Aimchess Rapid: Carlsen i Abdusattorov zagrają w finale drabinki wygranych

We wtorek do finału drabinki wygranych w Dywizji I turnieju Champions Chess Tour Aimchess Rapid 2023 awansowali GM Magnus Carlsen i GM Nodirbek Abdusattorov, którzy pokonali odpowiednio GM Fabiano Caruanę i GM Levona Aroniana. Wszystkie pojedynki zakończyły się po regulaminowych czterech partiach i w żadnym z nich nie był potrzebny armagedon.

Pierwszą partię z Caruaną Carlsen rozegrał z niesamowitą wręcz dokładnością. Analizę tego pojedynku przygotował IM Dawid Czerw.

W drabince przegranych GM Eduardo Iturrizaga przegrał pierwszą partię z GM Jordenem van Foreestem, ale później najpierw wygrał drugą partię czarnymi, a następnie odniósł zwycięstwo w armagedonie. GM Wesley So, również po dogrywce (w której grał czarnymi), wyeliminował GM Vladimira Fedoseeva. Pierwsze dwie regulaminowe partie zakończyły się remisami.

W Dywizji II do półfinałów drabinki wygranych awansowało czterech arcymistrzów: GM Amin Tabatabaei zagra z GM Denisem Lazavikiem, a GM Sam Sevian spotka się z GM Gatą Kamskim. Najbardziej gładkie zwycięstwo w ćwierćfinałach drabinki wygranych odniósł 16-letni Lazavik, który pokonał GM Davida Paravyana 3-0.

W Dywizji III w finale drabinki wygranych zagrają GM Tuan Minh Le i GM Yu Yangyi. Co ciekawe, Chińczykowi udało się pokonać GM Raufa Mamedova w końcówce, która teoretycznie jest nie do wygrania (wieża i skoczek przeciwko wieży). 

Kolejne mecze fazy pucharowej rozpoczną się w środę, 12 lipca, o godz. 17:00 czasu polskiego (CEST).

• Dywizja I
• Dywizja II
• Dywizja III

W drugim dniu turniejów pucharowych w ramach CCT radość zawsze miesza się ze smutkiem. Mecze stają się coraz trudniejsze, stawka jest coraz wyższa i jest to również pierwszy dzień, w którym zawodnicy odpadają z drabinki przegranych (dwóch graczy nie zagra już w trzecim dniu rozgrywek).

W czasie, gdy zawodnicy przygotowywali się do partii, komentatorka Tsatsalashvili pokazała, jak wygląda przygotowanie do transmisji w studio w Oslo:

Day 2 @ChampChessTour 💥 pic.twitter.com/jXjifPPlv2

— Keti Tsatsalashvili (@keti_chess) July 11, 2023

Dywizja I

Drabinka wygranych

Carlsen i Abdusattorov wygrali swoje mecze bez potrzeby rozgrywania armagedonu i obaj zmierzą się w środę w finale drabinki wygranych.

Caruana-Carlsen 1,5-2,5

Dwaj rywale do tytułu mistrza świata w 2018 r. znają się bardzo dobrze. Caruana wspomniał nawet, że dwa dni temu, po zakończeniu turnieju z cyklu Grand Chess Tour, jadł wspólnie z Carlsenem kolację w Zagrzebie.

W Chorwacji Carlsen wygrał pierwszą partię blitza (miało to miejsce w dniu, w którym były mistrz świata wygrał wszystkie dziewięć partii), natomiast Caruana triumfował w drugiej partii szachów szybkich. Bilans pojedynków bezpośrednich w rapidzie pomiędzy zawodnikami jest korzystniejszy dla Norwega, który 18 razy wygrał, 12 razy przegrał, a 10 partii zremisował.

Tym razem Carlsen nie zagrał w pierwszej partii ruchu 1...a6. Zamiast tego zobaczyliśmy teoretyczną bitwę w znanym wariancie Tajmanova w obronie sycylijskiej (z 7.g4). Białe poświęciły piona i wydawało się, że udaje im się przytrzymać figury czarnych na skrzydle królewskim, jednak wkrótce białym skończyła się wena, a inicjatywę przejęły czarne.

