Aktualności
Carlsen wygrywa Puchar Świata po raz pierwszy w karierze!
Król Carlsen. Zdjęcie: Stev Bonhage/FIDE.

Carlsen wygrywa Puchar Świata po raz pierwszy w karierze!

beccrajoy
WCM beccrajoy
Pokaż swoją plakietkę!
| 0 | Relacja z wydarzenia szachowego

GM Magnus Carlsen może już powiedzieć, że wygrał wszystkie znaczące trofea w szachach klasycznych, na których mu zależało. Pięciokrotny mistrz świata zdobył swój pierwszy Puchar Świata, pokonując w finale w dogrywce w szachach szybkich GM Praggnanandhę Rameshbabu 1,5-0,5 (w meczu 2,5-1,5). W meczu o 3. miejsce GM Fabiano Caruana pewnie pokonał GM Nijata Abasova w obu partiach dogrywki w szachach szybkich, dzięki czemu wygrał mecz 3-1 i zajął ostatecznie trzecie miejsce.

Analizę dogrywki pomiędzy Carlsenem a Praggnanandhą przygotował IM Dawid Czerw.

Dla młodego reprezentanta Indii porażka z Carlsenem była na pewno bolesna – w pierwszej partii to Praggnanandhaa miał inicjatywę, jednak Norwegowi udało się odwrócić losy pojedynku i pokonać Hindusa w skomplikowanej i emocjonującej końcówce. W drugim starciu najwyżej notowany zawodnik na świecie nie dał już przeciwnikowi żadnej szansy, przez co robiący wrażenie i śledzony przez setki tysięcy fanów pojedynek dobiegł końca.

   Gdzie oglądać Puchar Świata FIDE 2023?
Transmisje z Pucharu Świata FIDE 2023 można oglądać na Twitchu oraz YouTubie. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące sekcji Open oraz sekcji kobiet można znaleźć na naszej stronie z wydarzeniami.

Transmisję prowadził IM Dawid Czerw. 

Carlsen-Praggnanandhaa: 2,5-1,5

Praggnanandhaa and Carlsen at the board
Ostatnia partia finału. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

Carlsen i Praggnanandhaa usiedli naprzeciwko siebie 25 dni po rozpoczęciu rozgrywek Pucharu Świata FIDE 2023. Presja finału była na pewno ogromna, ponieważ obaj stali przed szansą na zrealizowanie swojego wymarzonego celu. Praggnanandhaa mógł zostać najmłodszym, najniżej rozstawionym i pierwszym w historii reprezentantem Indii, który zdobył Puchar Świata. Carlsen stanął z kolei przed szansą zdobycia jedynego trofeum, którego do tej pory w jego niesamowitej karierze nie udało mu się wygrać.

W pierwszej partii dogrywki arcymistrz z Indii, który w trakcie turnieju po raz pierwszy przekroczył ranking 2700, zdecydował się na partię włoską ze wczesnym 5.a4. Wybór i przygotowanie debiutowe Praggnanandhy spotkało się z aprobatą ze strony komentatorów, ponieważ jego bardziej doświadczony przeciwnik już od samego początku partii musiał sobie radzić z nieprzyjemnymi problemami.

Gdy obaj zawodnicy przeoczyli najlepsze według komputera odejścia skoczkami, Carlsen przestawił króla na g7, choć jego skrzydło królewskie było przedmiotem zainteresowania wielu białych figur. Większość zawodników nigdy nie zdecydowałaby się na ruch królem pod atak przeciwnika, jednak były mistrz świata pokazał, że doskonale zdaje sobie sprawę z siły swojego króla w defensywie i po wykonaniu tego ruchu wyraźnie się odprężył.

Praggnanandhaa stracił za chwilę swoją przewagę na zegarze, ponieważ nad przestawieniem króla na pole h1 myślał niemal siedem minut. Pomimo tak długiego namysłu Hindus i tak prawdopodobnie przeoczył najlepszy defensywny ruch czarnych 17...Hf6. Pod względem psychologicznym trudno jest zaakceptować fakt, że spora szansa na wygraną nagle znika, a w szachach szybkich czasu na pogodzenie się z takim obrotem spraw jest bardzo mało.

