013), można było przypuszczać, iż Ding nadal był w swoim przygotowaniu (w 11. ruchu zagrał 11.0-0, co z pewnością było wzmocnieniem ruchu Rapporta 11.h4?!), jednak po partii powiedział, że jego znajomość tego wariantu skończyła się w momencie 9...Sf4.

Dzięki dużej przewadze na zegarze Ding mógł nieco dłużej zastanowić się nad 13.Gd3. Nawet wtedy, gdy w końcu wykonał ten ruch, miał dużo więcej czasu od Nepomniachtchiego i już samo to jest bardzo dużą zmianą w stosunku do poprzednich pojedynków, podczas których to zwykle Ding miał problem z czasem. Jak to często bywa, dłuższe zastanawianie się zaowocowało zagraniem niedokładnego ruchu (według przeglądu partii na Chess.com było to „przeoczenie”), natomiast Nepomniachtchi odpowiedział dokładnym 13...Gg4.

Chwilę później przyszła jednak pora na pomyłkę czarnych. Nepomniachtchi zagrał niedokładne 14...Sa5, ignorując stare porzekadło, które mówi, że „skoczki na bandzie stoją źle”. Choć nie był to najdokładniejszy ruch, to jednak był on typowo „ludzki”—jego celem było przygotowanie przełomu c5—a i tak żaden z zawodników nie znalazł najlepszej odpowiedzi w postaci 15.Ha4. Zamiast tego Ding zdecydował się poświęcić własnego piona na c5, dążąc w ten sposób do ustanowienia silnego centrum pionów.

"I think we're back to basics here. The knight on the rim is dim!" (Giri)#NepoDing pic.twitter.com/sghvYwWAIU

— chess24.com (@chess24com) April 13, 2023

Gdy Ding skonsolidował swoje centrum, Nepomniachtchi wykazał się bardzo dojrzałą grą, decydując się na spokojne 18...b6 w niezbyt komfortowej pozycji, w której komentatorzy sugerowali, że dawny Nepomniachtchi wybrałby bardziej agresywne, ale gorsze 18...b5. Po tym ruchu Ding potrzebował ponad 15 minut, by zdecydować się na 19.h3, ponieważ była to pozycja, w której białe miały wiele przyzwoicie wyglądających opcji.

W tak złożonej pozycji, w której możliwych było wiele przełomów pionowych, które trzeba było brać pod uwagę przy każdym ruchu, u obu zawodników widać było rosnącą presję. Nepomniachtchi zaczął tracić dużo czasu na zegarze już w 20. posunięciu. Było to jednak całkowicie zrozumiałe, ponieważ w pozycji znajdującej się na szachownicy problemy ze znalezieniem grywalnych ruchów dla czarnych mieli nawet komentatorzy.

Po ruchu Dinga 20.Ge4 Nepomniachtchi potrzebował aż 18 minut (prawdopodobnie przeliczał wszystkie możliwe przełomy pionowe), by ostatecznie zdecydować się na 20...We7.

Pomimo tego, że pasek oceny komputera dawał białym jedynie niewielką przewagę, komentatorzy zauważyli, że obecna pozycja Dinga była najlepszą, jaką udało się uzyskać Chińczykowi we wszystkich dotychczasowych partiach meczu. Wydawało się, że Ding odnosił takie samo wrażenie, ponieważ zaczął się coraz dłużej zastanawiać nad każdym ruchem, w efekcie czego po raz pierwszy w partii miał mniej czasu na zegarze, niż jego przeciwnik.

Posunięcie 23...f6 Nepomniachtchiego—o którym później powiedział, że było „niepotrzebne”—pozwoliło Dingowi na zagranie 24.e6, choć z drugiej strony umożliwiło skoczkowi Nepomniachtchiego powrót do gry przez pole d6. W momencie, gdy komentatorzy rozpoczynali dyskusję na temat tego, że presja białych zaczyna słabnąć i całkiem możliwym wynikiem partii będzie remis, Nepomniachtchi zagrał niedokładne 25...Sf5.

25...Sf5 pozwoliło Dingowi skupić się na czarnym pionie z f4 i gdy wszyscy spodziewali się, że Nepomniachtchi obroni swojego piona ruchem 28...g5—po którym czarne nadal są w grze—zagrał błędne 28...Sd4??. W partii nr 2 to Nepomniachtchi poświęcił jakość, co dało mu ostateczne zwycięstwo. Tym razem role się odwróciły i swoje chwile chwały mógł przeżywać Ding. Po zaledwie minucie i 15 sekundach poświęcił jakość, zbijając wieżą skoczka z d4.

Po partii Ding przyznał, że najpierw na ruch 28...Sd4 chciał odpowiedzieć posunięciem 29.Hd3, ale wkrótce zobaczył, że może zadać zabójczy cios: „Ważne jest to, że po ...c5 mam d6. To jest dla mnie niezmiernie ważne, ponieważ ...c5 nie działa i [czarne] nie tylko tracą piona, ale również mój skoczek ma bardzo dobrą placówkę na d4”.

