Kto będzie mógł zagrać w Turnieju Kandydatów w 2024 roku?
15 grudnia 2022 roku FIDE ogłosiła zasady kwalifikacji do kolejnego Turnieju Kandydatów, który odbędzie się w 2024 roku i zdecyduje o tym, kto zostanie kolejnym pretendentem do tytułu mistrza świata. Zapewniony udział w turnieju będą mieli:
- zawodnik, który przegra mecz o mistrzostwo świata w 2023 roku
- zdobywcy miejsc 1-3 w Pucharze Świata 2023
- zdobywcy miejsc 1-2 w turnieju Grand Swiss 2023
- zdobywca 1. miejsca w tzw. „cyklu FIDE"
- zawodnik z najwyższym rankingiem
Patrząc na powyższe punkty można zauważyć, że zasady kwalifikacji różnią się nieco od tych, które obowiązywały w poprzednim cyklu mistrzostw świata—tym, który rozpoczął się po meczu o mistrzostwo świata w 2021 roku. Przypomnijmy, że ostatni cykl wyłonił ostatecznie dwóch pretendentów – GM Iana Nepomniachtchiego oraz GM Ding Lirena, ponieważ GM Magnus Carlsen zdecydował, że nie będzie bronił mistrzowskiego tytułu. Trzy miejsca w Turnieju Kandydatów pozostały bez zmian: kwalifikację na pewno uzyskają zawodnik, który przegra najbliższy mecz o mistrzostwo świata oraz zdobywcy miejsc 1 i 2 w turnieju Grand Swiss 2023.
❗️ Important ❗️
— International Chess Federation (@FIDE_chess) December 15, 2022
FIDE Candidates Tournament 2024 Qualification Paths announced:
1 spot – FIDE World Championship Match 2023, Runner-up
3 spots – FIDE World Cup
2 spots – FIDE Grand Swiss Tournament 2023
1 spot - FIDE Circuit
1 spot - FIDE Rating
More info: https://t.co/AnHBukAiRJ pic.twitter.com/nQWA4dxPPD
Komunikat FIDE oznacza powrót do zasady, według której jedno miejsce w Turnieju Kandydatów zostaje przyznane zawodnikowi z najwyższym rankingiem FIDE. W poprzednim cyklu mistrzostw świata zasada ta oficjalnie nie obowiązywała, choć została zastosowana po tym, jak GM Sergey Karjakin został zawieszony przez FIDE przed Turniejem Kandydatów w 2022 roku. Dzięki temu przepisowi, Karjakina zastąpił Ding Liren.
Niczym nowym nie jest również zasada, która daje prawo udziału w Turnieju Kandydatów trzem, a nie dwóm, najlepszym zawodnikom Pucharu Świata. Ostatnio taka sytuacja miała jednak miejsce w 2013 roku, kiedy to w Turnieju Kandydatów wzięli udział zawodnicy, którzy zajęli miejsca 1-3 w Pucharze Świata w 2011 roku.
Nowe zasady nie są jednak do końca jasne. Według Międzynarodowej Federacji Szachowej, na tzw. „ścieżkę FIDE” w roku kalendarzowym 2023 składać się będą „turnieje spełniające pewne kryteria, np. klasyczne tempo gry, nadzór arbitrów międzynarodowych oraz stosowanie środków zapewniających grę fair play”. Więcej szczegółów znajduje się w komunikacie FIDE.
Nie jest jeszcze do końca jasne, które konkretne turnieje będą zaliczać się do nowej ścieżki mistrzostw świata. Wyjątkiem są tylko te, które zostały wymienione z nazwy w komunikacie: Mistrzostwa Świata w Szachach Szybkich 2023, Mistrzostwa Świata w Szachach Błyskawicznych 2023 oraz Kontynentalne Mistrzostwa w Szachach Szybkich i Błyskawicznych 2023.
Do ścieżki prawdopodobnie zaliczać się będą niektóre lub wszystkie turnieje z cyklu Grand Chess Tour (GCT), jednak wydaje się, że nie dojdzie do skutku podpisana w kwietniu 2022 r. umowa pomiędzy FIDE i organizatorami GCT, na mocy której w Turnieju Kandydatów mieli wziąć udział zawodnicy, którzy w klasyfikacji generalnej zajmą pierwsze dwa miejsca.
FIDE przygotowała również szczegółowe przepisy dotyczące wyboru zawodnika rezerwowego, jeśli okaże się on potrzebny, a w ostatnich dwóch Turniejach Kandydatów taka sytuacja miała przecież miejsce: w tym roku Ding zajął miejsce zawieszonego Karjakina, zaś w Turnieju Kandydatów 2020-21 GM Maxime Vachier-Lagrave zastąpił GM Teimoura Radjabova. W obu przypadkach, a zwłaszcza w 2022 roku, procedura znalezienia zastępcy była kontrowersyjna.
Ogólnie rzecz biorąc, wybór zawodnika na zastępstwo będzie zależał od sposobu, w jaki do Turnieju Kandydatów zakwalifikował się zawodnik, który będzie musiał być zastąpiony. Na przykład, jeśli zaistnieje potrzeba zastąpienia uczestnika Pucharu Świata z miejsc 1-3, wówczas pierwszeństwo będzie miał uczestnik tych samych rozgrywek, który zajął w nich 4. miejsce.
Turniej Kandydatów w 2024 roku będzie pierwszym od roku 2013, w którym to nie Carlsen będzie bronił tytułu mistrza świata. Dziś wiemy już, w jaki sposób zawodnicy będą mogli uzyskać kwalifikację do turnieju. Teraz pozostaje nam tylko czekać na to, komu ta sztuka się uda.