Dalszą części partii 18-letni reprezentant Indii rozegrał bardzo dobrze, a w skomplikowanej końcówce komputer dawał minimalną przewagę raz jednemu, a raz drugiemu graczowi. Wkrótce zawodnicy dotarli jednak do takiego momentu, w którym 10-sekundowy dodatek w partii decydującej o zdobyciu Pucharu Świata wydaje się niczym, i obaj przeszli w tryb „szachów błyskawicznych”.

Black and white tunnel vision on Praggnanandhaa with Carlsen in the foreground
Pod presją. Zdjęcie: Stev Bonhage/FIDE.

Mając zaledwie 6 sekund na zegarze Praggnanandhaa pchnął piona z linii a, co dało Norwegowi szansę, z której skrzętnie skorzystał. Carlsen wprowadził na terytorium przeciwnika wieżę i dwa skoczki i młody reprezentant Indii stanął wkrótce przed trudnym wyborem – stracić figurę, czy dostać mata? Hindus wybrał trzecią opcję i poddał partię.

Partię dnia, która zapewniła Carlsenowi zwycięstwo w Pucharze Świata 2023, skomentował GM Rafael Leitao.

Gdy trzeba wygrać, a gra się czarnymi przeciwko wariantowi Alapina ze świetnie przygotowanym do tego przeciwnikiem, z pewnością nie jest to komfortowa sytuacja. W takim właśnie położeniu znalazł się Praggnanandhaa w drugiej partii dogrywki. Carlsen wybrał bardzo dobry wariant w debiucie, decydując się na 6.Gc4 zamiast zagranego przez GM Arjuna Erigaisiego w meczu z Praggnanandhą ruchu 6.dxc4.

Przez całą partię szansę na wygraną miały tylko białe, a gdy Carlsen postawił swojego piona na polu d5, było już praktycznie po meczu. Kilka ruchów później zawodnicy uzgodnili remis, co oznaczało, że właśnie nadeszła historyczna chwila.

Po wspaniałym występie Praggnanandhy w Pucharze Świata patrzenie na to, w jaki sposób kończy się jego przygoda w turnieju była bolesnym doświadczeniem. Młody Hindus zyskał jednak z pewnością rzesze nowych fanów na całym świecie i udowodnił, że jest bardzo silnym zawodnikiem, z którym trzeba się liczyć. Ranking Praggnanandhy zaczyna coraz bardziej odzwierciedlać jego realną siłę gry, a przed nim z pewnością jeszcze wiele wspaniałych lat rywalizacji.

Występ młodego reprezentanta Indii nie przeszedł w jego kraju bez echa. Słowa pochwały opublikował premier Indii Narendra Modi oraz legenda szachów w Indiach, GM Viswanathan Anand.

(Tłumaczenie: Jesteśmy dumni ze wspaniałego występu Praggnanandhy w Pucharze Świata FIDE! Pokazał niewiarygodne umiejętności i bardzo dzielnie walczył z niesamowitym Magnusem Carlsenem w finale. To nie jest byle jakie osiągnięcie. Życzę mu powodzenia w najbliższych turniejach. — Narendra Modi)

(Tłumaczenie: Praggnanandhaa wraca z miejscem w Turnieju Kandydatów i rewelacyjnym wynikiem. — Viswanathan Adand)

Młody zawodnik zabrał do domu 80 tys. dolarów oraz zagwarantował sobie udział w Turnieju Kandydatów FIDE 2024 (określenie „do domu” nie jest może w tym kontekście zbyt trafne, ponieważ za dwa dni zawodnik weźmie udział w Drużynowych Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich 2023, które odbędą się w Dusseldorfie).

Praggnanandhaa at the board
Słodko-gorzki turniej dla Praggnanandhy, w którym młody Hindus zaprezentował wyśmienitą formę. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

Wydaje się, że kluczem do sukcesu w tegorocznym Pucharze Świata były problemy zdrowotne, ponieważ GM Aleksandra Goryachkina, w wywiadzie po zdobyciu trofeum w sekcji kobiet, również wspomniała o tym, że przed dogrywką w finale zmagała się z problemami zdrowotnymi.

Ostatecznie Carlsen dopiął swego i skompletował swojego upragnionego „Wielkiego Szlema” – wygrał z wieloma trudnymi przeciwnikami, zatruciem pokarmowym oraz coraz mniejszą chęcią rywalizacji w szachach klasycznych – i jak sam powiedział o szachach, przeszedł już tę grę.

