Julius Baer Generation Cup 2023 - dzień 1: Carlsen, Firouzja, Caruana i So w półfinale drabinki wygranych

Do półfinałów drabinki wygranych Dywizji I turnieju Julius Baer Generation Cup 2023 awansowali GM Magnus Carlsen, GM Fabiano Caruana, GM Alireza Firouzja oraz GM Wesley So.

Cała trójka graczy rozstrzygnęła swoje pojedynki w trzech partiach - Carlsen pokonał GM Amina Tabatabaeia, Firouzja wygrał z GM Nodirbekiem Abdusattorovem, a So zesłał do drabinki przegranych GM Pavla Eljanova. GM Denis Lazavik był bardzo bliski wyeliminowania Caruany (w ostatniej partii wystarczał mu remis), ale mistrz Stanów Zjednoczonych wytrzymał presję i wygrał ostatnią partię, doprowadzając do dogrywki, a następnie pokonując młodego Białorusina w armagedonie.

Analizę najważniejszych fragmentów meczu Carlsena z Tabatabaeiem przygotował IM Dawid Czerw.

W Dywizji II w drabince wygranych pozostało ośmiu zawodników. GM Ian Nepomniachtchi, który niedawno dodał do swojego CV informację o tym, że został „mistrzem świata”, w drugiej partii z GM Maksimem Chigaevem wykonał marsz królem w stylu Petrosiana.

W Dywizji III byliśmy świadkami starcia dwóch legend - GM Gaty Kamsky'ego z GM Vladimirem Kramnikiem. Z pojedynku zwycięsko wyszedł pierwszy z nich po tym, jak w systemie londyńskim udało mu się złapać hetmana przeciwnika w pułapkę bez wyjścia (a może była to celowa ofiara hetmana) już w 11. ruchu. W drabince wygranych pozostało ośmiu graczy.

Kolejne mecze rozpoczną się w czwartek, 31 sierpnia, o godz. 17:00 czasu polskiego (CEST).

• Dywizja I
• Dywizja II
• Dywizja III 

Dywizja I

Przed pierwszym dniem piątego turnieju pucharowego w ramach cyklu Champions Chess Tour 2023 działo się naprawdę sporo. Na uwagę zasługują niedawne osiągnięcia trzech graczy w szachach szybkich. W poprzednim tygodniu Carlsen wygrał Puchar Świata FIDE, pokonując GM Praggnanandhę Rameshbabu po dogrywce w szachach szybkich. Trzecie miejsce w tych samych rozgrywkach zajął Caruana, który również wygrał swój ostatni mecz po dogrywce.

Tuż przed pierwszym dniem turnieju pucharowego Firouzja dwukrotnie wygrał turniej z cyklu Titled Tuesday, zgarniając nagrodę w wysokości 2 tys. dolarów. W środę cała trójka kontynuowała swoją dobrą passę, wygrywając swoje mecze i awansując do półfinałów drabinki wygranych.

Szybcy i wściekli nie byli jednak tylko szachiści. W Oslo komentatorzy wzięli udział w wyścigu gokartów, który podobno wygrał Howell. Wydaje się więc, że ranking Elo ma również przełożenie na inne aktywności.

It's going to be fast and furious, with lots of twists and turns. The #JuliusBaerGenerationCup starts now! 🏁 pic.twitter.com/RaGFrTXSL3

— Champions Chess Tour (@ChampChessTour) August 30, 2023

Dzień 1 - wyniki

Carlsen-Tabatabaei 2,5-0,5

Carlsen będzie próbował wygrać swój trzeci turniej w tegorocznym cyklu CCT, choć i tak zapewnił już sobie miejsce w grudniowych finałach. Tabatabaeiowi, który po raz pierwszy gra w Dywizji I, już pierwszego dnia przyszło zmierzyć się z najtrudniejszym przeciwnikiem w stawce.

W pierwszej partii Carlsen poświęcił w debiucie jakość, ale irański arcymistrz wytrwale się bronił, a w kilku momentach stał nawet nieco lepiej. Pierwsza krew polała się jednak dopiero w drugiej partii.

Drugi pojedynek rozpoczął się chaotycznie, ponieważ Tabatabaei posłał swojego piona h w górę planszy, aby przeprowadzić wczesny atak w partii angielskiej. Wkrótce gracze przeszli jednak do nietypowej końcówki, w której obie strony miały parę zdublowanych pionów. Carlsen poświęcił następnie jednego piona i popisał się swoimi magicznymi zdolnościami w końcówce.

Gdy miał już wygraną pozycję, Howell powiedział: „Magnus i końcówki – przeciwko niemu nie da się po prostu przetrwać!".

Magnus i końcówki – przeciwko niemu nie da się po prostu przetrwać!

—David Howell

Carlsen takes the lead after winning game two. In the following position, he demonstrated that knights don't defend well against a rook pawn, but especially so against two!