Król Carlsena był bezpieczny, dlatego też Norweg rozpoczął kontratak, który przeprowadził bez najmniejszych problemów.

W partii nr 2 Carlsen obronił gorszą pozycję w końcówce wieżowej z pionem mniej, dzięki czemu zdobył kolejne 0,5 pkt. W partii nr 3 również padł remis, a żaden z zawodników nie miał większych szans na wygraną. W ostatniej, czwartej partii Carlsen, jak sam powiedział, „zagrał niedbale w debiucie”, ale ostatecznie udało mu się zremisować (w pozycji z czterema pionami przewagi). 

Norweg, który najczęściej krytykuje swoją grę, tym razem był szczególnie zadowolony zwłaszcza z pierwszego pojedynku: „Uważam, że dziś grałem dużo lepiej. Myślę, że pierwsza partia naprawdę była bardzo dobra”. Dodał też, że „partia wcale nie była łatwa, ponieważ król [Carlsena] był w centrum”.

Norweg odpowiedział również na pytanie, które wszyscy chcieli mu zadać już od dłuższego czasu: po co mu w pokoju tyle pustych krzeseł? Oto, co odpowiedział:

Why does @MagnusCarlsen have so many chairs in his background? 😂

"On the rare occasions that I do streams, I need the chairs for the idiots in the back. @DavidHowellGM has been one of them in the past for sure!" pic.twitter.com/GAPJh3FiyH

— chess24.com (@chess24com) July 11, 2023

(Tłumaczenie: Dlaczego @MagnusCarlsen ma w pokoju tyle krzeseł? „Gdy co jakiś czas streamuję, potrzebuję tych krzeseł dla idiotów, którzy siadają z tyłu. Przez pewien czas jednym z nich był @DawidHowellGM!”)

Abdusattorov-Aronian 2,5-0,5

Przystępując do meczu z Abdusattorovem, Aronian miał lepszy bilans pojedynków bezpośrednich w szachach szybkich: trzy razy wygrał, raz przegrał i ani razu nie zremisował. Po wtorkowych pojedynkach statystyki pochodzącego z Uzbekistanu arcymistrza znacznie się jednak poprawiły. 

Partia nr 1 była przepiękna. Byliśmy w niej świadkami niesamowitego poświęcenia hetmana za pomocą ruchu 13.e6!!, po którym gdyby biały hetman został pobity, czarne dostałyby mata. Partia jest tym bardziej fascynująca, gdy śledzi się ją z wyłączonym silnikiem.

Po meczu Abdusattorov powiedział: „Zagrałem tę wątpliwą linię, która obiektywnie prowadzi do przegranej, jednak w praktyce jest ona dla czarnych bardzo trudna”. Król poświęceń, GM Mikhail Tal, z pewnością byłby z niego dumny.

W partii nr 2, w wariancie przeciwko solidnej obronie rosyjskiej, Aronian kilka razy uzyskiwał przewagę, jednak ostatecznie pojedynek zakończył się remisem. Najlepszy zawodnik Uzbekistanu zakończył mecz w trzeciej partii, zagrywając przepiękny motyw taktyczny:

18-letni Abdusattorov może się już pochwalić kilkoma dobrymi wynikami w partiach z Carlsenem. W 2021 r. pokonał go w Mistrzostwach Świata w Szachach Szybkich i Błyskawicznych, a później, na początku tego roku, wygrał z nim w ich pierwszej partii klasycznej. Czy uda mu się powtórzyć swoje sukcesy w finale drabinki wygranych?

Drabinka przegranych

Mecze w drabince przegranych składają się tylko z dwóch partii, a to oznacza, że porażka w pierwszym starciu stawia przegranego w sytuacji pod ścianą, bowiem ma on tylko jedną szansę, by doprowadzić do dogrywki w formie armagedonu.