Carlsen smiling at the board after the game as Praggnanandhaa and an arbiter look on.
Zdobycie Pucharu Świata to wisienka na torcie w niesamowitej karierze Carlsena. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

Caruana-Abasov: 3-1

Choć większość obserwatorów skupiała się na głównym wydarzeniu dnia, czyli finałowym pojedynku Carlsena z Praggnanandhą, emocji nie zabrakło również w dogrywce meczu o 3. miejsce. Po Caruanie sprzed kilku dni nie było już w ogóle śladu, ponieważ Amerykanin odniósł dwa, jak się wydawało, bezproblemowe zwycięstwa. Trzeci zawodnik na świecie potwierdził w pomeczowym wywiadzie, że przystępował do dogrywki z dużą pewnością siebie, którą wzmocnił fakt, iż udało mu się odrobić straty w szachach klasycznych.

Caruana and Abasov at the board
(Względna) cisza przed burzą. Zdjęcie: Stev Bonhage/FIDE.

Abasov niespodziewanie zagrał atak Trompowskiego, ale amerykański superarcymistrz nie dał się zaskoczyć i zagrał wariant z 2...Sc6, który przygotował ze swoim sekundantem na przeciwnika w pierwszej rundzie zawodów. W partii z Caruaną GM Micheil Mtschedlischwili zdecydował się jednak zagrać system londyński, dlatego Abasov nie miał pojęcia o przygotowanym przez Caruanę wariancie i od ruchu 10.Gd3 sytuacja białych zaczęła robić się coraz bardziej nieciekawa.

W środkowej fazie gry Caruana mądrze zarządzał czasem i poprawił swoją pozycję – ustawił swoje figury na lepszych polach i, jak to często bywa, doprowadziło to do pojawienia się możliwości zagrania motywów taktycznych. Dzięki ofierze jakości Amerykanin pozbył się jednego z białych obrońców, a jego czarne figury zaczęły zbliżać się do króla przeciwnika. Abasov miał wprawdzie przewagę na zegarze, ale w sytuacji, która była na szachownicy, nic nie było w stanie go uratować.

Reprezentant Azerbejdżanu musiał wygrać kolejną partię – sytuacja nie do pozazdroszczenia szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że grał czarnymi z jednym z najlepszych szachistów na świecie. Sam Caruana powiedział później, że w poprzednich turniejach taka sztuka udała mu się zaledwie kilka razy. Abasov wrócił do swojej głównej broni, wariantu Rossolimo, na co Caruana, według komentującego ten pojedynek GM Petera Leko, zareagował „w profesjonalny sposób”, wybierając główną linię, w której czarne przy dokładnej grze mogą doprowadzić do remisu. W tej konkretnej partii Caruana nie musiał się jednak tym martwić, ponieważ remis był dla niego w zupełności wystarczający.

Abasov at the board
Pomimo niezbyt fortunnego zakończenia Abasov rozegrał świetny turniej. Zdjęcie: Stev Bonhage/FIDE.

Abasov próbował zaostrzyć grę ruchem 9...Sg4, co biorąc pod uwagę fakt, że musiał wygrać było całkowicie zrozumiałe, jednak Caruana, który później określił to posunięcie mianem „wątpliwego”, nie dał się zaskoczyć i po kilku kolejnych niedokładnościach ze strony czarnych Azer, którego król znalazł się w śmiertelnym niebezpieczeństwie, musiał poczuć déjà vu z rozgrywek o mistrzostwo Azerbejdżanu z 2017 r. Przed poddaniem się Abasov spróbował jeszcze jednej sztuczki, jednak gdy Amerykanin pokazał, że się na nią nie nabierze, partia dobiegła końca.

Dla lokalnego bohatera, który zanotował świetny występ, eliminując po drodze takich zawodników jak m.in. GM Anish Giri, GM Peter Svidler, czy GM Vidit Gujrathi, nie było to z pewnością wymarzone zakończenie turnieju. Abasov może być jednak dumny ze swojego występu, a jeżeli Carlsen nie zmieni swojego zdania na temat braku chęci wzięcia udziału w Turnieju Kandydatów, reprezentant Azerbejdżanu stanie przed życiową szansą.

Jeżeli chodzi o Caruanę, turniej zakończył się dla niego pomyślnie i Amerykanin na pewno cieszy się z tego, że zagwarantował sobie udział w najbliższym Turnieju Kandydatów. W pomeczowym wywiadzie wspomniał, że ogólnie jest zadowolony ze swojej gry w szachach klasycznych, ponieważ w tego typu turniejach bardzo trudno jest uniknąć kilku słabszych momentów.