#ChessChamps #JuliusBaerGenerationCup pic.twitter.com/mhO8HVc0d1

— chess24.com (@chess24com) August 30, 2023

Po tym zwycięstwie przyszedł czas na jeszcze jedno. W ostatniej partii po krótkiej fazie manewrowania białe przystąpiły do ataku. Gdy skoczek Carlsena wylądował na słabym polu f5, Howell zauważył: „Z białym skoczkiem na f5, Amin nie ma szans na przeżycie!”

Pozostałe szczegóły partii zostały omówione przez GM Rafaela Leitao w poniższej analizie.

W pomeczowym wywiadzie Carlsen stwierdził nieco tajemniczo: „Życzę mojemu przeciwnikowi jak najlepiej... nawet mimo że jego ostatnie dwie partie nie były zbyt dobre, być może z pewnymi zmianami, (...) z nowymi ludźmi do pomocy, lepszymi wpływami, może będzie mógł grać jeszcze lepiej".

„Czy mówisz teraz o Hansie Niemannie?” – zapytała komentatorka Sachdev, na co Carlsen z uśmiechem odpowiedział: „Mówię o wpływach ogólnie".

Lazavik-Caruana 2-3

Był to już czwarty występ Caruany w rozgrywkach pucharowych w Dywizji I. Amerykanin dwa razy był bardzo bliski zwycięstwa w turnieju i dotarł aż do Wielkiego Finału, jednak ani razu nie udało mu się dokończyć dzieła. By zakwalifikować się do Dywizji I w tym turnieju, musiał najpierw przebrnąć przez fazę barażową.

Lazavik występuje w Dywizji I dopiero po raz pierwszy - zakwalifikował się do niej dzięki wygraniu Dywizji II w poprzednim turnieju, tj. Aimchess Rapid. Białoruski arcymistrz ma zaledwie 16 lat i jest najmłodszym zawodnikiem w stawce, który dostał się do Dywizji I, dlatego pewnością nie należy go lekceważyć.

W pierwszych dwóch partiach, które zakończyły się remisami, żaden z graczy nie miał realnych szans na wygraną, ale trzecia partia wprowadziła do tego spokojnego i wyrównanego meczu sporo dramaturgii. Caruana popełnił poważny błąd w równej końcówce wieżowej, którą w 99 innych przypadkach na 100 na pewno by zremisował.

W ostatniej partii Caruana pokazał swoją klasę, ponieważ by doprowadzić do dogrywki koniecznie musiał wygrać, a dodatkowo grał białymi przeciwko obronie berlińskiej. Dzięki przeprowadzeniu potężnego ataku najpierw udało mu się zdobyć jedną figurę, potem drugą, a następnie, co oczywiste, zakończyć partię swoim zwycięstwem.

W dogrywce w formie armagedonu sytuacja Lazavika zaczęła robić się coraz bardziej dramatyczna. Caruana dość płynnie realizował decydującą przewagę do momentu, gdy stracił kontrolę nad partią po ruchu 57.Kc4? Czarne wróciły wtedy do gry, a Caruana zagrał desperackie 63.e5!? – ruch, który obiektywnie przegrywa, ale remis białymi w żadnym wypadku nie wchodził w grę.

Ryzyko się opłaciło i chociaż Lazavik miał później jeszcze jedną szansę na zremisowanie partii, nie udało mu się jej wykorzystać. Caruana wygrał nietypową końcówkę, w której hetman rywalizował z dwiema lekkimi figurami.

W pomeczowym wywiadzie Caruana z uśmiechem przyznał: „Miałem już nawet ustawiony kursor myszy na przycisku poddania partii... ale wtedy on dał mi kolejną szansę”. Dla uznanego arcymistrza pojedynek z młodym Białorusinem okazał się bardzo trudny, jednak być może był on zapowiedzią przyszłych atrakcji ze strony młodego zawodnika, który otrzyma drugą szansę w drabince przegranych.

W czwartek w półfinale drabinki wygranych Caruana zmierzy się z Carlsenem. 

Abdusattorov-Firouzja 0-3

Obaj zawodnicy grali już w Dywizji I w poprzednich turniejach CCT, ale tylko Abdusattorovi udało się ją wygrać. Firouzja pokazał się jednak w środę z jak najlepszej strony, odnosząc trzy przekonujące zwycięstwa z rzędu.

W pierwszej partii kluczowy moment nastąpił w ruchu nr 27. Białe (Abdusattorov) miały piona mniej, ale cały czas mogły uratować partię. Reprezentant Uzbekistanu zdecydował się zagrać aktywnie (co jest najczęściej polecanym sposobem gry), jednak szachy to gra pełna wyjątków... Za chwilę okazało się, że trzy białe figury, które wtargnęły do obozu czarnych, nieoczekiwanie zostały z pustymi rękami. Białe musiały przejść do przegrywającej końcówki, w której czarne zrealizowały swoją przewagę bez najmniejszego problemu. 

W końcówce łatwiej jest dać mata z hetmanem na planszy, ale dużo trudniej, gdy go nie ma. Firouzja zakończył drugą partię w bardzo ładny sposób.