So-Fedoseev 1,5-1,5

Zaskakujące jest to, że So i Fedoseev nigdy wcześniej nie grali ze sobą partii szachów szybkich. Doszło między nimi za to do dwóch pojedynków w szachach Fischera – w 2019 wygrał Fedoseev, a w 2022 zwyciężył So.

W pierwszej partii grający białymi So wpadł w tarapaty, ale ostatecznie udało mu się doprowadzić do remisu. W drugiej partii Fedoseev ponownie miał szansę na odniesienie zwycięstwa, ale końcówka wieżowa również zakończyła się podziałem punktu. 

Co ciekawe, w drugiej partii po ruchu 49...Wg7+? silnik daje białym decydującą przewagę po 50.Kh4 (w partii nastąpiło 50.Kf2). Tak czy inaczej, w każdym wariancie białe miałyby piona przewagi.

Licytację przed armagedonem wygrał So, który za grę czarnymi zaproponował 8 minut i 27 sekund (Fedoseev zalicytował 11:24). Dogrywka zakończyła się remisem, dlatego końcowe zwycięstwo w meczu odniósł grający czarnymi So.

Za odpadnięcie na tym etapie turnieju Fedoseev zarobił 7,5 tys. dolarów i 20 pkt CCT.

Iturrizaga-Van Foreest 2-1

Ten mecz to kolejny przykład pojedynku, w którym trudno było wskazać faworyta. Obaj zawodnicy zagrali ze sobą wcześniej tylko jedną partię szachów szybkich, która zakończyła się remisem. Choć ranking van Foreesta w szachach klasycznych jest o wiele wyższy od Iturrizagi, różnica w ich rankingach w rapidzie wynosi zaledwie 30 pkt.

Pierwszą partię wygrał grający czarnymi arcymistrz z Holandii. Van Foreest zagrał obronę królewsko-indyjską, w której dzięki otwierającemu linię ruchowi 28...h4! udało mu się wydobyć energię ze wszystkich swoich figur i przeprowadzić decydujący atak.

Hiszpan zrewanżował się w następnej partii, wygrywając końcówkę pionową, głównie dzięki temu, że van Foreest dopuścił w końcowej fazie partii do wymiany hetmanów, a bez nich pozycja Holendra była przegrana.

Iturrizaga poszedł za ciosem i wygrał również armagedon (grał białymi). W partii powtórnie zobaczyliśmy obronę królewsko-indyjską, ale hiszpański arcymistrz powiedział, że kilka minut przed partią przygotował wariant z 13.h3 (wcześniej zagrał 13.b3). 

Tym razem białe wyszły z debiutu dużo lepiej, a w 21. posunięciu zagrały poświęcenie 21.Sxe5, które pozwoliło na przeprowadzenie wspaniałego ataku. Po zdobyciu materiału, Iturrizaga nie miał problemów z realizacją przewagi w końcówce wieżowej. 

To właśnie ta partia została przez nas wybrana na partię dnia, a skomentował ją GM Rafael Leitao.

Po partii Iturrizaga powiedział, że bardzo się cieszy, iż ma szansę zagrać z najlepszymi arcymistrzami na świecie. Hiszpan brał już udział w trzech poprzednich barażach, ale dopiero tym razem udało mu się zakwalifikować do Dywizji I (w fazie meczowej barażów pokonał GM Parhama Maghsoodloo).

Iturrizaga potwierdził też, że przed meczem zmienił swoje ustawienia autopromocji na hetmana (po wczorajszej przegranej na czas spowodowanej szukaniem sposobu na dokonanie słabej promocji).

Van Foreest zakończył udział w turnieju, a za swój występ zarobił 7,5 tys. dolarów i 20 punktów CCT.

Dywizja I - wyniki

Dywizja II

O Lazaviku pisaliśmy już w poniedziałkowym podsumowaniu Dywizji II, ale młody gracz zasłużył sobie na wspomnienie go również we wtorek, ponieważ jako jedyny zawodnik w drabince wygranych zakończył mecz wynikiem 3-0. 