Caruana smiling as putting on headphones
Po zakończeniu dogrywki Caruana miał powody do zadowolenia. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

Zapytany o młode pokolenie szachistów Caruana powiedział, że spodziewa się tego, iż w najbliższych miesiącach różnica w rankingu pomiędzy nimi a światową czołówką znacznie się zmniejszy, jednak nie uważa, by nadszedł już czas na pokoleniową zmianę w szachach. Amerykanin wyraził opinię, że młodzi zawodnicy nie będą jeszcze w najbliższej przyszłości stanowić dominującej siły we wszystkich turniejach, ale dodał też, że bardzo cieszy się z tego, iż będzie miał coraz częstszą możliwość mierzenia się z nowymi przeciwnikami na coraz to większej liczbie turniejów.

W wywiadzie dla Chess.com/Chess24 Carlsen również powiedział, że „przyszłość szachów jest w dobrych rękach” i że choć od wielu lat w szachach dominowali zawodnicy urodzeni w latach 1990-1994, to gdy nadejdzie odpowiedni czas, zawodnicy urodzeni po 2003 r. będą ich godnymi zastępcami. Polecamy obejrzenie całego wywiadu, w którym Carlsen opowiada o Pucharze Świata, szachach klasycznych oraz nadchodzących rozgrywkach Speed Chess Championship.

Pod koniec turnieju rankingi uzyskane zarówno Carlsena, jak i Caruany, wyniosły ponad 2800, a Norwegowi zdecydowanie udało się zatrzeć wszelkie złe wrażenie związane z jego grą w szachach klasycznych po słabszych (jak na jego standardy) wynikach na początku roku.

Dzięki intensywnemu wysiłkowi w ostatnim miesiącu Carlsen zyskał prawie cztery punkty do rankingu w szachach klasycznych i to zrozumiałe, że w szachy klasyczne woli grać tylko przy specjalnych okazjach. Caruana zyskał taką samą liczbę punktów i jest obecnie numerem dwa na świecie w rankingu na żywo. Abasov i Praggnanandhaa też będą na pewno zadowoleni ze swojego przyrostu rankingowego, odpowiednio o 31 i 20,2 pkt, a dzięki tak dużej zdobyczy punktowej indyjski arcymistrz wkroczył właśnie do pierwszej dwudziestki najlepszych szachistów w rankingu na żywo.

Miniony miesiąc był niezwykle ekscytujący dla fanów szachów i na pewno można żałować, że rozgrywki Pucharu Świata dobiegły już końca. Całe szczęście w szachowym kalendarzu w nadchodzących miesiącach nie brakuje kolejnych wydarzeń, a bohaterowie Pucharu Świata – niektórzy dopiero co odkryci – bez wątpienia nadal będą dostarczać nam rozrywkowych i pouczających szachów.

Puchar Świata | Wyniki końcowe


Puchar Świata FIDE 2023 i Puchar Świata FIDE Kobiet 2023 to ogromne turnieje pucharowe, które odbyły się w Baku, w Azerbejdżanie. Trzy szachistki i trzech szachistów wywalczyło w nich prawo udziału w Turniejach Kandydatów, które odbędą się w 2024 r. Turnieje trwały od 30 lipca do 24 sierpnia, a łączna pula nagród wyniosła 2,5 mln dolarów.

Miniatura oraz treść artykułu w języku polskim mogą nieznacznie odbiegać od wersji oryginalnej w języku angielskim.

Poprzednie artykuły

więcej od WCM beccrajoy
Puchar Świata FIDE 2023 - runda 3.3: Duda i Wojtaszek grają dalej

Puchar Świata FIDE 2023 - runda 3.3: Duda i Wojtaszek grają dalej

Puchar Świata FIDE 2023 - runda 3.2: Duda i Wojtaszek zagrają w dogrywkach, Kulon odpada

Puchar Świata FIDE 2023 - runda 3.2: Duda i Wojtaszek zagrają w dogrywkach, Kulon odpada

Aktualności
Relacja z wydarzenia szachowego
Szachiści
Polityka szachowa
Artykuły redakcyjne
Aktualności Chess.com
Różne
Autorzy