Checkmate on the board as Firouzja takes a two-point lead!#ChessChamps #JuliusBaerGenerationCup pic.twitter.com/PzJFdKzqyd

— chess24.com (@chess24com) August 30, 2023

Choć Abdusattorov koniecznie musiał wygrać trzeci pojedynek, nie miał na to jednak tak naprawdę żadnych szans. Ta partia również zakończyła się zwycięstwem grającego czarnymi Firouzji, choć do awansu wystarczyłby mu jedynie remis.

So-Eljanov 3-0

Podobnie jak Caruana i Carlsen, So również zagrał już w Dywizji I trzy razy, ale tak jak Caruanie, jemu też nie udało się jeszcze wygrać całego turnieju. Eljanov gra w Dywizji I po raz pierwszy, a udało mu się do niej dostać przez fazę barażową. So bez problemu pokonał swojego przeciwnika 3-0.

Pierwszy pojedynek był stosunkowo spokojny i wyrównany aż do momentu, gdy Eljanov podstawił piona i 10 ruchów później się poddał. W drugiej wygranej partii Amerykanin grał czarnymi i przeprowadził na szachownicy potężny atak. Najbardziej efektownym posunięciem było 24...Sfg3, czyli ofiara figury w celu rozbicia szyków obronnych przeciwnika.

W trzeciej partii, w której przyszło mu się mierzyć z obroną hipopotama (wątpliwy debiut, choć daje przynajmniej szansę na utrzymanie na szachownicy odpowiedniego napięcia), So potrzebował tylko remisu. Amerykanin nie napotkał żadnych trudności i wygrał również ten pojedynek, odnosząc trzy zwycięstwa z rzędu.

W półfinale drabinki wygranych So zmierzy się z Firouzją.

Dywizja I - wyniki

Dywizja II

Po zwycięstwie z Chigaevem w pierwszej partii i remisie w drugiej, Nepomniachtchi popisał się swoją kreatywnością w pojedynku nr 3. Były pretendent do tytułu mistrza świata czytał być może ostatnio książkę „W 80 dni dookoła świata” Juliusza Verne'a, ponieważ jego król wybrał się w tej partii w podróż po obu półkulach szachownicy.

Biały król, który w ruchu nr 18 znajdował się na polu g1, dziewięć ruchów później wylądował na polu a2. W szachach taki marsz nie jest oczywiście niczym nowym, ale mimo wszystko taka idea nie pojawia się zbyt często i od razu rzuca się w oczy. Ostatecznie Nepomniachtchi wygrał tę partię po długiej końcówce, w której decydujący okazał się wolny pion z linii a.

Końcowy rezultat 3-0 w meczu GM Alexeya Sarany z GM Nihalem Sarinem może się wydawać sporym zaskoczeniem, ale było to spowodowane tym, że Nihal musiał oddać dwie pierwsze partie walkowerem z powodu problemów z ustawieniem kamery, a w trzeciej partii, w której grał czarnymi, przegrał.

Dywizja II - wyniki

Dywizja III

Mecze w tej dywizji składają się z dwóch partii zamiast czterech. W pojedynku z Kramnikiem Kamsky wygrał pierwsze starcie, a w drugim uratował remis w przegrywającej końcówce, grając z pionem mniej.

W pierwszej partii górą okazał się system londyński – debiut, który niektórzy (niesłusznie) uważają za najlepszy na świecie... A mówiąc serio, do ruchu 7.dxc5 zawodnicy rozgrywali ostrą partię w oparciu o znaną teorię, a po mało popularnym 8...Gg4 ze strony Kramnika, znaleźli się na kompletnie nieznanym terytorium.

Białe przygotowały ładną nowinkę w postaci Sb5!?N, która od razu doprowadziła do pomyłki czarnych. Białe zdobyły czarnego hetmana, ale nie wiadomo, czy dał się on po prostu złapać w pułapkę, czy czarne poświęciły go celowo. Choć pozycja czarnych nie była od razu przegrana i zawodnicy nadal toczyli zacięty bój, fakt posiadania hetmana z pewnością był dla Kamsky'ego ważnym czynnikiem, dającym mu psychologiczną przewagę.

W drugim dniu turnieju Kamsky zmierzy się z GM Samem Sevianem, który ma już na swoim koncie triumf w Dywizji III.

Dywizja III - wyniki

Champions Chess Tour 2023 (CCT) to największe całoroczne rozgrywki internetowe, na które składa się sześć turniejów głównych oraz rozgrywana na żywo faza finałowa. Dzięki udziałowi najlepszych zawodników na świecie i puli nagród wynoszącej 2 mln dolarów, CCT jest jak dotąd najważniejszym wydarzeniem organizowanym przez Chess.com.

Poprzednie artykuły

• Julius Baer Generation Cup 2023: Caruana, Tabatabaei i Eljanov zagrają w Dywizji I
• Kolejny turniej z cyklu CCT - Julius Baer Generation Cup