Najbardziej fascynująca była partia nr 2. Jej końcówka to po prostu perełka. 

W „równej” pozycji, mając 0,3 sekundy na zegarze, Paravyan wykonał przegrywające posunięcie i podstawił mata. Nie było zresztą szans, by znalazł poprawny ruch defensywny 53....Hg5!!. Miłość do szachów przejawia się jednak również w analizowaniu tego, „co by było, gdyby....”, dlatego przyjrzyjmy się możliwym scenariuszom:

Dywizja II - wyniki

Dywizja III

W Dywizji III mieliśmy do czynienia z sytuacją, którą możnaby opisać znanym polskim powiedzeniem: „sprawiedliwości stało się zadość”. Chodzi tu o dwa mecze, w których grał groźny zawodnik w szachach szybkich, Mamedov.

W ćwierćfinale drabinki wygranych, w armagedonie przeciwko GM Alexandrowi Grischukowi, Mamedov wygrał na czas w poniższej pozycji, w której przeciwnik miał dwa hetmany przewagi (w dogrywce nie ma czasu dodawanego).

W półfinale drabinki wygranych azerski szachista zmierzył się z Yu. Sprawiedliwości stało się zadość już w pierwszej partii, ponieważ chiński arcymistrz wygrał końcówkę, której praktycznie nie da się wygrać. Biały król był odcięty na brzegu szachownicy, jednak nadarzyła się szansa.

Dzięki tablicom końcówek byłem w stanie dokonać „idealnej” analizy końcówki, w której choć na szachownicy pozostało już niewiele figur, błędy były popełniane przez obu zawodników. Ostatecznie partia zakończyła się zwycięstwem czarnych, ale warto przyjrzeć się temu, jak do tego doszło! Śp. IM Mark Dvoretsky bardzo lubił tego rodzaju, jak to nazywał, „tragikomedie”.

Druga partia zakończyła się remisem i dzięki temu Yu wygrał mecz.

Wyróżnienie należy się jeszcze GM Vladimirowi Kramnikowi, który w pierwszej partii z GM Levanem Pantsulaią zagrał niezwykle kreatywny motyw taktyczny, jednak później z powodu niedoczasu nie udało mu się zrealizować uzyskanej przewagi. Mając na zegarze 38 sekund, były mistrz świata zagrał genialny ruch 34...Gxg3!!, nad którym myślał zaledwie 16 sekund.

W naszym podsumowaniu nie mogłoby zabraknąć takiej partii.

Pomimo błyskotliwej taktyki, którą pokazaliśmy powyżej, Kramnik zremisował obie regulaminowe partie, a następnie przegrał armagedon, przez co odpadł z turnieju.

Dywizja III - wyniki

Champions Chess Tour 2023 (CCT) to potężny turniej szachowy łączący najlepsze cechy poprzednich edycji Champions Chess Tour i Chess.com Global Championship. Cykl składa się z sześciu turniejów rozgrywanych w ciągu całego roku i kończy się finałami na żywo. Dzięki udziałowi najlepszych zawodników na świecie i puli nagród wynoszącej 2 mln dolarów, CCT jest jak dotąd najważniejszym wydarzeniem organizowanym przez Chess.com.

Do gry w fazie barażowej (Play-In) uprawnieni są wyłącznie arcymistrzowie. Pozostali zawodnicy z tytułami międzynarodowymi (IM i niższe) mogą brać udział w eliminacjach, które odbywają się w każdy poniedziałek począwszy od 13 lutego, z wyjątkiem tygodni, w których odbywają się baraże lub turniej pucharowy (łącznie odbędzie się 21 turniejów eliminacyjnych). Trzech najlepszych zawodników z każdego turnieju eliminacyjnego zyskuje prawo do udziału w barażach.

Poprzednie artykuły:

• Aimchess Rapid: Przekonujące zwycięstwa Carlsena i Caruany
• Aimchess Rapid 2023: Znamy już pełny skład Dywizji I
• Czwarty turniej z cyklu Champions Chess Tour: Aimchess Rapid