Nepomniachtchi przyznał po partii, że kompletnie przeoczył to poświęcenie.

GM Ding Liren is on fire! 🔥🔥🔥

Ding sacrifices an exchange and is set to make use of his powerful knight to win!

"This exchange sacrifice was probably not in his (Nepomniachtchi) radar" - @DavidHowellGM

Game: https://t.co/OcpbEh1JyA#NepoDing pic.twitter.com/iMrHZyYTwE

— ChesscomLive (@ChesscomLive) April 13, 2023

W tym momencie czarne miały kompletną przegraną, jednak Nepomniachtchi grał dalej jeszcze przez kolejnych 18 ruchów, testując technikę Dinga. Na szczęście po dotarciu do kontroli po 40. posunięciu, Ding miał wystarczająco dużo czasu, by bez problemu zrealizować przewagę. Jego przeciwnik zdecydował się poddać partię w pozycji, w której materiał na szachownicy był równy. Warto jednak pamiętać o tym, że materiał w szachach to nie wszystko!

Dokładną analizę partii przygotował jak zwykle GM Rafael Leitao.

Poniżej znajdują się analizy dzisiejszej partii, które przygotowali GM Hikaru Nakamura oraz GM Fabiano Caruana wraz z GM Cristianem Chirila. 

Przed poprzednim dniem odpoczynku, to Ding potrzebował przerwy, by otrząsnąć się po porażce. Teraz to samo czeka Nepomniachtchiego, który cieszy się z tego, że będzie miał jeden dzień na odpoczynek. Mówi również, że zamierza go wykorzystać na rozmowy ze swoim zespołem na temat sposobu na poradzenie sobie z porażką, ale zaznacza jednocześnie—nawiązując do swojego meczu z Carlsenem w 2021 roku—że „tym razem jest inaczej, a Dubaj to zupełnie inna historia”. Nepomniachtchi z pewnością będzie w piątek wykonywał swoje rutynowe czynności, czyli sen, ćwiczenia, relaks i przygotowanie do partii.

Niezależnie od tego, co w pierwszym dniu przerwy zrobił zespół Dinga, przyniosło to oczekiwany skutek, ponieważ jego gra i opanowanie emocji były na dużo wyższym poziomie niż podczas pierwszych dwóch starć. Ding sam mówi teraz, że jest „w pełni skupiony” na meczu i czuje się komfortowo zarówno przy szachownicy, jak i na konferencjach prasowych.

Ding przeprowadził się z powrotem do hotelu St. Regis i ma wyraźne wsparcie od swojego zespołu. Choć podczas konferencji prasowych otwarcie mówił o swoich emocjach, to jednak nie był aż tak bardzo wylewny jeśli chodzi o ujawnianie informacji na temat swojego przygotowania. Nie odpowiedział na przykład na pytanie, czy jednym z jego sekundantów jest pierwszy chiński arcymistrz i nie chciał powiedzieć, czy fani mogą się niedługo spodziewać 1.e4, skoro w pierwszych dwóch partiach zagrał już 1.c4 i 1.d4.

Mecz cały czas znajduje się jeszcze w początkowej fazie, a jeśli pierwsze cztery partie mogą posłużyć nam za jakikolwiek przykład, to możemy być pewni, że czeka nas jeszcze wiele ekscytujących i nieprzewidywalnych partii szachów. Obaj zawodnicy wrócą po dniu odpoczynku bardzo zmotywowani, by objąć prowadzenie w meczu, z nadzieją na zostanie pierwszym od 2013 roku nowym mistrzem świata, który nie nazywa się Magnus Carlsen.

Nie wiemy również, czy jakąkolwiek rolę w meczu odegra liczba 13. Dzisiejsza wygrana Dinga miała miejsce 13. kwietnia, czyli w dniu urodzin 13. mistrza świata GM Garry'ego Kasparova. Zwycięstwo Nepomniachtchiego w partii nr 2 było z kolei jego 13. partią w meczach o mistrzostwo świata. Czy nowego mistrza świata poznamy po zakończeniu 13. partii? Czas pokaże.

Wyniki

Poprzednie artykuły:

• Remis przez powtarzanie ruchów w partii nr 3
• Przekonujące zwycięstwo Nepomniachtchiego w partii nr 2
• Nepomniachtchi z dużą przewagą, ale ostatecznie partia nr 1 kończy się remisem
• Wszyscy mistrzowie świata
• Poznaj pretendenta: Ding Liren (artykuł w j. ang.)
• 5 najlepszych partii pomiędzy Ianem Nepomniachtchim a Dingiem Lirenem (artykuł w j. ang.)
• Mecz o Mistrzostwo Świata FIDE 2023: Wszystkie najważniejsze informacje